Πριν μία εβδομάδα η αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Εκατερίνα Ζαχάριεβα προειδοποίησε, ότι υπάρχει πιθανότητα η Βουλγαρία να θιχθεί από κρίση αερίου όπως εκείνη στις αρχές του 2009. Τότε, λόγω επιδεινωμένων σχέσεων μεταξύ Μόσχας και Κιέβου οι προμήθειες ρωσικού αερίου διακόπηκαν στα μέσα του χειμώνα. Αυτή την εβδομάδα η ανησυχία επιβεβαιώθηκε και από τον υπουργό οικονομίας και ενέργειας Βασίλ Στόνωβ. Για την σοβαρότητα του προβλήματος συνηγορεί το γεγονός, ότι μ αυτό ασχολείται μια προσωρινή κυβέρνηση, που διορίστηκε για 2-3 μήνες με κύριο καθήκον να προετοιμάσει τις πρόωρες εκλογές, και όχι να ασχολείται με στρατηγικά ζητήματα του κράτους.

Πάνω από το 90% από την κατανάλωση αερίου στην Βουλγαρία εξασφαλίζεται με την μεταφορά ρωσικού αερίου μέσω Ουκρανίας και πραγματικά, όπως προειδοποίησε ο υπουργός Στόνωβ, εάν μειωθούν οι προμήθειες η κατάσταση στη χώρα θα γίνει πολύ σοβαρή. Γι αυτό και οι αρχές ανέλαβαν επείγοντα μέτρα για την πρόληψη ενδεχόμενης κρίσης αερίου. Γίνονται διαπραγματεύσεις με την Ελλάδα, με την οποία η Βουλγαρία έχει πετύχει συμφωνίες  για την λήψη αερίου σε συνθήκες κρίσης. Αυτή η παραλλαγή, όμως, είναι πρόχειρη όχι μόνο επειδή σε ενδεχόμενη κρίση η ίδια η Ελλάδα θα αντιμετωπίσει ανεπάρκεια μπλε καυσίμου, αλλά και επειδή η τιμή του είναι υψηλότερη, διότι έρχεται από σταθμούς για υγροποιημένο αέριο. Μια σοβαρότερη εναλλακτική είναι οι μελλοντικές προμήθειες αερίου από το Αζερμπαϊτζάν μέσο του λεγόμενου Νότιου διαδρόμου αερίου. Η Βουλγαρία έχει πλέον συμφωνία με το Αζερμπαϊτζάν για την εισαγωγή 1 δις κυβικών μέτρων ετησίως από τα κοιτάσματα Σαχ Ντενίς μετά το 2020. Η κατασκευή του εν λόγω αεριαγωγού, όμως, άρχισε την περασμένη εβδομάδα και ακόμη δεν έχουν κατασκευαστεί οι διασυνδέσεις με την Ελλάδα και την Τουρκία, που αποτελούν μέρος απ αυτό. Η εναλλακτική για προμήθειες αερίου από το Αζερμπαϊτζάν δεν είναι άμεση, αλλά η Σόφια καταβάλει προσπάθειες να επιταχύνει την πραγματοποίησή της. Γι αυτό συνηγορεί το υπογεγραμμένο την περασμένη εβδομάδα μεταξύ της κρατικής εταιρείας του Αζερμπαϊτζάν ΣΟΚΑΡ και της «Μπουλγκάρτρανσγκαζ» υπόμνημα, δυνάμει του οποίου η Βουλγαρία μπορεί να  εισάγει αζερικό αέριο ακόμη από το 2016. Όταν από τον Νότιο διάδρομο αερίου αρχίσουν να περνούν μεγάλες ποσότητες αερίου, τότε η Βουλγαρία θα μπορεί να εξάγει για τις βόρειες χώρες μέσω Ρουμανίας και Σερβίας.

Σύμφωνα με προβλέψεις της «Μπουλγκάρτρανσγκαζ» του χρόνου η χώρα θα παράγει 800 εκ. κυβικά μέτρα δικό της αέριο, ενώ το 2016 – 1,3 δις κυβικά μέτρα, που είναι περίπου το ένα τρίτο της εσωτερικής κατανάλωσης και μάλιστα σε τιμή κατά 30% χαμηλότερη από εκείνη του ρωσικού αερίου.

Οι προοπτικές για την διαφοροποίηση των προμηθειών αερίου σε μεσοπρόθεσμο πλάνο ίσως να γεννούν αισιοδοξία, αλλά  πραγματική εναλλακτική στις ρωσικές προμήθειες αυτήν  τη στιγμή είναι μόνο οι προμήθειες ακριβότερου αερίου μέσω της Ελλάδας και η χρησιμοποίηση των σχετικά μικρών εσωτερικών ποσοτήτων από την εγκατάσταση αποθήκευσης αερίου στο Τσίρεν.

Μετάφραση: Σβ.Τόντορωβα