Τα παιδιά γεννημένα μετά το έτος 2000 - η γενιά Ζ, μεγαλώνουν σε περίοδο όταν η εικονική πραγματικότητα είναι σε απόσταση ένα ζευγάρι γυαλιά, ενώ το Ιντερνέτ μετατρέπεται σε ανάγκη και σκιά του καθένα από μας. Το νόμισμα όμως έχει δύο όψεις. Εκτός από την άνεση που φέρουν οι σύγχρονες τεχνολογίες (όπως, π.χ., η άμεση πρόσβαση σε πληροφορίες), αυτές εγκυμονούν και κινδύνους για τα παιδιά. Για να αποφευχθούν οι κίνδυνοι αυτοί, τα παιδιά, οι γονείς και οι δάσκαλοί τους πρέπει να είναι ψηφιακά εγγράμματοι. Αυτός είναι και ο στόχος της πρωτοβουλίας DigitalKidz.

Για την Ιβελίνα Ατανάσοβα, πρόεδρο του Ιδρύματος «Τα ψηφιακά παιδιά» και ιδρύτρια της DigitalKidz, είναι σημαντικό οι ηλικιωμένοι να αυξήσουν τις τεχνολογικές γνώσεις και ικανότητές τους. Να καταλάβουν την ουσία των τεχνολογιών, καθώς και τους κινδύνους, που φέρουν, και να είναι προετοιμασμένοι και αποδοτικοί στη διαπαιδαγώγηση των παιδιών για τη σωστή δουλειά με τις νέες τεχνολογίες.

«Μαθαίνουμε τα παιδιά μας να μην πειράζουν τις πρίζες και να μην παίζουν με αιχμηρά αντικείμενα, αλλά δε συνειδητοποιούμε ότι οι τεχνολογίες που αυτά αφομοιώνουν διαισθητικά, δεν είναι μικρότερη απειλή για τη δική τους ασφάλεια και ταυτότητα. Όταν δε χρησιμοποιούνται με μέτρο, είναι σε θέση να πάρουν το ανθρώπινο στον άνθρωπο και να αντικαταστήσουν την επικοινωνία, τη συμπεριφορά και την εμπάθεια με chatστο τηλέφωνο. Η στατιστική δείχνει ότι περισσότερο από το 50% των γονέων δε γνωρίζει τα προγράμματα γονικού ελέγχου. Επομένως οι γονείς αυτοί δεν ξέρουν τι κάνουν τα παιδιά τους στο Ιντερνέτ, με ποιον επικοινωνούν, τι είδος περιεχόμενο διαβάζουν. Περισσότερα από 80% των σύγχρονων παιδιών γίνονται δραστήριοι χρήστες του Ιντερνέτ ακόμα πριν μπουν στην εφηβική ηλικία. Ένα στα τρία παιδιά έχει γίνει αντικείμενο σεξουαλικών ανακοινώσεων στο δίκτυο, ένα στα έξι - αντικείμενο διαδικτυακής παρενόχλησης, που συχνά μετατρέπεται και σε παρενόχληση στον offlineχώρο. Μαθαίνουμε τα παιδιά μας να μη μιλούν με άγνωστους στον δρόμο, αλλά δεν ξέρουμε πώς να τα βοηθήσουμε να προφυλάσσονται, όταν γίνεται λόγος για επικοινωνία και χρήση περιεχομένου στο Διαδίκτυο.»

Η κα Ιβελίνα Ατανάσοβα χαρακτηρίζει τον αυξανόμενο αριθμό δασκάλων σε προχωρημένη ηλικία στη χώρα σαν πρόκληση στις ψηφιακές γνώσεις.

«Όταν οι δάσκαλοι δε θέλουν να συμμορφωθούν με τις νέες τεχνολογίες, να αλλάξουν τη μεθοδολογία, με την οποία διδάσκουν, και να καταλάβουν ότι τα σύγχρονα παιδιά σκέφτονται και αντιλαμβάνονται τον κόσμο με διαφορετικό τρόπο, η επικοινωνία μεταξύ παιδιών και δασκάλων γίνεται μη αποτελεσματική. Οι τεχνολογίες αλλάζουν όχι απλώς τον τρόπο διασκέδασης, αλλά και τον τρόπο, με τον οποίο αντιλαμβανόμαστε τον κόσμο, μαθαίνουμε και επικοινωνούμε μεταξύ μας. Και αυτό σε μεγάλο βαθμό επηρεάζει τον τρόπο, με τον οποίο πρέπει να διδάσκεται το σχολικό υλικό, παρόλο που ακόμα δεν συνειδητοποιείται σαν πρόβλημα και ανάγκη.»

Ο πολύς χρόνος μπροστά στην τηλεόραση ή τον υπολογιστή μπορεί να οδηγήσει σε ακινητοποίηση και μειωμένη δραστηριότητα των παιδιών. Η κα Ατανάσοβα μας συμβουλεύει:

«Ο γονιός πρέπει να είναι προετοιμασμένος πώς να προκαλεί τη σωματική δραστηριότητα του παιδιού του. Αυτό δεν είναι συνδεδεμένο οπωσδήποτε με το να γράψεις το παιδί σε κάποιο άθλημα. Υπάρχουν πολλές ασχολίες και παιχνίδια, που μπορούν να μετατραπούν σε μέρος της καθημερινής ζωής και διαπαιδαγώγησης - κάτι φυσικό, και όχι συμπληρωματική προσπάθεια, που απαιτεί χρόνο, έξοδα και ενέργεια. Οι τεχνολογίες μπορούν να είναι εις βάρος της εφευρετικότητας και της δημιουργικότητας. Είναι όμως εις βάρος των παιδιών μόνο και μόνο όταν οι ηλικιωμένοι δεν προσπαθήσουν να πετύχουν ισορροπία. Για να είναι τα παιδιά προετοιμασμένα για τις απειλές του Διαδικτύου πρέπει πρώτα να είναι προετοιμασμένοι οι γονείς τους, για να μπορούν να τα βοηθούν και υποστηρίζουν. Πιστεύω ότι πριν κατακρίνουμε και κατηγορούμε τις τεχνολογίες γι’ αυτό που μας παίρνουν, πρέπει να αναρωτηθούμε τι στην ουσία εμείς δίνουμε στα παιδιά μας και πώς τα προετοιμάζουμε για αυτό να είναι χρήστες και να επωφελούνται των νέων τεχνολογιών.»

Μετάφραση: Σοφία Μπόντσεβα