Μπορεί η φτωχότερη χώρα στην Ευρωπαϊκή Ένωση να επιτρέψει στον εαυτό της την πολυτέλεια να πετά 670 χιλιάδες τόνους τροφή ετησίως; Προφανώς – ναι, αφού δεν λαμβάνει μέτρα για να βοηθήσει τους φτωχούς. Την ίδια ώρα ένας στους πέντε Βούλγαρους ζει κάτω από το όριο φτώχειας.

Η λύση κρύβεται στην καλύτερη κρατική πολιτική, τις δραστήριες κοινωνικές οργανώσεις και την αυξημένη συνείδηση και ευαισθησία των πολιτών. Και ενώ οι πολιτικοί στη χώρα μας ακόμη βρίσκονται στην φάση "μελέτη της ευρωπαϊκής πείρας", ενώ οι επιχειρήσεις εμποδίζονται στο να χαρίζουν τα περιττά προϊόντα, το πρόβλημα βρίσκεται στα χέρια του μη κυβερνητικού τομέα.

Η Βουλγαρική Τράπεζα Τροφίμων είναι μία από τις οργανώσεις, οι οποίες σώζουν από την καταστροφή τις περιττές τροφές. Τις παίρνει από τους εμπόρους ή τους μεταποιητές και τις μοιράζει στις κοινωνικά ασθενείς ομάδες. "Από την μία σώζουμε την τροφή, ενώ από την άλλη – βοηθάμε τους άπορους", λέει η εκτελεστική διευθύντρια της οργάνωσης, Τσάνκα Μιλάνοβα.

"Σε παγκόσμια κλίμακα υπάρχει μεγάλη ποσότητα τροφών, που καταστρέφονται, κυρίως λόγω του γεγονότος, ότι δεν είναι απαραίτητες ακόμη την στιγμή της παραγωγής τους. Παράγονται περισσότερες τροφές, για να μπορούν να ικανοποιήσουν και το πιο απαιτητικό γούστο. Παρά τις πολλές τροφές, δηλαδή υπερπαραγωγή 40 ποσοστών, υπάρχουν πολλά άτομα, που ζουν σε ανεπάρκεια και μάλιστα πεινούν", επισημαίνει η ίδια.

Σχεδόν όλες οι τροφές, που εισάγονται στην Τράπεζα Τροφίμων, είναι από παραγωγούς και μεταποιητές. Είναι ελάχιστες οι ποσότητες από τα σουπερμάρκετ. Οι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες δεν είναι γενναιόδωρες λόγω του φορολογικού παράλογου, που τις καταδικάζει σε μεγάλες απώλειες.

"Δεν υπάρχουν κίνητρα για την δωρεά τροφών, και μάλιστα, όταν ο χρόνος λήξης της προθεσμία τους πλησιάζει", θεωρεί η Τσάνκα Μιλάνοβα. "Εάν χαριστεί κάποια τροφή, το νομικό πρόσωπο πρέπει να πληρώσει 20 ποσοστά ΦΠΑ στην αξία της. Το μεγάλο οικονομικό βάρος για τις επιχειρήσεις δεν είναι λογικό".

Για να μειώσουμε την σπατάλη τροφών, πρώτα πρέπει να καθιερώσουμε μηχανισμό, που να καταστήσει την δωρεά τροφών πιο συμφέρουσα από την εξόντωσή της, είναι πεπεισμένη η Τσάνκα Μιλάνοβα. Αυτές τις μέρες στη Γαλλία εγκρίθηκε νόμος, που απαγορεύει στα σουπερμάρκετ να πετούν τρόφιμα και τα υποχρεώνει να τα χαρίζουν σε φιλανθρωπικές οργανώσεις. Στην Μεγάλη Βρετανία, την Πολωνία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες οι δωρεές τροφών είναι απελευθερωμένες από το ΦΠΑ. Ενώ στη Βουλγαρία προτάσεις για παρόμοια μέτρα εδώ και τρία χρόνια εκκρεμούν στο υπουργείο Οικονομικών.

"Η μία πρόταση είναι ο όγκος τροφών, που ορισμένο νομικό υποκείμενο μπορεί να χαρίζει για ένα χρόνο, να δεσμευθεί με τον ετήσια τζίρο του", εξηγεί η Τσάνκα Μιλάνοβα. "Έτσι εάν η τροφή δωρεά δεν υπερβάλει το μισό ποσοστό από το τζίρο να μη πληρώνεται ΦΠΑ. Η δεύτερη πρόταση είναι οι τροφές, η προθεσμία λήξης των οποίων την στιγμή της δωρεάς είναι λιγότερο από ένα μήνα, να απελευθερωθούν από ΦΠΑ".

Και επειδή μας αρέσει να συγκρινόμαστε με την Ρουμανία, ας προσθέσουμε, ότι αυτά τα μέτρα έχουν πλέον καθιερωθεί στην βόρεια γειτονική χώρα.

Μετάφραση: Σβέτλα Τόντοροβα