"Τα τελευταία τρία χρόνια οι βουλγάρικοι τίτλοι αυξήθηκαν απότομα", λέει ο Μιλέν Μιλάνοφ, πρόεδρος του θεατρικού ιδρύματος "Ακαδημία Ασκέερ" που εδώ και 11 χρόνια διεξάγει διαγωνισμούς για σύγχρονη βουλγαρική δραματουργία. Τασ ομώνυμα Βραβεία Ασκέερ απονέμονται και στις κατηγορίες σκηνοθεσία, ηθοποιία, σκηνογραφία, μουσική κ.λ.π. Φέτος διαγωνίζονται 31 βουλγάρικα έργα, 3 από τα οποία αποτελούν το ντεμπούτο πρωτοεμφανιζόμενων συγγραφέων, 23 έκαναν πρεμιέρα στη Σόφια, 8 στην επαρχία και 2 στο εξωτερικό. Όλα τα έργα ανεξαιρέτως έχουν παρουσιαστεί στη σκηνή την περίοδο 1 Απριλίου 2014 έως 31 Μαρτίου 2015.

"Όταν δημιουργήθηκε αυτό το βραβείο το ανέβασμα μιας παράστασης ήταν δύσκολο γι’ αυτό και θεωρούταν αρκετό κριτήριο για συμμετοχή στο διαγωνισμό", λέει ο κριτικός θεάτρου Νικόλα Βάντοφ. "Με τα χρόνια όμως με 500-600 λέβα, σε κάποιο υπόγειο, μαζί με κάμποσους ενθουσιασμένους φίλους μπορείς να πεις πως κάνεις θέατρο, πράγμα που κατέβασε πολύ το επίπεδο. Σε ένα θέατρο οι αποφάσεις παίρνονται από το σύνολο και ένα έργο δεν μπορεί να περάσει το φίλτρο αν δεν ανταποκρίνεται σε κάποιες απαιτήσεις γι’ αυτό και η αύξηση των τίτλων πλέον δεν μας χαροποιεί".

Σήμερα η δραματουργία αντικαθίσταται από διηγήματα, αλλά όσο και να είναι ενδιαφέρων ένας μονόλογος ή μια ιστορία δεν παύουν να είναι "εύκολοι" και με τίποτα δεν αποτελεί δρόμο προς νέους κόσμους – που είναι ένας από τους στόχους του θεάτρου. Από την άλλη, οι παραστάσεις με λίγους ηθοποιούς είναι ένα προϊόν που εύκολα μπορεί να ταξιδέψει σε περιοδεία και γι’ αυτό τα περισσότερα ανεξάρτητα πρότζεκτ είναι ατομικά.

"Είναι σημαντικό ο δραματουργός να ελέγχει το κείμενό του και να είναι ικανός να χτίσει ένα περίπλοκο σύστημα ρόλων", λέει ο Πλάμεν Ντόινοφ, κριτικός λογοτεχνίας και δραματουργός. "Δυστυχώς, σήμερα το θέατρο συρρικνώνεται σε παραστάσεις "δωματίου" και αυτό δεν οφείλεται μόνο στην έλλειψη πόρων, αλλά και στην έλλειψη ταλαντούχων συγγραφέων".

Στον τελικό του διαγωνισμού για τα φετινά βραβεία "Ασκέερ" έχουν φτάσει 3 έργα – "Η μαντάμ Μισίμα", μονόδραμα της Ελένα Αλέξιεβα που γράφει ποιήματα, μυθιστορήματα και διηγήματα, "Το οικογενειακό άλμπουμ" του Μαλίν Κράστεφ που είναι και παραγωγός της παράστασης, και το έργο "Για σένα" της Γιάνα Μπορίσοβα που έχει ανεβάσει παραστάσεις στην Ευρώπη, στην Αργεντινή και στις Ηνωμένες Πολιτείες.

Και τα τρία έργα είναι ευρωπαϊκού βεληνεκούς και έχουν λάβει σχεδόν την ίδια βαθμολογία από τα μέλη της κριτικής επιτροπής. Το φινάλε του διαγωνισμού θα έχει σασπένς.

Μετάφραση: Αγπαπη Ασπρίδου