Συχνά μιλάμε για τη μεταρρύθμιση του τομέα της εθνικής παιδείας που καθυστέρησε και για τα προβλήματα στο σύστημα, που πρέπει γρήγορα να επιλυθούν, για να φτάσει η βουλγαρική εκπαίδευση στο επίπεδο της μόρφωσης στις ανεπτυγμένες χώρες στην Ευρώπη. Οι αποφάσεις για τη μεταρρύθμιση λαμβάνονται από τους κυβερνώντες, αλλά τα πραγματικά βήματα προς την αλλαγή κάνουν οι Βούλγαροι καθηγητές. Είναι άνθρωποι με λιτές οικονομικές δυνατότητες, αλλά οι υποχρεώσεις που έχουν είναι πολυάριθμες. Από τους καθηγητές η κοινωνία μας απαιτεί να ανατρέφουν τους μαθητές και με τη συμπεριφορά τους να είναι παράδειγμα προς μίμηση. Στην τάξη πρέπει να διδάσκουν τα μαθήματα με ενδιαφέρον τρόπο και συχνά να μετατρέπονται σε ψυχολόγους, διοικητές και συμβούλους διαπροσωπικής επικοινωνίας.

Ακόμη μετά το τέλος της εργάσιμης μέρας, οι καθηγητές παραμένουν απασχολημένοι με προβλήματα της τάξης και του σχολείου. Συχνά οι γονείς τους τηλεφωνούν και αναζητούν πληροφορίες ή συζητούν μαζί τους διάφορες σχολικές υποθέσεις. Πιο πολλά είναι τα ερωτήματα για τον υποκειμενικό χαρακτήρα των σχολικών βαθμών. Δυσαρεστημένοι πάντα υπάρχουν και συχνά οι γονείς θεωρούν ότι για τους χαμηλούς βαθμούς των παιδιών τους φταίνε οι καθηγητές.

"Στις αρχές του 21^ου αιώνα το βουλγαρικό σχολείο εφαρμόζει ένα μεγάλο μέρος των νεοτερισμών προς βοήθεια των μαθητών, αλλά δεν υπάρχει εξήγηση γιατί παρά τον τεχνολογικό εκσυγχρονισμό, αυξάνεται η επιθετικότητα απέναντι στους Βουλγάρους καθηγητές", λένε εκπρόσωποι του Συνδικάτου Καθηγητών. Οι καθηγητές έχουν επανειλημμένως θέσει επί τάπητος το θέμα για την εκπόνηση νόμου που να τους προστατεύει. Σύμφωνα με τα στατιστικά στοιχεία, σχεδόν οι μισοί καθηγητές έγιναν θύματα επιθέσεων κατά την εκτέλεση των επαγγελματικών υποχρεώσεών τους. Είναι ανησυχητικό ότι ανάμεσα στους επιτιθέμενους έχει περιπτώσεις γονέων, που με βία αναγκάζουν τους καθηγητές να εκτιμήσουν με υψηλότερο βαθμό τις γνώσεις των παιδιών τους.

"Η εργασία μας πολύ συχνά υποτιμάται", επισημαίνουν οι καθηγητές. Κατά τη γνώμη τους, ο ευρέως διαδεδομένος ισχυρισμός ότι έχουν μεγάλες διακοπές το καλοκαίρι δεν ανταποκρίνεται στην αλήθεια. Τότε ο καθηγητής παρακολουθεί μαθήματα για βελτίωση της κατάρτισής του, είναι απασχολημένος με διοικητική εργασία και οι διακοπές δεν είναι ποτέ αρκετά μεγάλες, για να ξεκουραστεί κανείς από το άγχος και την ένταση κατά τη διάρκεια του σχολικού έτους.

"Σίγουρα είναι πολύ εύκολο να διδάσκεις στις πρώτες τάξεις του Δημοτικού. Τα μικρά παιδιά είναι καλά και φρόνιμα" - αυτός ο ισχυρισμός ανθρώπων εκτός του συστήματος επίσης είναι μακριά από την αλήθεια. Τον διαψεύδουν τα λόγια της Μπογιάνα Γιόβτσεβα, δασκάλα δημοτικού με μακροχρόνια εμπειρία στο Α' Σχολείο στην πρωτεύουσα.

"Στο σχολείο έχει μεγάλη δυναμική, όλα αλλάζουν", αναφέρει η ίδια. "Τα σύγχρονα μέσα επικοινωνίας βοηθάνε τα παιδιά στην απόκτηση νέων γνώσεων, αλλά μόνο σε περίπτωση που κρατηθεί το μέτρο. Οι τεχνολογίες δεν μπορούν να αντικαταστήσουν την ανθρώπινη επικοινωνία και τον ρόλο του καθηγητή στην εκπαίδευση. Οι τεχνολογίες άλλαξαν την επικοινωνία και στην οικογένεια. Μικρά παιδιά κάθονται στον υπολογιστή και ξεχνούν ότι γύρω τους είναι οι συνομήλικοι και οι γονείς τους. Το ζήτημα είναι κατά πόσο θα επιτρέψουμε να περνάνε τον χρόνο τους στο Ίντερνετ. Συχνά συζητιέται το θέμα για νόμο περί προστασίας του καθηγητή από επιθέσεις στο σχολείο. Κατά τη γνώμη μου, ο νόμος αυτός έχει καθυστερήσει γιατί η εργασία του καθηγητή είναι δύσκολη λόγω αντιδράσεων εκ μέρους των γονέων. Ζούμε σε κοινωνία, στην οποία προτεραιότητα αποτελεί το πρόβλημα με την οικονομική επιβίωση της οικογένειας. Οι ανησυχίες ενισχύουν την επιθετικότητα ανάμεσα στους γονείς και τα παιδιά τους. Συχνά οι μικροί μιμούνται τη συμπεριφορά των δυσάρεστων γονέων τους. Κάνει εντύπωση ότι ο σύγχρονος γονέας δεν έχει προετοιμασία για τον ρόλο του να δίνει ανατροφή στο παιδί του. Τα παιδιά από πρώιμη ηλικία πηγαίνουν παιδικό σταθμό και μετά σχολείο, αλλά τα ιδρύματα αυτά δεν μπορούν να αντικαταστήσουν τη φροντίδα και την αγωγή στην οικογένεια. Παρατηρώ και άλλα λάθη. Συχνά ο γονέας στην προσπάθειά του να υπερασπιστεί το παιδί του, ασκεί κριτικές και κατηγορεί άδικα τους άλλους σε περιπτώσεις που έχει αντιθέσεις μεταξύ των παιδιών. Λείπει ανεκτικότητα στις ανθρώπινες σχέσεις και αυτό παρεμποδίζει την εργασία του καθηγητή στην τάξη".

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα