Από χρόνια στην κοινωνία μας κυκλοφορεί το θέμα για την κρίση στо βουλγαριкό εκπαιδευτικό σύστημα, για την ανικανότητά του να ανταποκριθεί στις απαιτήσεις της αγοράς και για την ανάγκη από κατεπείγουσες μεταρρυθμίσεις. Σύμφωνα με μια από τις πρόσφατες έρευνες, που διεξάχθηκε για λογαριασμό της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, οι Βούλγαροι μαθητές είναι οι πιο αμόρφωτοι σε όλη την Ευρώπη. 
Το 44% δεν πέρασαν με επιτυχία τα τεστ μαθηματικών, ανάγνωσης και φυσικών επιστημών.

Όλα αυτά όμως προφανώς δεν ακούγονται μάλλον αρκετά ανησυχητικά για τους Βουλγάρους πολιτικούς, οι οποίοι αναβάλλουν τη μεταρρύθμιση στο εκπαιδευτικό σύστημα πάνω από δύο δεκαετίες. Τώρα επιτέλους είναι γεγονός νέο νομοσχέδιο περί της προσχολικής και της σχολικής εκπαίδευσης, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί μετά από κατ’ άρθρο συζήτηση στη Βουλή το αργότερο μέχρι τον Ιούνιο και να τεθεί σε ισχύ στις αρχές του σχολικού 2016-2017.

Στο νομοσχέδιο για πρώτη φορά καθορίζονται οι σύγχρονες δεξιότητες που οι μαθητές πρέπει να αποκτήσουν κατά τη διάρκεια της μόρφωσής τους, και πιο συγκεκριμένα ευρηματικότητα, πρωτοβουλία, ψηφιακές ικανότητες, δεξιότητες για εργασία σε ομάδα, δημιουργικό τρόπο σκέψης.

Προβλέπεται ο προσανατολισμός σε μελλοντική σταδιοδρομία να αρχίζει ήδη στην 1^η τάξη του Δημοτικού. "Είναι πολύ σημαντικό τα παιδιά από πολύ νωρίς να είναι ενημερωμένα για τα διάφορα επαγγέλματα για να είναι σε θέση αργότερα να κάνουν την επιλογή τους για την επαγγελματική αποκατάστασή τους", σχολίασε η Μιλένα Νταμιάνοβα, πρόεδρος της Επιτροπής Παιδείας και Επιστημών της Βουλής, η οποία κατέθεσε το νομοσχέδιο στη Βουλή.

Για να ανταποκριθεί στην απαίτηση για μόρφωση προσανατολιζόμενη στην αγορά εργασίας, το νομοσχέδιο προτείνει τον διαχωρισμό την εκπαίδευση στο γυμνάσιο σε δύο επίπεδα. Τα σχολεία θα μπορούν να εκπονούν τα εκπαιδευτικά προγράμματά τους για το δεύτερο επίπεδο, που καλύπτει την 11^η και τη 12^η τάξη, σε συνεργασία με τα ανώτατα εκπαιδευτικά ιδρύματα και τις επιχειρήσεις. Μέχρι τώρα η διττή εκπαίδευση εφαρμοζόταν μόνο σε πιλοτικά σχέδια, ενώ τώρα θεσπίζεται στον νόμο.

Ένας νεοτερισμός, που προσφέρει τη δυνατότητα στις επιχειρήσεις να συμμετέχουν ενεργά στην ανάπτυξη του σχολείου, είναι τα κοινωνικά συμβούλια. Τέτοια συμβούλια θα ιδρυθούν σε κάθε σχολείο και μέλη τους θα είναι επίσης εκπρόσωποι του δήμου και γονείς.

"Το κοινωνικό συμβούλιο εγκρίνει τη στρατηγική για την ανάπτυξη του συγκεκριμένου σχολείου", επεξηγεί η κα Νταμιάνοβα. "Δίνει γνώμη για ορισμένες παραμέτρους του προϋπολογισμού, εγκρίνει τα σχολικά προγράμματα που θα εκπονούνται και θα επικυρώνονται σε σχολικό επίπεδο για τα λεγόμενα μαθήματα υποχρεωτικής και ελεύθερης επιλογής. Με το συμβούλιο θα συντονίζονται οι κατευθύνσεις και τα επαγγέλματα στο δεύτερο επίπεδο της εκπαίδευσης στο γυμνάσιο".

Προβλέπεται επίσης η καθιέρωση εξωτερικής εκτίμησης της ποιότητας της εκπαίδευσης, που θα έχει ρόλο στη χορήγηση επιπρόσθετων πόρων στα σχολεία και τους παιδικούς σταθμούς. Οι εκπρόσωποι του μη κυβερνητικού τομέα και των επιχειρηματικών κύκλων όμως δεν κρύβουν και τις ανησυχίες τους.

Σύμφωνα με τη Ντανιέλα Σιμιντσίεβα από το Βουλγαρικό Οικονομικό Επιμελητήριο το νομοσχέδιο στον τομέα της παιδείας αποτελεί βήμα μπροστά στην αναμενόμενη από τις επιχειρήσεις κατεύθυνση. Το Επιμελητήριο όμως προειδοποιεί ότι υπάρχει ο κίνδυνος ολόκληροι κλάδοι να μείνουν χωρίς ειδικούς. Ο λόγος είναι ότι ένα μεγάλο μέρος των στελεχών είναι σε προσυνταξιοδοτική ηλικία. Γι’ αυτό πρέπει να εκπονηθεί ο πολύ αναβαλλόμενος κατάλογος των καταρτίσεων για να είναι γνωστή η κατάρτιση κάθε ανθρώπου στη χώρα.

"Αυτό είναι σημαντικό τόσο για τα επαγγελματικά γυμνάσια για να σχεδιάσουν τον αριθμό των μελλοντικών μαθητών τους, όσο για τις επιχειρήσεις, για να εξασφαλίσουν τα απαραίτητα στελέχη τους", σχολιάζει η κα Σιμιντσίεβα.

Άλλο πρόβλημα για τους εκπροσώπους των επιχειρηματικών κύκλων είναι η ακατάλληλη εδαφική κατανομή των επαγγελματικών γυμνασίων ως προς την περιφερειακή τοποθέτηση των επιχειρήσεων.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα