Ιρίνα από την ταινία "Καπνός", Ζάνα από την ταινία "Ο αστυνομικός και η νύχτα", Λίζα από την "Ο κλέφτης των ροδάκινων", Άννα από την "Καραμπόλα", Τίνκα από "Το αγόρι φεύγει"... Οι ρόλοι της στον κινηματογράφο είναι πάνω από 50, αλλά η ίδια η ηθοποιός πάντα ισχυριζόταν ότι το πάθος της είναι το θέατρο. Ενώ στον κόσμο του κινηματογράφου και του θεάτρου υπάρχει κανόνας - οι πραγματικοί μεγάλοι ηθοποιοί είναι αυτοί που είναι οι πιο φυσικοί και γήινοι, και δεν ζαλίζονται από τα φώτα της δημοσιότητας. Η Νεβένα Κόκανοβα είναι μια από αυτούς.

"Εγώ δεν απάντησα ποτέ με ακρίβεια σ’ μια από τι ερωτήσεις σχετικά με το επάγγελμά μου - τι ρόλο επιθυμώ να παίξω", αναφέρει η Νεβένα Κόκανοβα σε μια συνέντευξή της. "Απαντούσα σε συνεντεύξεις με τα εξής λόγια: "Ένα σύνθετο, σύγχρονο, αντιφατικό ρόλο". Αλλά, αναζητώντας απάντηση για τον εαυτό μου, με ξάφνιασε τι πλούτο περιλαμβάνει η λέξη "γυναίκα". Είναι αυτή που συνδυάζει την μεγάλη αρχή του ανθρώπινου γένους με τα πολλά πράγματα που σχετίζονται με τον άνθρωπο, που εξυψώνεται προς τον Θεό και αντικατοπτρίζεται στην ιστορία, αλλά ταυτόχρονα βαδίζει στους δρόμους των ημερών μας - είναι αιώνια, επιθυμώ να ερμηνεύσω τον ρόλο τέτοιας γυναίκας. Και αν έχω τα εκφραστικά μέσα στη δημιουργική παλέτα μου για να αποκαλύψω το κόσμο των γυναικών, θα είμαι περήφανη που είμαι γυναίκα".

Είναι δύσκολο να σκεφτούμε μια άλλη ηθοποιό που η οθόνη της επιτρέπει να αναδείξει τη απόλυτη θηλυκότητα της. Εκτός από την ομορφιά της, είναι και εξαιρετικά φωτογενής, σαν μια εικόνα - με ιδιαίτερη απαλότητα και αξιοπρέπεια. Δεν αποτελεί έκπληξη, αφού βλέποντας την ταινία "Καπνός" στο κινηματογραφικό φεστιβάλ στις Κάννες, ένας Σουηδός δημοσιογράφος αναφώνησε: "Δεν συμφωνείτε μαζί μου στο ότι η πρωταγωνίστρια είναι πιο όμορφη από την Σοφία Λόρεν!"

Η Νεβένα Κόκανοβα γεννήθηκε στην πόλη Ντούπνιτσα στις 12 Δεκεμβρίου 1938. Ο πατέρας της ήταν αξιωματικός του βασιλικού στρατού και υπηρέτησε στο βουλγαρικό σώμα στη Μακεδονία. Μετά την 9η Σεπτεμβρίου 1944 (όταν στη Βουλγαρία καθιερώνεται φίλο-σοβιετικό καθεστώς), παρά την αθώωσή του, στάλθηκε σε στρατόπεδο στο Μπέλενε. Η μητέρα της, Ελεονόρα είναι από αυστριακή αριστοκρατική οικογένεια φον Χέλντενμπεργκ.

Το μελλοντικό κινηματογραφικό αστέρι σπούδασε στο Εμπορικό Γυμνάσιο, όταν για πρώτη φορά συμμετέχει ως κομπάρσος σε ταινίες. Έδωσε και εξετάσεις στο Ανώτατο ινστιτούτο θεατρικής τέχνης, αλλά η επιτροπή δεν την εκτίμησε. Τότε ο διευθυντής του θεάτρου στο Γιάμπολ, Γιανάκι Στογιάνοφ την προσκαλεί στο θίασο, όπου γίνεται μέλος μόλις 17 ετών. Και αμέσως της δίνουν τον ρόλο της Ιουλιέτας.Η Κόκανοβα πάντα ισχυριζόταν ότι τρία άτομα έχουν αντικατασταθεί τις σπουδές της στο Ινστιτούτο - ο σύζυγός της, о σκηνοθέτης Λιούμπομιρ Σάρλαντζιεφ, και οι γνωστοί μας ηθοποιοί Γκριγκόρ Βάτσκοφ και Απόστολ Καράμιτεφ. Για τον Καραμίτεφ η Νεβενα λέει: "Έμαθα τόσο πολύ απ’ αυτόν σαν να τελείωσα πέντε θεατρικές σχολές".

Αλλά τι έλεγαν για την ίδια οι σκηνοθέτες; Ακούμε την φωνή του Βάλο Ράντεφ, μια ηχογράφηση που βρίσκεται στο χρυσό ηχητικό αρχείο της Εθνικής Ραδιοφωνίας:

"Η Βέντσετο ήταν ηθοποιός που ήξερε πώς να ανταποδίδει στην σκηνή το συναίσθημα, που της στέλνεις. Η ίδια καταλαβαίνει από την φωνή πώς αισθάνεσαι αυτή τη στιγμή και μπορεί να σου ανταποδώσει αμέσως μπροστά στην κάμερα και μάλιστα μέσω του κειμένου και του συναισθηματικού της κόσμου".

Σήμερα, οι πληροφορίες σχετικά με την ιδιωτική ζωή της ηθοποιού είναι ελάχιστες γιατί η ίδια δεν συμφωνεί με την ιδέα για έκδοσή της βιογραφίας της. Με τον άνδρα της, Λιουμπομίρ Σάρλαντζίεφ γνωρίστηκαν στο χώρο γυρίσματος μιας ταινίας. Από εκείνη τη στιγμή ο σκηνοθέτης την βάζει στο επίκεντρο του καλλιτεχνικού έργου του και της ζωής του. Είναι ιδιαίτερα απαιτητικός προς εκείνη και χωρίς συμβιβασμούς για το σενάριο. Με τους εξαιρετικούς ρόλους της στις ταινίες "Καπνός" και "Ο κλέφτης των ροδακίνων" κερδίζει πολλά βραβεία.

Μετά τις ισχυρότερες χαρακτήρες της Ιρίνα και η Λίζα ακολουθούν ρόλοι όμορφων γυναικών, αλλά η ιδία αισθάνεται ότι οι ερμηνείες της επαναλαμβάνονται. Τότε ο άνδρας της γύρισε την ταινία "Με γεύση αμυγδάλου", όπου η Κόκανοβα από ρόλο της μοιραίας γυναίκας παρουσιάζεται ως ερωμένη. Με τον "εραστή" της, δηλαδή με τον πρωταγωνιστή Γκεόργκι Γκεοργκίεφ-Γκετς το 1967 στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου στην Βάρνα λαμβάνουν και πάλι τα βραβείο καλύτερου ανδρικού και γυναικείου ρόλου.

Η Νεβένα Κόκανοβα είναι η πρώτη Βουλγάρα ηθοποιός για την οποία γράφονται συγκεκριμένοι ρόλοι. Η συγγραφέας Μπλάγκα Ντιμίτροβα δημιουργεί το σενάριο "Απόκλιση" ειδικά για την ηθοποιό. Το ίδιο και για την ηρωίδα της ταινίας "Ανάμνηση για την δίδυμο" του σεναριογράφου Κωνσταντίν Παβλόφ. Δυστυχώς, αποδείχθηκε προφήτης, καθώς σαν την ηρωίδα της ταινίας που αρρώστησε από καρκίνο, και η ίδια Νεβένα αρρώστησε και πέθανε από τη φοβερή νόσο το 2000, σε ηλικία μόλις 61 χρόνων.

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα