Ευγενική, ευφυής, μορφωμένη και απίστευτα παθιασμένη προσωπικότητα, η Πένκα Κασάμποβα παραμένει στην ιστορία ως «παιδαγωγός των παιδαγωγών», αλλά και ως η γυναίκα που έχει μια ιδιαίτερη θέση στην καρδιά του παγκοσμίου φήμης βουλγάρου μπάσου Μπορίς Χρίστοφ. Απεβίωσε το 2000, αφήνοντας πλήθος οπαδών και τεράστια ίχνη στην ιστορία της παιδαγωγικής στη χώρα μας. Γεννήθηκε στη Στάρα Ζαγκόρα το 1901 στην οικογένεια βουλγάρου δασκάλου. Σαν παιδί ονειρευόταν να γίνει αστρονόμος, αλλά αποφοίτησε παιδαγωγική στο National College of Education, Chicago Kindergarten College. Στο τέλος της ζωής της λέει ότι δεν μετανιώνει για την επιλογή της - να αφοσιωθεί στα παιδιά. «Αφοσίωση» είναι ο τίτλος της έκθεσης, που εγκαινιάστηκε πριν λίγες μέρες στο σπίτι-μουσείο «Μπορίς Χρίστοφ» και μπορεί να ειδωθεί κάθε εργάσιμη μέρα μέχρι τις 22 Μαρτίου. Δημιουργός της έκθεσης είναι η διευθύντρια του μουσείου Έλενα Ντραγκοστίνοβα. Η κα Ντραγκοστίνοβα έχει επιλέξει φωτογραφίες από το αρχείο καθώς κείμενα από βιβλίο της Πένκα Κασάμποβα, δημιουργώντας έτσι συναρπαστική διήγηση για τη ζωή αυτής της εξαιρετικής γυναίκας.

Στην ηλικία των 18 ετών η Πένκα τελείωσε κύκλο μαθημάτων παιδαγωγικής κοντά στην Elizabeth Clark, κόρη του πρώτου αμερικανού ιεραπόστολου στη Βουλγαρία και δημιουργού του Αμερικανικού Παιδικού Σταθμού και σχολής για παιδαγωγούς στη χώρα μας.

«Η Πένκα Κασάμποβα έρχεται στη Σόφια και αρχίζει την εκπαίδευσή της, αργότερα η ίδια διδάσκει σε μελλοντικούς παιδαγωγούς. «Το χέρι που κουνάει την κούνια, κυβερνά τον κόσμο» - αυτή τη σκέψη της δεσποινίδας Clark εμπνέει τη νεαρή γυναίκα και εκείνη ακούραστα εργάζεται για να ενισχύσει τη σχέση παιδί - γονέα - δάσκαλο - κοινότητα - κράτος. Μετά την αποφοίτησή της του πανεπιστήμιου στις Ηνωμένες Πολιτείες επιστρέφει στην πατρίδα και αρχίζει να ανοίγει παιδικούς σταθμούς σε όλη τη Βουλγαρία, καθώς και θερινούς παιδικούς σταθμούς στα χωριά. Προσπαθεί να ανακαλύπτει τα ταλέντα των παιδιών, για να επιλέξουν το κατάλληλο επάγγελμα. Κάνει όλα αυτά και με έναν νεαρό δικηγόρο – τον Μπορίς Χρίστοφ, ο οποίος μπαίνει και στον πνευματικό κύκλο της. Τον ενθαρρύνει να εγκαταλείψει τις σπουδές του στη Νομική Σχολή και να πάει να σπουδάσει στη Ιταλία, συνειδητοποιώντας ότι έτσι θα βυθιστεί στη μοναξιά. Υπάρχει μια φωτογραφία από την Ημέρα της Αγίας Παρασκευής, όταν είναι η ονομαστική της γιορτή. Ο Μπορίς Χρίστοφ μόλις την έχει κάνει δώρο υπέροχο δαχτυλίδι και της ψιθυρίζει να κρατήσει το χέρι της έτσι ώστε ο καθένας να δει το δαχτυλίδι. Υπάρχουν πολλές άλλες συναρπαστικές στιγμές, αποτυπωμένες στις φωτογραφίες. Ονόμασα την έκθεση «Αφοσίωση», γιατί πραγματικά ήταν αφοσιωμένη στην αγάπη της για τον Μπορίς Χρίστοφ και στην παιδαγωγική της δραστηριότητα. Απεβίωσε μήνες πριν συμπληρώσει τα 100 της. Στην έκθεση βλέπουμε και απόσπασμα από το βιβλίο της: «Ονειρευόμουν να γίνω αστρονόμος, αλλά βρήκα τα αστέρια εδώ στη Γη - τα παιδιά με τις καθαρές ψυχές τους. Συνειδητοποίησα ότι γεννήθηκα για να κάνω όλα αυτά - να εκπαιδεύω παιδιά και μελλοντικές προσωπικότητες.»

Μετάφραση: Πένκα Βέλεβα