Οι επενδύσεις, η διασυνοριακή συνεργασία και ο έλεγχος συγκαταλέγονται στις βασικές προτεραιότητες για την υλοποίηση της ευρωπαϊκής προοπτικής των Δυτικών Βαλκανίων. Στο συμπέρασμα κατέληξαν οι συμμετέχοντες στο σεμινάριο «Η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων: η συμβολή της Σόφιας», το οποίο ήταν αφιερωμένο στην επερχόμενη, την 17η Μαΐου στη Σόφια, συνάντηση κορυφής Ευρωπαϊκής Ένωσης - Δυτικών Βαλκανίων.

Οι μεταφορές, το φυσικό αέριο και η ψηφιακή συνδεσιμότητα, καθώς και η διατήρηση στενών δεσμών μεταξύ των κρατών της περιοχής, είναι εξαιρετικά σημαντικά για αυτά, για να είναι σε θέση να αντισταθούν στις προσπάθειες της Ρωσίας να ενισχύσει την επιρροή της στα Βαλκάνια. Την άποψη αυτή συμμερίζονται οι Ντάνι Κεμπ και Σεντρίκ Σιμόν - δημοσιογράφοι του AFP.

Σύμφωνα με τον πρώην πρεσβευτή της Βουλγαρίας στη Βοσνία και Ερζεγοβίνη, Άνγκελ Άνγκελοφ, η επιστροφή του θέματος της ευρωπαϊκής ολοκλήρωσης των Δυτικών Βαλκανίων στην ημερήσια διάταξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, έχει οδηγήσει σε σημαντικές αλλαγές στην περιοχή.

Η πρώτη απ’ αυτές, είναι η Συμφωνία Φιλίας και Καλής Γειτονίας μεταξύ Βουλγαρίας και Μακεδονίας. Η υπογραφή της ήταν ένα εξαιρετικό παράδειγμα για όλες τις χώρες της περιοχής, ότι πολλά ζητήματα και προβλήματα θα μπορούσαν να λυθούν με πολιτισμένο τρόπο μεταξύ δύο κρατών, χωρίς την παρέμβαση τρίτων. Μόλις πριν από δύο εβδομάδες, κατά τη συνάντηση της Διαδικασίας Συνεργασίας της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στη λίμνη Μπλεντ, μεταδόθηκαν δύο ακόμη θετικά μηνύματα για την αλλαγή του κλίματος στην περιοχή. Μελλοντικοί πρόεδροι της SEECP εκλέχτηκαν η Βοσνία και Ερζεγοβίνη, από την 1η Ιουνίου του τρέχοντος έτους και το Κοσσυφοπέδιο, από την 1η Ιουνίου του επόμενου έτους. Το Κοσσυφοπέδιο εκλέχθηκε με την υποστήριξη της Σερβίας, της Ρουμανίας και της Ελλάδας, οι οποίες δεν το έχουν αναγνωρίσει ως ανεξάρτητο κράτος. Το δεύτερο παράδειγμα σχετίζεται με το Συμβούλιο Περιφερειακής Συνεργασίας (τμήμα της SEECP). Οι υποψήφιοι για το αξίωμα του Γενικού Γραμματέα ήταν δύο - Αλβανός και Μαυροβούνιος. Μετά από μερικές ψηφοφορίες, δεν εκλέχτηκε κανένας από τους δυο. Για τον λόγο αυτό, η Αλβανία και το Μαυροβούνιο συμφώνησαν μεταξύ τους και αποφάσισαν ότι θα αναλάβει πρώτα, για τρία χρόνια, η Αλβανία και θα συνεχίσει, για ακόμα τρία, το Μαυροβούνιο. Ένα άλλο καλό παράδειγμα συνέβη στο Κοσσυφοπέδιο, και αφορά στην επικύρωση της συμφωνίας οριοθέτηση των συνόρων με το Μαυροβούνιο, που είναι μία από τις απαραίτητες προϋποθέσεις για την φιλελευθεροποίηση του καθεστώτος των ταξιδιωτικών θεωρήσεων και δημιουργεί ευρωπαϊκή προοπτική για τους πολίτες του Κοσσυφοπεδίου.

Στην ομιλία του, ο πολιτικολόγος Αντόνι Γκάλαμποφ, υπογράμμισε τη σημασία του προσχέδιου για το νέο πολυετές δημοσιονομικό πλαίσιο που δημοσίευσε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή την 2α Μαΐου. Ο ρόλος της Βουλγαρίας, η οποία, ως Πρόεδρος του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης, θα ξεκινήσει τη συζήτησή του, είναι ιδιαίτερα σημαντικός για το μέλλον των Βαλκανίων. Όπως είπε, Για να συνεχιστεί η ανάπτυξη στην περιοχή αυτή, είναι απαραίτητο να αυξηθούν τα κονδύλια που προορίζονται για επενδύσεις.

Η εξέταση των σχεδίων διασυνοριακής συνεργασίας δείχνει ότι χρειαζόμαστε δύο πράγματα. Το πρώτο αφορά στην αύξηση των πόρων που θα κατευθύνονται σε αυτό το είδος προγραμμάτων και, ταυτόχρονα, στη βελτιστοποίηση και την συνολική αναθεώρηση του τρόπου χρήσης των υπαρχόντων κεφαλαίων. Ποια είναι η βιωσιμότητα των επιτευχθέντων αποτελεσμάτων; Σε ποιο βαθμό είμαστε σε κίνδυνο κλεισίματος στο πλαίσιο ορισμένου κύκλου οργανώσεων, από τις δύο πλευρές των συνόρων που, εφόσον έχουν δημιουργήσει καλές σχέσεις αποκλείουν το ενδεχόμενο να συμβεί κάτι τέτοιο και σε άλλες κατευθύνσεις;. Με άλλα λόγια, αν η συνολική ευρωπαϊκή συζήτηση αφορά στην αύξηση των πόρων των επιμέρους χωρών, ή τη βελτιστοποίηση του κόστους των ευρωπαϊκών προγραμμάτων, μπορούμε να πούμε ότι η ευρωπαϊκή προοπτική των Δυτικών Βαλκανίων χρειάζεται και τα δυο.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης