Το 20% του πληθυσμού της Βουλγαρίας αντιμετωπίζει κίνδυνο φτώχειας, ενώ ένας σε δέκα Βούλγαρους είναι υπό την απειλή της απόλυτης φτώχειας, με εισοδήματα που υστερούν σοβαρά από τα εισοδήματα της μεσαίας τάξης. Αυτά δείχνουν οι αναλύσεις ειδικών από το Ινστιτούτο για Ελεύθερη Οικονομία.

Άλλο ανησυχητικό γεγονός είναι ότι η πιο ευπρόσβλητη ομάδα των Βουλγάρων επηρεάζεται σε ελάχιστο βαθμό από τις αλλαγές του οικονομικού περιβάλλοντος και αντιμετωπίζει μακροπρόθεσμη και αναπαραγόμενη λιτότητα. Οι άνεργοι και τα μη ενεργά πρόσωπα στην αγορά εργασίας είναι η ομάδα που αντιμετωπίζει το μεγαλύτερο κίνδυνο. Μεγάλο είναι επίσης το μερίδιο και των συνταξιούχων που είναι στα όριο επιβίωσης.

Οι αναλυτές διαπιστώνουν επίσης μεγάλες διαφορές μεταξύ των ανδρών και γυναικών σ'αυτήν την ομάδα, καθώς και ότι ο κίνδυνος στις γυναίκες είναι αισθητά μεγαλύτερος και με την ηλικία το πρόβλημα εκβαθύνεται. Οφείλεται τόσο στη διαφορά στη διάρκεια ζωής, όσο και στο ίδιο το σύστημα συνταξιοδότησης.

Περίπου 335 χιλ. παιδιά κάτω των 18 ετών επίσης δύσκολα επιβιώνον, ενώ μεγάλο μέρος απ' αυτά μεγαλώνει σε μογονεϊκές και πολύτεκνες οικογένειες, στις περισσότερες περιπτώσεις στις μειονότητες. Τα 2/3 των νοικοκυριών με τρία ή περισσότερα παιδιά αντιμετωπίζουν επίσης κίνδυνο φτώχειας, ενώ άνω του 50% ζουν σε βαθιά φτώχεια.

Μεγάλες είναι οι διαφορές στα επίπεδα φτώχειας στις ξεχωριστές περιοχές της χώρας. Π.χ. εάν στη Σόφια είναι γύρω στο 7%, στις πόλεις Βίντιν, Σλίβεν και Πάζαρτζικ ξεπερνά το 40%.

Διαφορετικές είναι και οι αιτίες που προκαλούν την φτώχεια σαν απασχόληση, μόρφωση και μειονοτικές ομάδες. Οι ειδικοί όμως είναι κατηγορηματικοί ότι δεν μπορεί να διεξάγεται κεντροποιημένη πολιτική για την αντιμετώπιση της φτώχειας, αφού τα προβλήματα και οι παράγοντες που την προκαλούν είναι διαφορετικά.

Όσον αφορά μία από τις ομάδες με μεγαλύτερο κίνδυνο, αυτή των ανέργων και των μη ενεργών προσώπων, τα βασικά μέτρα που πρέπει να ληφθούν πρέπει να είναι στην κατεύθυνση της παιδείας και της απασχόλησης, θεωρούν οι ειδικοί.

"Πρέπει να εστιαστούμε στην συρρίκνωση του μεριδίου των ανθρώπων με βασική εκπαίδευση", αναφέρει ο Πέταρ Γκάνεφ από το Ινστιτούτο για Ελεύθερη Οικονομία. "Τα στοιχεία δείχνουν σαφώς ότι οι άνθρωποι αυτοί δεν κατορθώνουν να βρουν δουλειά στην αγορά εργασίας, που οδηγεί σε συνέχεια σε φτώχεια. Σημαντική είναι επίσης η απόκτηση χρήσιμων για την αγορά εργασίας ικανοτήτων ακόμα στο σχολεία. Επίσης οι πολιτικές πρέπει να προσανατολιστούν προς τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας. Εάν διπλασιάσουμε τους μισθούς αυτό θα λύσει σε κάποιο βαθμό το πρόβλημα των έτσι ονομαζόμενων εργαζόμενων φτωχών, αλλά η μεγάλη ομάδα των ανθρώπων σε βαθιά φτώχεια, οι άνεργοι και τα μη ενεργά πρόσωπα, δεν θα επηρεαστούν. Καλά είναι να μιλάμε όχι μόνο για πολιτική των εισοδημάτων, αλλά και για πολιτική της απασχόλησης".

"Η προεκλογική αύξηση σειράς κοινωνικών επιδομάτων το 2009 οδήγησε στην αύξηση της έτσι ονομαζόμενης "παγίδας της ανεργίας", δηλώνει ο Γιάβορ Αλέξιεφ από το Ινστιτούτο για Ελεύθερη Οικονομία. "Πρόκειται για δείκτη που δείχνει σε ποιο βαθμό τα κοινωνικά επιδόματα ανεργίας και οι φόροι εισοδήματος επηρεάζουν αρνητικά τα κίνητρα των ανέργων να βρουν δουλειά".

"Αυτό σημαίνει ότι άνθρωπος δουλεύοντας μπορεί να κερδίσει 18% το μήνα περισσότερο απ' όσο θα έπαιρνε από το κοινωνικό σύστημα", διευκρινίζει ο κ. Αλέξιεφ. "Είναι κατανοητό φαινόμενο σε όλα τα κοινωνικά κράτη, επειδή έχουν συστήματα υποστήριξης των ανθρώπων στις δύσκολες στιγμές. Το πρόβλημα στη Βουλγαρία είναι, ότι σε πολλές περιπτώσεις αυτό το εργαλείο της αγοράς εργασίας μετατρέπεται σε μακροπρόθεσμη απουσία από απασχόληση, που οδηγεί σε μείωση της προσωπικής ανταγωνιστικότητας και των συνηθειών εργασίας του ανθρώπου".

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα