Την Παρασκευή το βράδυ ο διεθνής οίκος αξιολόγησης πιστοληπτικής ικανότητας Standard & Poor’s υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα της Βουλγαρίας από BBB- στη BB+, δηλαδή κάτω από το κρίσιμο επίπεδο, που θεωρείται αποδεκτό από τις διεθνείς χρηματοοικονομικές αγορές. Αυτό σημαίνει ότι δε συνιστάται η χορήγηση δανείων στο βουλγαρικό κράτος, διότι ο κίνδυνος αφερεγγυότητας είναι υπερβολικά μεγάλος.

Η είδηση, που ήρθε ακριβώς την ημέρα, που η Βουλή ενέκρινε την ανάληψη νέου δημόσιου χρέους ύψους 1,5 δισεκατομμυρίων ευρώ, προκάλεσε ζωηρές συζητήσεις στους πολιτικούς και τους οικονομικούς κύκλους στη χώρα.

Η Standard & Poor’s εξήγησε την απόφασή της να δώσει τόσο χαμηλή αξιολόγηση της χώρας μας με την τραπεζική κρίση στη Βουλγαρία φέτος, η οποία κόστισε στο κράτος 3,5% του ετήσιου ΑΕΠ και οδήγησε σε δημόσιο έλλειμμα, που ξεπερνάει το επιτρεπόμενο από την ΕΕ επίπεδο του 3%. Μήπως οι Βρυξέλλες θα τιμωρήσουν τη Σόφια για την παραβίαση αυτή δεν είναι σαφές. Είναι ξεκάθαρο όμως ότι αυτή η υποβάθμιση της πιστοληπτικής ικανότητας της χώρας αποτελεί σοβαρό πλήγμα στη διεθνή εικόνα της και θα της στοιχίσει πάρα πολύ.

Μάλιστα, υπουργός Οικονομικών Βλαντισλάβ Γκοράνοφ δεν εξεπλάγη ευχάριστα από τα νέα και προσπάθησε να εξηγήσει ότι για την αρνητική αξιολόγηση δε φταίει η νυν κυβέρνηση, αλλά οι πρώην κυβερνώντες, επειδή η νέα κυβέρνηση συνασπισμού ήρθε στην εξουσία τον Οκτώβριο και τα αποτελέσματα από την οικονομική πολιτική της θα εκτιμούνται στο μέλλον. Αυτό είναι σωστό, αλλά αποτελεί μόνο ένα μέρος της αλήθειας.

Γιατί η νέα πιστοληπτική ικανότητα της Βουλγαρίας δεν αποτελεί εκτίμηση μόνο της επίκαιρης οικονομικής κατάστασης στη χώρα, αλλά και ιδιόμορφη πρόβλεψη και σύσταση για τη συμπεριφορά των διεθνών αγορών στο μέλλον προς τη Βουλγαρία. Είναι αλήθεια ότι η Standard & Poor’s τονίζει ότι η προοπτική είναι θετική και είναι πρόθυμη να αναθεωρήσει την αξιολόγησή της σε θετική κατεύθυνση σε περίπτωση που προσελκυστούν περισσότερες άμεσες ξένες επενδύσεις και η βουλγαρική οικονομία καταγράψει γοργότερους ρυθμούς ανάπτυξης από τους προβλεπόμενους από τους αναλυτές.

Η υποβάθμιση κάτω από το κρίσιμο "επενδυτικό" επίπεδο της πιστοληπτικής ικανότητας της Βουλγαρίας, σύμφωνα με πολλούς ειδικούς, αντανακλά πολύ ακριβώς τόσο την παρούσα κατάσταση της βουλγαρικής οικονομίας, όσο τις προσεχείς προοπτικές για την ανάπτυξή της. Οι οικονομικοί αναλυτές υπενθυμίζουν ότι αυτή η αξιολόγηση εκπονήθηκε μετά την τελευταία αναθεώρηση του κρατικού προϋπολογισμού για το 2014 και την έγκριση του νέου δημοσιονομικού σχεδίου του κράτους για το 2015. Δηλαδή, αφού κατέστη σαφές τι είναι η πραγματική κατάσταση τώρα και τι στόχους θα έχει η κυβερνητική πολιτική του χρόνου.

Για το ότι η παρούσα οικονομική κατάσταση δεν είναι πολύ ενθαρρυντική μιλάει το γεγονός που κατά το τελευταίο 12μηνο το χρέος της χώρας έχει αυξηθεί με πάνω από 4,4 δισεκατομμύρια ευρώ και πλέον φτάνει το αστρονομικό ποσό των 13 δισεκατομμυρίων ευρώ. Η ίδια η κυβέρνηση επιβεβαιώνει ότι τα δημόσια οικονομικά δε θα βγουν σύντομα από την επικίνδυνη κόκκινη ζώνη, ανακοινώνοντας δημόσια ότι του χρόνου έχει την πρόθεση να λάβει νέο δάνειο ύψους 4,2 δισεκατομμυρίων ευρώ.

Η τελευταία φορά που βουλγαρικά ομόλογα πωλήθηκαν στις διεθνείς χρηματοοικονομικές αγορές, ήταν τον Ιούνιο και τότε το κράτος είχε αξιοσημείωτη επιτυχία, κατορθώνοντας να λάβει 1,5 δισεκατομμύρια ευρώ με επιτόκιο λίγο πάνω από 3%. Του χρόνου τόσο συμφέροντες όροι μήπως δε θα προσφερθούν στη Βουλγαρία με το νέο κρίσιμο επίπεδο της πιστοληπτικής ικανότητάς της, πράγμα που θα στοιχίσει πολύ ακριβά στο κράτος και στους Βουλγάρους φορολογούμενος.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα