Σε συνάντηση του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, που πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο την 8η Οκτωβρίου, μαζί με την Ελλάδα και την Κύπρο, η Βουλγαρία ζήτησε από την Ένωση να στηρίξει τα κράτη που βρίσκονται στην «πρώτη γραμμή» στην διαδρομή των μεταναστών μέσω της Ανατολικής Μεσογείου προς την Ευρώπη. Μια εβδομάδα νωρίτερα, ο υπουργός Εσωτερικών Μλαντέν Μαρίνοφ προειδοποίησε ότι αυξάνονται οι προσπάθειες παράνομης εισόδου μεταναστών από τα ελληνικά σύνορα. Παρόμοιοι φόβοι εκφράστηκαν και τον Απρίλιο, όταν η βουλγαρική κυβέρνηση συζήτησε επειγόντως μέτρα για την αντιμετώπιση μιας μαζικής εισροής προσφύγων από την Ελλάδα στη Βουλγαρία, με κατεύθυνση τη Δυτική Ευρώπη. Η σοβαρότητα των ανησυχιών της Σόφιας εξηγείται από το γεγονός ότι εξετάστηκε η πιθανότητα υποστήριξης, εάν παραστεί ανάγκη, της συνοριακής αστυνομίας από στρατιωτικές δυνάμεις. Ο πρωθυπουργός Μπόικο Μπορίσοφ, δήλωσε τότε ότι τα σύνορα με την Τουρκία φυλάγονται καλά, ότι οι συμφωνίες με την Τουρκία ισχύουν και εφαρμόζονται, αλλά «υπάρχει πρόβλημα με την Ελλάδα». Η Σόφια εξακολουθεί να ισχυρίζεται ότι τα σύνορα μεταξύ Βουλγαρίας και Τουρκίας είναι υπό έλεγχο, αλλά συμμετέχει σε κοινή πρωτοβουλία με την Αθήνα, η οποία προτρέπει την Τουρκία να «αναλάβει τις ευθύνες της» για το νέο κύμα μεταναστών προς την Ελλάδα και να «ελέγξει τη ροή των μεταναστών στο Αιγαίο», καθώς και υποστηρίζει την επανεξέταση της συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης - Τουρκίας.

Η συνεργασία της Βουλγαρίας με την Ελλάδα και την Κύπρο δείχνει, από τη μία πλευρά, ότι από μόνη της δεν μπορεί να αντεπεξέλθει σε ισχυρή προσφυγική πίεση όπως αυτή του 2015. Από την άλλη πλευρά, τα αιτήματα που απευθύνθηκαν, χθες, προς την Ευρωπαϊκή Ένωση αφορούν στην ενεργή συμμετοχή στις προσεχείς διαπραγματεύσεις για μια νέα ευρωπαϊκή μεταναστευτική πολιτική. Η Ευρώπη δεν διαθέτει καλά αναπτυγμένη μεταναστευτική πολιτική και αντικείμενο αμφισβήτησης αποτελεί ένας από τους πυλώνες της ήδη υπάρχουσας - η ρύθμιση του Δουβλίνου, σύμφωνα με την οποία οι παράνομοι μετανάστες που εισέρχονται στην Ευρωπαϊκή Ένωση, θα πρέπει να επιστρέφονται στο πρώτο κράτος-μέλος της εισόδου τους σ’ αυτήν.

Η έκκληση της Σόφιας, της Αθήνας και της Λευκωσίας για «ειδικά μέτρα σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ένωσης, στο πλαίσιο της ευρωπαϊκής αλληλεγγύης και ευθύνης, με δίκαιη κατανομή των βαρών, μετεγκατάσταση από τα κράτη-μέλη της πρώτης γραμμής, αξιόπιστη πολιτική επιστροφής προς τρίτους και ευρύτερη υποστήριξη για άμεση υποστήριξη στα άμεσα κράτη-μέλη χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης» ουσιαστικά αποτελεί έκκληση για την χάραξη μιας νέας κοινής μεταναστευτικής πολιτικής.

Η Γερμανία, της οποίας ο υπουργός Εσωτερικών, Χορστ Ζέεχοφερ, δήλωσε ότι αν οι χώρες που αποτελούν τα εξωτερικά σύνορα της Ευρωπαϊκής Ένωσης αφεθούν στην τύχη τους, δεν πρόκειται ποτές να υπάρξει μια κοινή ευρωπαϊκή πολιτική ασύλου και αυτό θα δημιουργήσει τον κίνδυνο νέας ανεξέλεγκτης μετανάστευσης σε ολόκληρη την Ευρώπη. Σε μια χειρονομία καλής θέλησης πριν την έναρξη των συνομιλιών για το μεταναστευτικό, οι οποίες θα πραγματοποιηθούν αργότερα φέτος, ο γερμανός υπουργός ανακοίνωσε, τον περασμένο μήνα, ότι, εάν τηρηθούν οι συμφωνίες, η Γερμανία θα είναι σε θέση να καλύψει το 25% των εξόδων των μεταναστών, που σώθηκαν από την θάλασσα και βρίσκονται στην Ιταλία.

Αυτή η ευθυγράμμιση της γραμμής της Γερμανίας, με εκείνες της Βουλγαρίας, Ελλάδας και Κύπρου, ενθαρρύνει τις προσδοκίες θετικής προόδου στην κοινή μεταναστευτική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης στις επιθυμητές κατευθύνσεις. Σοβαρή ένδειξη θα ήταν η αποδοχή της αίτησης οικονομικής ενίσχυσης των χωρών που βρίσκονται κατά μήκος της Ανατολικής Μεσογειακής Διαδρομής, μεταξύ άλλων και στο πλαίσιο του επόμενου Πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την περίοδο 2021-2026.

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης