Οι γάτες έχουν υπάρξει ιερά ζώα στην Αίγυπτο και αποτελούν ζώδιο στα ωροσκόπια της Ανατολής. Στη χώρα μας όπως και στο μεγαλύτερο μέρος της γης είναι συνηθισμένο κατοικίδιο ζώο, αν και συχνά κάνουν ζημιές, είναι ιδιότροπες και εκδικητικές. Όσοι έχουν γάτα μπορούν να επιβεβαιώσουν πως τα ζώα αυτά φέρονται σαν το σπίτι να τους ανήκει και δίνουν πολύ επιλεκτικά την προσοχή τους. Παρ’ όλα αυτά στη βουλγάρικη παράδοση η γάτα συμβολίζει την σπιτική θαλπωρή, γιατί μπορεί να μην ακολουθεί τον άνθρωπο σαν τον σκύλο, αλλά δένεται με το σπίτι και όταν ο καιρός χαλάει μένει κοντά στο τζάκι. Από την άλλη, λένε πως όταν πλένεται, ετοιμάζεται, γιατί θα έρθουν επισκέπτες.
Για να εξηγήσουν την εμφάνιση των κατοικίδιων ζώων οι άνθρωποι σκέφτηκαν τον μύθο πως κάποια ζώα άρχισαν να εχθρεύονται τον άνθρωπο, μετά που ο Θεός τους αφαίρεσε τη μιλιά και κρύφτηκαν στα δάση, ενώ κάποια τάχθηκαν υπέρ του και πήγαν να ζήσουν μαζί του. Η γάτα ακολούθησε τον άνθρωπο, αλλά έμεινε ημιάγρια. Οι άνθρωποι την ανέχονται, γιατί κυνηγάει τα ποντίκια, αλλά τους κάνει εντύπωση η αγνωμοσύνη της όσον αφορά τις φροντίδες και την τρυφερότητά τους. Πως είναι δυνατόν να ταΐζεις ένα ζώο, αλλά αυτό να συνεχίζει να σε κοιτάει με καχυποψία ή ακόμα και να σε μισεί. Η γάτα δεν είναι σαν το σκύλο, δεν αφοσιώνεται και δε δένεται με τους ιδιοκτήτες της. Αν την ονειρευτείς λένε πως κάτι κακό θα συμβεί και αν στον ύπνο σου σε γρατζουνίσει τότε σίγουρα θα μαλώσεις με κάποιον.
Ειδικά οι μαύρες γάτες συνδέονται με μάγισσες και κακά πνεύματα και οι άνθρωποι τρομάζουν όταν τις δουν στον δρόμο τους, γιατί οι δεισιδαιμονίες λένε πως είναι κακός οιωνός. Ταυτόχρονα υπάρχουν ιστορίες για την τιμωρία των κακών ανθρώπων που όταν βρεθούν μετά θάνατον στην κόλαση και βράζουν στα καζάνια οι γάτες τους φέρνουν ξύλα για τη φωτιά, ενώ οι σκύλοι τους, που αγαπούν τους ιδιοκτήτες τους, ακόμα κι αν είναι κακοποιοί, φέρνουν νερό να τη σβήσουν. «Η γάτα δεν πέφτει ποτέ με την πλάτη» λένε για τους ανθρώπους πως δεν παραδέχονται πως έχουν άδικο και βρίσκουν χίλιες δικαιολογίες για την άπρεπη συμπεριφορά τους, όταν κάποιος τιναχτεί δυσαρεστημένος, γιατί θίγεται άβολο για κείνον θέμα λένε πως ο συνομιλητής του «πάτησε την ουρά της γάτας».
Ασχέτως όμως από την κακή της φήμη υπάρχει μια πόλη στη Βουλγαρία, στην οποία η μαύρη γάτα είναι εμβληματική. Στο Γκάμπροβο υπάρχουν πολλές γάτες και για το κατοικίδιο αυτό υπάρχουν χιλιάδες ανέκδοτα και ιστορίες. Διάσημη είναι η παράδοση να τους κόβουν την ουρά για να μην κρυώνει το δωμάτιο το χειμώνα ώσπου να ανοιγοκλείσει η πόρτα, όταν μπαινοβγαίνουν, και τεράστιες γάτες κοσμούν τα άρματα των καρναβαλιστών που παρελαύνουν στους δρόμους στην γιορτή της πόλης στις 17 Μαΐου.
Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα
Φωτογραφίες: BGNES και αρχείο
Το Σταροζαγκόρσκι Μπάνι είναι και πάλι σκηνή της βουλγαρικής λαογραφίας και τέχνης. Το Σαββατοκύριακο, το θέρετρο φιλοξενεί τη 18η Εθνική Θρακική Συνέλευση «Το Βήμα της Παναγίας». Οι επισκέπτες έχουν την ευκαιρία να επισκεφθούν δημιουργικά εργαστήρια..
Φεστιβάλ του Γιαουρτιού – Πολιτισμός και Παραδόσεις 2024 αρχίζει σήμερα στο χωριό Μομτσίλοβτσι της περιοχής του Σμόλιαν, στη Ροδόπη. Η γιορτή, που διοργανώνεται από την Κοινότητα Μομτσίλοβτσι, κινέζικη εταιρεία-εταίρο και άλλους, θα συνεχιστεί..
Το 14 ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Φολκλόρ «World folk 2024» θα διεξαχθεί στη βουλγαρική ακτή της Μαύρης Θάλασσας από σήμερα έως τις 30 Αυγούστου - στο Νεσέμπαρ, στο Σλάντσεβ Μπριαγκ και στο Σβετί Βλας. Η αρχή γίνεται απόψε στο Αμφιθέατρο Ζάνα..