Η πρώτη μη κομμουνιστική κυβέρνηση μετά το 1944 συγκροτείται στις 8 Νοεμβρίου 1991, μετά την εκλογική νίκη της αντιπολιτευόμενης Ένωσης των Δημοκρατικών Δυνάμεων, στα βουλγάρικα γνωστή με τα αρχικά SDS, στις 4 Νοεμβρίου του ίδιου έτους. Πρωθυπουργός είναι ο Φίλιπ Ντιμιτρόφ, δικηγόρος και μέλος του Πράσινου Κόμματος, τότε στην σύνθεση της Ένωσης Δημοκρατικών Δυνάμεων. Την στιγμή των εκλογών ο κ. Ντιμιτρόφ έχει φτάσει να ηγείται της κεντροδεξιάς Ένωσης που κερδίζει με το σλόγκαν "Με λίγο, αλλά για πάντα", μια φιλόδοξη δήλωση που οφείλονταν στην ελάχιστη διαφορά του 1% μεταξύ των 110 βουλευτών του SDS έναντι των 106 του Βουλγάρικου Σοσιαλιστικού Κόμματος.

Η κυβέρνηση σχηματίζεται χάρη στην στήριξη του Κινήματος για Δικαιώματα και Ελευθερίες που με αρχηγό τον Αχμέντ Ντογκάν εκπροσωπεί τότε Τούρκους βουλγαρικής καταγωγής, και ξεκινά σημαντικές μεταρρυθμίσεις όσον αφορά την ιδιωτικοποίηση, την επιστροφή των περιουσιών, τις επενδύσεις, την αναγνώριση της θρησκευτικής και εθνικής ταυτότητας, την άρση της λογοκρισίας, την αποκάλυψη των πρακτόρων της πρώην Κρατικής Ασφάλειας και κατά βάση την πορεία του κράτους προς την ΕΕ και το ΝΑΤΟ.

"Υποχρέωσή μας είναι να εργαστούμε για να γίνει η Βουλγαρία ομαλή χώρα. Εμείς δεν κυνηγάμε την τελειότητα, απλά θέλουμε να ζούμε σε μια χώρα όπου το κράτος δεν θα κρατά τους πολίτες για το λαιμό, δεν θα τους επιβάλει πού να εργάζονται, δεν θα διαμορφώνει τις απόψεις τους και δεν θα τους λέει πώς να ζουν". Αυτά είναι τα λόγια του Φίλιπ Ντιμιτρόφ στο διάσημο Στρογγυλό τραπέζι, στο οποίο το SDS κάθεται το 1990, σαν νόμιμη αντιπολίτευση του Βουλγάρικου Κομμουνιστικού Κόμματος.

Ανήμερα των εκλογών ο Φίλιπ Ντιμιτρόφ ξέρει πολύ καλά πως δεν θα μπορέσει να αποφύγει τον συνασπισμό με το Κίνημα για Δικαιώματα και Ελευθερίες, που στα βουλγάρικα αποκαλείται DPS.

Περίπου το 10% του πληθυσμού της Βουλγαρίας ανήκει στην τούρκικη μειοψηφία. Το Κίνημα για Δικαιώματα και Ελευθερίες δημιουργείται σαν σκέπη για τα θύματα της επονομαζόμενης "αναγεννητικής διαδικασίας", του μηχανισμού δηλαδή του Βουλγάρικου Κομμουνιστικού Κόμματος για την αφομοίωση των διαφορετικών εθνικών και θρησκευτικών στοιχείων, που κορυφώνεται την δεκαετία του ’80 όταν ο μετέπειτα αρχηγός του κινήματος Αχμέντ Ντογκάν φαίνεται να αναλαμβάνει παράνομη πολιτική δράση. Η στήριξη αυτών των ψηφοφόρων δίνει την ευκαιρία στην кυβέρνηση του Φίλιπ Ντιμιτρόφ να υλοποιήσει σειρά μεταρρυθμίσεων, αλλά η εργασία της κυβέρνηση συναντά σθεναρή αντίσταση όταν αποφασίζει να αποκαλύψει τους πράκτορες της κομμουνιστικής Κρατικής Ασφάλειας με στόχο να μην έχουν πρόσβαση στην εξουσία άνθρωποι με βεβαρημένο παρελθόν. Τα πράγματα γίνονται ακόμα χειρότερα όταν τα δεδομένα που έχουν βγει στην επιφάνεια από την μελέτη των αρχείων παύουν να είναι εθνική υπόθεση.

Η πράξη του Ντογκάν, γνωστή ως το σκάνδαλο "Εκείνη η λίστα", τον Φεβρουάριο του 1992, να παραδώσει στην τουρκική πρεσβεία σημαντικά έγγραφα και λίστα με 1.300 ονόματα Βούλγαρων πρακτόρων είναι καταδικαστέα, αλλά στελέχη του SDS τον καλύπτουν, φαβούμενοι να μη αποσύρει την υποστήριξή του προς την κυβέρνηση. Αντί για ευχαριστώ, το Κίνημα Δικαιωμάτων και Ελευθεριών δεν υποστηρίζει τον πρωθυπουργό στην ψήφο εμπιστοσύνης που ζητά ο ίδιος μετά την αντίδραση του τότε Προέδρου της Δημοκρατίας Ζέλιο Ζέλεφ, ο οποίος τον Μαίο, σε συνέντευξη Τύπου στην προεδρική κατοικία στην Μπογιάνα (στην κάτω φωτογραφία), κατηγορεί την κυβέρνηση πως έχει κηρύξει πόλεμο στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, στα συνδικάτα, την εκκλησία, τον θεσμό του Προέδρου της Δημοκρατίας και στα πολιτικά κόμματα εκτός του κοινοβουλίου.

Ιδού πώς ο Αχμέντ Ντογκάν δικαιολογεί την απόσυρση της υποστήριξής του: "Η κοινοβουλευτική ομάδα του DPS άρχισε να αντιμετωπίζεται σαν δορυφόρος που οφείλει να ψηφίζει μαζί με το SDS επειδή θεωρείται ανήθικο να ψηφίζει με το Βουλγάρικο Σοσιαλιστικό Κόμμα. Ως θύματα αυτής της διπολικότητας στην βουλγάρικη βουλή αναγκαστήκαμε να ψηφίσουμε νόμους που έρχονταν σε ρήξη με τα συμφέροντα των ψηφοφόρων μας. Αυτό όμως δεν θα συνεχιστεί".

Το τέλος της κυβέρνησης Ντιμιτρόφ συνδέεται με την διάσπαση του SDS και την σκηνοθετημένη κατηγορία εκ μέρους του τότε διευθυντή της Εθνικής Υπηρεσίας Πληροφοριών και πρώην πράκτορα της Κρατικής Ασφάλειας, στρατηγό Μπρίγκο Ασπαρούχοφ, ο οποίος κατηγορεί σύμβουλο του πρωθυπουργού πως έχει συμμετάσχει σε συμφωνία πώλησης όπλων με την Δημοκρατία της Μακεδονίας. Παρά την απόσυρση της κατηγορίας και την έλλειψη στοιχείων για την ανάμειξη του Φίλιπ Ντιμιτρόφ σε μια τέτοια υπόθεση, η κυβέρνηση αναγκάζεται να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης και μη βρίσκοντας υποστήριξη, να παραιτηθεί, τον Οκτώβριο του 1992.

Αν και σύντομη, η θητεία της πρώτης δημοκρατικά εκλεγμένης βουλγάρικης κυβέρνησης μετά την πτώση του κομμουνιστικού καθεστώτος, κατευθύνει την χώρα προς την ελεύθερη αγορά, αναγνωρίζει την Δημοκρατία της Μακεδονίας, δημιουργεί συνθήκες για διεθνείς σχέσεις μεταξύ της Βουλγαρίας και του Ισραήλ και χάρη στον πρωθυπουργό Ντιμιτρόφ που θεωρεί πως οι θεσμοί της ΕΕ αποτελούν εγγύηση για την καθιέρωση μιας κανονικής ζωής στην χώρα μας, θέτει τις βάσεις για την συμμετοχή μας, σαν ένα ισάξιο ευρωπαϊκό κράτος μέλος, στο ΝΑΤΟ.

Μετά τη δύση του πρωθυπουργικού του αστεριού ο Φίλιπ Ντιμιτρόφ υπήρξε εκπρόσωπος της Βουλγαρίας στον ΟΗΕ (1997-1998) και πρέσβης της Βουλγαρίας στις ΗΠΑ από το 1998 έως το 2001. Το 2010 ηγείται της μόνιμης αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Γεωργία και έχει κερδίσει το βραβείο Truman Reagan Freedom Award για συμβολή στην μάχη κατά του κομμουνισμού στην Ευρώπη.

Μετάφραση: Αγάπη Ασπρίδου