Αν κάποιος ξένος ρωτήσει ποιες παγκοσμίως γνωστές προσωπικότητες είναι Βούλγαροι, πιθανόν το πρώτο όνομα που θα προκύψει στο μυαλό του θα είναι το αστέρι του ποδοσφαίρου Χρήστο Στοΐτσκοφ. Κάποιοι άλλοι, ίσως περισσότερο διανοούμενοι, θα θυμηθούν τον καλλιτέχνη Κρίστο, λίγοι όμως στο εξωτερικό ξέρουν ότι ο Χρήστο Γιαβάσεφ είναι Βούλγαρος. Μόλις έναν χρόνο αργότερα, αυτή η συζήτηση θα μπορούσε να ακουστεί διαφορετικά, γιατί οι πιθανότητες ο επόμενος γενικός γραμματέας του ΟΗΕ να είναι από τη Βουλγαρία, δεν είναι καθόλου μικρές. Αρκεί εμείς οι Βούλγαροι να μη ματαιώσουμε μόνοι μας τις ευκαιρίες που έχουμε.

Η Βουλγαρία δεν έχει ανακοινώσει ακόμα την υποψηφιότητα της για το υψηλότερο αξίωμα στον ΟΗΕ, έστω και να διαθέτει δύο κατάλληλες υποψηφιότητες. Η γενική διευθύντρια της UNESCO Ιρίνα Μπόκοβα, εδώ και καιρό δήλωσε την επιθυμία της να συμμετάσχει στον συναγωνισμό, λαμβάνοντας υπόψη και το γεγονός ότι στις τελευταίες ώρες της η κυβέρνηση του Πλάμεν Ορεσάρσκι προώθησε επίσημα την υποψηφιότητά της. Η νυν κυβέρνηση όμως σωπαίνει και δεν επιβεβαιώνει την υποψηφιότητά της. Κάτι περισσότερο – τελευταία ως ενδεχόμενη υποψηφιότητα αναφερόταν και το όνομα της Ευρωπαίας επιτρόπου Κρισταλίνα Γκεοργκίεβα. Η ίδια όμως δήλωσε ότι θα εξακολουθήσει να εκπληρώνει τις δεσμεύσεις της στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Δήλωση που ερμηνεύτηκε ως άρνηση να συμμετάσχει στον αγώνα για το αξίωμα.

Η συζήτηση γύρω από το όνομα του υποψηφίου από τη Βουλγαρία άρχισε πριν από μήνες στα κοινωνικά δίκτυα, αλλά με τον ερχομό της τελικής προθεσμίας τον Μάρτιο, το θέμα βρήκε θέση και στα παραδοσιακή ΜΜΕ στη Βουλγαρία. Στα τέλη της περασμένης εβδομάδας ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ απάντησε λακωνικά στους δημοσιογράφους ότι η κυβέρνηση θα τηρήσει την προθεσμία για πρόταση υποψηφιότητας μέχρι τα τέλη Μαρτίου και συνεχίζει με τις διπλωματικές περιοδείες. Ο πρόεδρος του ABV Γκεόργκι Παρβάνοφ απείλησε να αποσύρει την υποστήριξή του για την κυβέρνηση, σε περίπτωση που δεν προταθεί η υποψηφιότητα της Ιρίνα Μπόκοβα.

Θα πει κανείς ότι η Γενική Διευθύντρια της UNESCO είναι η καλύτερη δυνατή υποψήφιος για διάδοχο του Μπαν Κι-μουν (Ban Ki-moon). Οι άγραφοι κανόνες του παγκόσμιου οργανισμού προβλέπουν ο επόμενος Γενικός Γραμματέας να είναι από την Ανατολική Ευρώπη, και αν είναι δυνατό να είναι γυναίκα. Η κα Μπόκοβα ανταποκρίνεται και στους δύο όρους. Το πρόβλημα είναι ότι το όνομα της Μπόκοβα διχάζει τη βουλγαρική κοινωνία. Η ίδια κατάγεται από γνωστή οικογένεια της κομμουνιστικής νομενκλατούρας και πριν από τις αλλαγές επωφελούταν από προνόμια στη μόρφωση και την επαγγελματική ανάπτυξή της που για τους απλούς ανθρώπους ήταν ανέφικτα. Οι πολιτικές αλλαγές του 1989 δεν επηρέασαν τη διπλωματική σταδιοδρομία της και οι επικριτές της 63χρονης Μπόκοβα την κατηγορούν ότι για 26 χρόνια δεν καταδίκασε το κομμουνιστικό καθεστώς στη Βουλγαρία.

Ανεξάρτητα από το ποια θα είναι η υποψηφιότητα Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ, εκδηλώνεται και πάλι ο χαρακτηριστικός για τους Βουλγάρους διχασμός. Η βουλγαρική ιστορία γνωρίζει πολλές αποτυχίες, κι όχι μόνο στο πεδίο μάχης, που οφείλονται σε διαφωνίες και διχασμό, παρά το γεγονός ότι στο κτήριο της Βουλής με μεγάλα χρυσά γράμματα γράφει "Η ισχύς εν τη ενώσει". Τώρα η μικρή Βουλγαρία που από αιώνες πάσχει κρυφά από έλλειψη προσοχής και επιρροής, έχει την ευκαιρία να βγει στην παγκόσμια πολιτική σκηνή. Μήπως η εκλογή Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ είναι στόχος που μπορεί να μας ενώσει; Είμαστε ικανοί σε συμβιβασμούς στο όνομα ενός μεγαλύτερου στόχου; Ή θα εξακολουθήσουμε να ζούμε με το μότο "Ο καθένας να σώζεται μόνος του";

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα