"Είμαι περήφανος, που η Εταιρική Εμπορική Τράπεζα δεν κατόρθωσε να "μολύνει" το υπόλοιπο σύστημα", δήλωσε πολυσήμαντα ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Βουλγαρίας Ιβάν Ίσκροφ, όταν επιτέλους υπέβαλε την παραίτησή του. Μήπως όμως το τραπεζικό σύστημα στη χώρα μας είναι αφορμή υπερηφάνειας; Η πορεία διαμαρτυρίας του συνδέσμου "Προστασία των δικαιωμάτων των δανειοληπτών", που διεξάχθηκε στις 25 Ιουνίου, δείχνει τουλάχιστον ότι υπάρχει και άλλη οπτική γωνία.

Ο στόχος της πορείας, σύμφωνα με τους διοργανωτές, είναι να επιστήσει την προσοχή των κυβερνώντων στα δάνεια σε ελβετικά φράγκα. Με την υποτίμηση του ευρώ, οι δόσεις των δανείων αυτών αυξήθηκαν. Σύμφωνα με τη δικηγόρο Βέσκα Βόλεβα, τα δάνεια σε ελβετικά φράγκα στην πραγματικότητα είναι χρηματοοικονομικό εργαλείο, με το οποίο οι τράπεζες υπερασπίζονται τα συμφέροντά τους ενάντια στις διακυμάνσεις του ευρώ στις διεθνείς αγορές. Τα δάνεια δεν χορηγήθηκαν σε ελβετικά φράγκα και οι πελάτες, επειδή δεν γνωρίζουν τους μηχανισμούς των χρηματοπιστωτικών αγορών, ξεγελάστηκαν από τα αρχικά χαμηλότερα επιτόκια και τώρα υφίστανται τις επιπτώσεις από τη διαφορά των ισοτιμιών.

"Στην Ουγγαρία σε παρόμοια κατάσταση εφαρμόζονται οι διατάξεις της Οδηγίας 93 της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, που προβλέπει προστασία των δανειοληπτών γιατί είναι η πιο ευάλωτη πλευρά", σχολιάζει η κα Βόλεβα. Στη χώρα μας όμως δεν ακούγονται οι φωνές των δυσαρεστημένων και δεν υπάρχει πολιτική βούληση εκ μέρους των βουλγαρικών κυβερνήσεων για λύση του προβλήματος. Και πίσω από την τραπεζική σταθερότητα που θεωρείται επιτυχία, στέκεται η διαστρεβλωμένη νομοθεσία που επιτρέπει την ανισότιμη στάση απέναντι στους δανειολήπτες και δημιουργεί προνομιακή θέση των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων.

"Εδώ κρύβεται η λεγόμενη "τραπεζική σταθερότητα", που βάζει επιτόκια 7-8 φορές υψηλότερα σε σχέση μ’ αυτά στον ομαλό κόσμο", σχολιάζει η κα Βόλεβα. "Στη χώρα μας δεν μπορείς να καταλάβεις τι περιλαμβάνει το "βασικό επιτόκιο" των τραπεζών. Γιατί, για παράδειγμα, οι συνθήκες της αγοράς να ισχύουν προς όφελος της τράπεζας και η τράπεζα να έχει το δικαίωμα να αυξάνει το επιτόκιο, και να μην ισχύουν για τον δανειολήπτη και το επιτόκιο στο δάνειό του να μη μειώνεται με την πτώση των σχετικών δεικτών. Όπως είπε ο παραιτηθείς διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Βουλγαρίας, η ελληνική κρίση δεν έχει καμία σχέση με το τραπεζικό μας σύστημα. Εκπρόσωποι της Κεντρικής Τράπεζας σχολίασαν ότι στη χώρα μας οι τράπεζες στην πραγματικότητα δεν συμπεριλαμβάνουν τον ελληνικό κίνδυνο στα επιτόκιά των δανείων".

Άλλο πρόβλημα, σύμφωνα με τη κα Βόλεβα, είναι ότι οι διευθυντές χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων δεν έχουν απαγόρευση να αναπτύσσουν εμπορική δραστηριότητα. Σύμφωνα με τη δικηγόρο, πολλοί διευθυντές βουλγαρικών τραπεζών διευθύνουν και άλλες εταιρείες, που αγοράζουν πάμφθηνα τις περιουσίες των οφειλετών που πωλούνται σε δημοπρασία.

Παρά το φιλόδοξο νομοθετικό πρόγραμμα της κυβέρνησης, ο Νόμος περί του λόμπινγκ, ο Νόμος περί ενυπόθηκων δανείων και ο Νόμος περί πτωχεύσεων ιδιωτικών προσώπων προς το παρόν παραμένουν σε δεύτερη μοίρα.

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα