Η εύρεση κατάλληλης εργασίας αποτελεί σοβαρή πρόκληση για τα άτομα με ειδικές ανάγκες και ακόμη μεγαλύτερη για τους νέους με διανοητικά προβλήματα. Βρίσκονται σε απομόνωση, με παραβιασμένα ανθρώπινα δικαιώματα, ανάμεσα στα οποία και το δικαίωμα εργασίας. Ακόμη επικρατεί η ιδέα για τους ανθρώπους αυτούς ως ανίκανος να έχουν ομαλή ζωή, να δουλεύουν και να είναι χρήσιμοι για την κοινωνία.

Πολλές οργανώσεις αρχίζουν να συνειδητοποιούν πόσο σημαντικό είναι να τους εξασφαλίσουν θέσεις εργασίας, αλλά οι εργοδότες και τα ίδια τα άτομα με ειδικές ανάγκες αντιμετωπίζουν σοβαρές προκλήσεις. Το ίδρυμα "Ο κόσμος της Μαρίας" ιδρύθηκε το 2012 από την οικογένεια μιας νέας γυναίκας με διανοητικά προβλήματα. Η αποστολή του ιδρύματος είναι να βελτιώνει την ποιότητα ζωής των ανθρώπων αυτών και των οικογενειών τους, να βοηθά την προσωπική αποκατάστασή τους με την εξασφάλιση πρόσβασης σε ποιοτικές υπηρεσίες, κατάλληλη κατάρτιση και εργασιακή απασχόληση.

Ανάμεσα στις κοινωνικές υπηρεσίες, που παρέχει το ίδρυμα είναι η φροντίδα με δραστηριότητες εργασίας στο Ημερήσιο Κέντρο για άτομα με διανοητικά προβλήματα "Κόσμοι". Στο κέντρο καταρτίζονται άνθρωποι ηλικίας από 18 έως 35 χρονών. Εδώ βρίσκεται και η πρώτη Προστατευόμενη Καφετέρια στη Σόφια, στην οποία μπορείτε να απολαύσετε τα γλυκά, τα κριτσίνια, τον αρωματικό καφέ και τη φρέσκια λεμονάδα που φτιάχνουν άνθρωποι με διανοητικά προβλήματα. Περισσότερα για τη δραστηριότητα του Ημερησίου Κέντρου "Κόσμοι" μάθαμε από τη διευθύντριά του, Σόνια Σπάσοβα.

"Γιορτάσαμε τα δεύτερα γενέθλιά μας με ημέρα των ανοιχτών πυλών. Ήρθαν πολλοί επισκέπτες. Σε ειδική συνέντευξη Τύπου παρουσιάσαμε τα επιτεύγματα δύο πελατισσών μας – της Βιολέτας και της Ναντέζντα, που προσλήφθηκαν με συμβάσεις εργασίας. Οι ιστορίες τους δείχνουν ότι στην υποστηριζόμενη απασχόληση όλοι είναι κερδισμένοι. Τώρα θα χρησιμεύσουν σαν παραδείγματα και θα αποτελέσουν κίνητρο για τους υπόλοιπους πελάτες μας να αναπτύσσουν τις ικανότητες και τις δεξιότητές τους για να βρουν επαγγελματική αποκατάσταση. Εγκαινιάσαμε έκθεση "Μαζί στο πάρκο – να ζωγραφίσουμε όνειρο" του φωτογράφου Γκεόργκι Μπόζκοφ, η οποία παρουσίασε τις εμπειρίες από τη συνάντηση με την τέχνη των πελατών του Ημερησίου Κέντρου κατά τη διάρκεια των πλενέρ μας στο Νότιο Πάρκο στη Σόφια. Τα πλενέρ μας χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο του προγράμματος "Ευρώπη" του Δήμου Σόφιας".

Η ομάδα του Ημερήσιου Κέντρου "Κόσμοι" αποτελείται από επαγγελματίες που εφαρμόζουν την εμπειρία στον τομέα των κοινωνικών υπηρεσιών κρατών όπως η Ολλανδία, η Μεγάλη Βρετανία, οι ΗΠΑ κ. ά. Εδώ οι νέοι αποκτούν διάφορες κοινωνικές και πρακτικές δεξιότητες  όπως επικοινωνία, προσωπική υγιεινή, προσανατολισμός στον χρόνο κ. ά.  Εδώ είναι ο χώρος και για την απόκτηση διάφορων δεξιοτήτων εργασίας – στην επαγγελματική κουζίνα, στον χώρο πλυντηρίου ή στο εργαστήριο χειροποίητων αρωματικών κεριών και σαπουνιών. Ρωτήσαμε τη Σόνια αν κατά τη γνώμη της η κοινωνία είναι έτοιμη να επικοινωνεί και να καταλαβαίνει αυτούς τους ανθρώπους;

"Θα ήθελα να τονίσω ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν είναι ασθενείς, αντίθετα, είναι ισότιμα μέλη της κοινωνίας μας. Από εμάς τους ίδιους εξαρτάται να τους δεχτούμε και να τους δώσουμε την ευκαιρία να αποδείξουν τις ικανότητές τους. Πολύ συχνά τα άτομα με διανοητικά προβλήματα είναι πολύ πιο καλοπροαίρετα και θετικά. Εκείνοι σαν εμάς έχουν όνειρα και φιλοδοξίες και περιμένουν από μας να τους υποστηρίξουμε".

Η 26χρονη Ίβα Μλαντένοβα, η οποία επισκέπτεται τακτικά το κέντρο: "Μ’ αρέσει πολύ το Ημερήσιο Κέντρο "Ο κόσμος της Μαρίας". Εδώ μαθαίνουμε πολλά πράγματα. Αποκτούμε πρακτικές και επαγγελματικές δεξιότητες, χρήσιμες στη ζωή. Δεν είμαστε πιο διαφορετικοί από τους άλλους ανθρώπους και δε θέλουμε να υπάρχει μια τέτοια ιδέα για μας", συμμερίζεται με χαμόγελο η Ίβα.

Η ομάδα του Ημερήσιου Κέντρου "Κόσμοι" αποδεικνύει ότι η ζωή των νέων ανθρώπων με διανοητικά προβλήματα μπορεί να βελτιωθεί αισθητά με κατάλληλη κατάρτιση για την ανάπτυξη βασικών δεξιοτήτων, έτσι ώστε να γίνουν «ορατοί» για την κοινωνία μας.