Δεν υπάρχει διαφορά μεταξύ του αριθμού των καθηγητών που ψάχνουν για δουλειά στις αρχές του 2015 και του 2014. Οι άνεργοι εδικοί με πτυχίο πανεπιστημίου στη Βουλγαρία είναι 4 χιλιάδες περίπου και η διαφορά σε σχέση με το περασμένο έτος είναι ασήμαντη. Σύμφωνα με στοιχεία του υπουργείου Παιδείας και Επιστημών στα βουλγαρικά σχολεία δε φτάνουν 1.800 καθηγητές, με την ανεπάρκεια στελεχών να είναι μεγαλύτερη στην πρωτεύουσα και τις μεγάλες πόλεις της χώρας.

Υπάρχει ζήτηση για καθηγητές αγγλικής γλώσσας, μαθηματικών και πληροφορικής. Κάποιοι διευθυντές σχολείων ανακοίνωσαν ήδη το περασμένο σχολικό έτος τις ελεύθερες θέσεις καθηγητών, αλλά δεν υπάρχουν υποψήφιοι. Οι ελεύθερες θέσεις κοινοποιήθηκαν και στα γραφεία εύρεσης εργασίας, αλλά οι υπάλληλοι εκεί παρατηρούν ότι το επάγγελμα του καθηγητή έχει χάσει την ελκυστικότητά του για τους νέους.

Μεγαλύτερη ζήτηση από τους νέους έχουν θέσεις εργασίας στον τομέα των υπηρεσιών, της κομμωτικής, της αισθητικής, των πωλήσεων στα μεγάλα εμπορικά κέντρα. Ακόμη και άνθρωποι με παιδαγωγική εκπαίδευση λένε ότι θέλουν να αλλάξουν το επάγγελμά τους με το επιχείρημα για υψηλότερα εισοδήματα. Ο μέσος μισθός στον τομέα είναι 300 ευρώ και πρωταρχικά οι νεαροί καθηγητές παίρνουν ακόμα και χαμηλότερη αμοιβή.

Ο διευθυντής του 119^ου Σχολείου Μέσης Εκπαίδευσης στη Σόφια, Ντεγιάν Σταμάτοφ σχολιάζει τα εμπόδια του επαγγέλματος του καθηγητή για τους νεαρούς δασκάλους: "Είναι λίγοι οι νέοι άνθρωποι που θέλουν να αρχίσουν δουλειά ως καθηγητές, πράγμα που παρατηρούμε από πολλά χρόνια, επειδή υπάρχει θηλυκοποίηση του επαγγέλματος και η μέση ηλικία των καθηγητών είναι πάνω από 40 χρονών. Οι νέοι έρχονται στα σχολεία, αλλά γρήγορα βρίσκουν άλλη δουλειά με καλύτερη αμοιβή. Δεν μπορούμε να τους κρατήσουμε, επειδή οι μισθοί στον κλάδο είναι υπερβολικά μικροί. Με το πτυχίο τους από το Πανεπιστήμιο ελπίζουν να έχουν καλύτερη εκκίνηση στη σταδιοδρομία. Στη χώρα μας όμως η πληρωμή των καθηγητών δεν ανταποκρίνεται στις προσπάθειες, το άγχος και την ένταση που καθημερινά αντιμετωπίζουν στο επάγγελμά τους. Υπάρχει και άλλο θέμα που τελευταία συζητιέται δημόσια. Το θέμα αυτό αφορά το δικαίωμα που προσφέρει ο νόμος τα ιδιωτικά σχολεία να έχουν την ίδια επιχορήγηση με τα κρατικά, για να υπάρχει ισότητα των μαθητών. Η κρατική χρηματοδότηση όμως θα ενισχύσει τον έλεγχο στα ιδιωτικά σχολεία για την αξιοποίηση των πόρων και την εισαγωγή μαθητών εκεί. Η άρνησή τους να δεχτούν την κρατική επιχορήγηση και η επιθυμία τους να ακολουθούν την παλιά πρακτική οφείλεται στον έλεγχο, που θα δυσκόλευε τα ιδιωτικά σχολεία, που αναπτύσσουν δραστηριότητα σύμφωνα με τον Νόμο περί Εμπορικών Εταιρειών".

Και φέτος παραμένει επίκαιρο το πρόβλημα με τις άδειες σχολικές τάξεις. Με γοργότερο ρυθμό μειώνονται οι μαθητές στη Βόρεια Βουλγαρία. Για παράδειγμα, στον νομό Ρούσε παρά το γεγονός που ο αριθμός των μαθητών πρώτης τάξης αυξάνεται, στο γυμνάσιο κλείνουν 21 τάξεις συνολικά. Αυτό σημαίνει ότι σ’ αυτή την περιοχή 600 περίπου μαθητές δε θα περάσουν το κατώφλι του βουλγαρικού σχολείου.

Το κλείσιμο ολόκληρων τάξεων οφείλεται όχι μόνο στη δημογραφική κατάρρευση στη χώρα μας κατά τα τελευταία χρόνια, αλλά και στις μεταναστευτικές εξελίξεις. Πολλές οικογένειες εγκαταλείπουν τη χώρα σε αναζήτηση καλύτερης ζωής στο εξωτερικό. Παιδιά που ανατρέφονται από τις γιαγιάδες και τους παππούδες τους επειδή οι γονείς τους δουλεύουν στο εξωτερικό, έχει και στο 119^ο σχολείο. Οι ηλικιωμένοι άνθρωποι συχνά δεν είναι σε θέση να δώσουν την κατάλληλη ανατροφή στα εγγόνια τους, κάτι που προκαλεί διάφορα προβλήματα στο σχολείο, παρατηρεί ο Ντεγιάν Σταμάτοφ.

"Αυτή η σύγχρονη πρακτική οδηγεί σε πολλά και μόνιμα προβλήματα στην οικογένεια", αναφέρει ο ίδιος. "Τα παιδιά πρέπει να ανατρέφονται από τους γονείς τους. Δυστυχώς όμως το πρόβλημα εμβαθύνει για οικονομικούς λόγους. Το 40% των γονέων συνεργάζονται με τους καθηγητές και δεν προκαλούν κανένα πρόβλημα. Δυστυχώς, οι περισσότεροι γονείς θεωρούν το σχολείο διοικητικό ίδρυμα και δεν ενδιαφέρονται πολύ. Αυτό είναι ένας από τους λόγους το επάγγελμα του καθηγητή να χάσει το κύρος του και ο δάσκαλος να μην θεωρείται αξιόλογη προσωπικότητα που αξίζει σεβασμό".

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα