Η Βελίκα Στόεβα, από την πόλη Τσίπροβτσι, παρουσίασε πως υφαίνονται τα πανέμορφα χαλιά του τόπου της σε ένα υπαίθριο εργαστήριο,στο πλαίσιο του Καπάνα Φεστ στο Πλόβντιβ. Το εργαστήριο διοργανώθηκε από το Ίδρυμα «Μαζί για το Πλόβντιβ», το οποίο ετοιμάζει την πόλη για να γίνει Πολιτιστική Πρωτεύουσα της Ευρώπης το 2019. Σκοπός του ιδρύματος είναι να δείξει στους ανθρώπους πως αυτές οι παραδοσιακές χειροπρακτικές έχουν θέση στη σύγχρονη εποχή.

Κάτω από τα χέρια των γυναικών του Τσίπροβτσι βγαίνουν αληθινά έργα τέχνης που μαγεύουν τους ανθρώπους. Η κυρία Στόεβα ασχολείται με την ύφανση χαλιών από παιδί και το έχει κάνει επάγγελμά της εδώ και 20 χρόνια. «Δεν είναι εύκολο να επιβιώνεις μόνο με αυτήν την τέχνη, αλλά όσο κι αν είναι χρονοβόρα, η προσπάθεια που καταβάλλω με σκληραγωγεί και μου δίνει ηρεμία», λέει η υφάντρια. – «Το πιο δύσκολο στάδιο είναι ο σχεδιασμός, ενώ έπειτα σου παίρνει μια ολόκληρη μέρα για το κάθε στοιχείο που έχεις φανταστεί.»

Το ενδιαφέρον των ανθρώπων για το εργαστήριο ήταν μεγάλο και ξεπέρασε τις προσδοκίες των διοργανωτών.

«Πρόκειται σίγουρα για αγάπη προς την παράδοση, αλλά δεν είναι μόνο αυτό», λέει η κυρία Στόεβα. – «Οι σύγχρονοι άνθρωποι έχουν μια τελείως διαφορετική καθημερινότητα και η ύφανση χαλιών είναι μια νέα εμπειρία για αυτούς. Με περιέργεια ενημερώνονται για τα υλικά και τις τεχνικές, θέλουν να ακούσουν ιστορίες. Τα παιδιά απολαμβάνουν πολύ τη διαδικασία, γιατί μπορούν να δουλεύουν ακούραστα πάνω από 5 ώρες. Σε όλες τις εκθέσεις πηγαίνω με τον αργαλειό μου, εξηγώ τι κάνω, πώς επιλέγω τα σχέδια και τα χρώματα. Όταν οι άνθρωποι καθίσουν στη θέση μου συνειδητοποιούν πόσο δύσκολο είναι αυτό που κάνουμε στο Τσίπροβτσι και εκτιμούν την αξία των χαλιών μας. Η ομορφιά αυτών των χαλιών διαφυλάσσεται στους αιώνες, γιατί αναπαράγουμε τα παραδοσιακά μοτίβα. Φυσικά με το χρόνο κάποια πράγματα αλλάζουν, αλλά δε χρησιμοποιούμε τεχνητές ίνες. Επιμένουμε στο μαλλί αν και πειραματιζόμαστε με το μέγεθος, μιας και τα σπίτια στην πόλη είναι πιο μικρά και οι άνθρωποι προτιμούν πανό για τον τοίχο, μαξιλαροθήκες, ταπετσαρίες για έπιπλα και τσάντες.»

Η τεχνική ύφανσης χαλιών του Τσίπροβτσι είναι μοναδική στον κόσμο, αλλά οι μάστορες έχουν σκορπίσει ανά τον κόσμο. Η Βελίκα Στόεβα χαίρεται που έχει την ευκαιρία να μείνει στον τόπο της και να μεταδώσει μάλιστα την τέχνη της σε αρκετούς μαθητές.

«Πολλές είναι οι θεωρίες για το πώς προέκυψε η ύφανση χαλιών στο Τσίπροβτσι», διηγείται η κυρία Στόεβα. – «Υπάρχουν έγγραφες μαρτυρίες για ανθρώπους που ασχολούνταν με αυτή τη τέχνη από το 1750, αλλά σίγουρα οι ντόπιοι ύφαιναν χαλιά και πριν από αυτό. Την τεχνική την έφεραν οι κάτοικοι του Τσίπροβτσι από την Άπω Ανατολή, αλλά τα στοιχεία που χρησιμοποιούν είναι αυθεντικά βουλγάρικα. Είναι ενδιαφέρον ότι βρίσκονται παρόμοια σχέδια στη Βόρεια Αμερική. Τα βασικά σχήματα είναι το τρίγωνο, ο κύκλος και η κλεψύδρα, όπως και η λεγόμενη «κανάτιτσα» που είναι μια συμβολική πεταλούδα. Απεικονίζονται επίσης πουλιά που συμβολίζουν τη χαρά της ζωής.»

Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα

Φωτογραφίες: προσωπικό αρχείο