Πριν φύγει από τη Βουλγαρία το 1921, έχει πραγματοποιήσει ήδη τρεις εκθέσεις - στο Πλόβντιβ και στη Σόφια - και παρακολουθεί μαθήματα στην τάξη του μεγάλου δάσκαλου Ιβάν Μάρκβιτσκα στην Ακαδημία Καλών Τεχνών.

«Η αναζήτηση της τελειότητας, η επιθυμία να νιώσει και να δει τα μεγάλα κέντρα της τέχνης τον οδηγούν να εγκαταλείψει την πατρίδα του. Πρώτα, πάει στη Βιέννη, μετά στο Παρίσι. Η πρώτη του έκθεση στην παγκόσμια πρωτεύουσα της τέχνης γίνεται το 1942 στη γκαλερί «Cambacérès». Το 1946 και το 1949 ακολουθούν άλλες δύο – στις γκαλερί «La Boétie» и «Pleyel».

Ο Μίντσο Κατσάροφ ζωγραφίζει κυρίως τοπία και πορτραίτα. Ένα θέμα που τον ενθουσιάζει περισσότερο είναι ο συνθέτης Λούντβιχ βαν Μπετόβεν.

«Ζούσα στη Βιέννη – η πόλη όπου η μουσική ξεχυνόταν από κάθε ανοιχτό παράθυρο. Άκουγα τον Χάυντν, τον Μπαχ, τον Μότσαρτ αλλά ήμουν πιο ευαίσθητος στη μουσική του Μπετόβεν.» παραθέτει τα μνημονεύματα του ζωγράφου, ο Βενελίν Βαλιαβιτσάρσκι και θυμάται ένα περιστατικό που περιγράφει ο ίδιος:

«Μια φορά, πήγα από περιέργεια για βόλτα στο νεκροταφείο της συνοικίας της Βιέννης, το Βέρινγκ, που ήταν κοντά στο σπίτι μου. Και περνώντας δύσκολα από κάποιους θάμνους, βγήκα σε ένα λιβάδι με μεγάλο επιτάφιο μνημείο στο οποίο έγραφε Λούντβιχ βαν Μπετόβεν. Η μοίρα μου το αποφάσισε – το μέρος όπου έμενα να είναι κοντά στον πρώτο τάφο του Μπετόβεν.»

Ενδιαφερόμενος από το έργο και τη μοίρα του συνθέτη, ο Κατσάροφ αναζητεί δικά του γράμματα και έγγραφα, πάει και στη Γερμανία. Ίσως ένιωθε μια επαφή με τον Μπετόβεν, υποθέτει ο Βαλιαβιτσάρσκι: «Ο ζωγράφος έχει μια σωματική αναπηρία - ελλατωματικό χέρι, ενώ στο τέλος της ζωής του ο συνθέτης κουφαίνεται. Ωστόσο, η μεγαλοφυΐα του Μπετόβεν τον εμπνέει πιο πολύ και ο ζωγράφος του αφιερώνει έναν κύκλο 36 πινάκων». Πουλάει ανατυπώσεις τους και τα πρωτότυπα κρατάει για μια περιοδεία που σχεδιάζει να κάνει σε όλη την Ευρώπη και στις ΗΠΑ. Η περιοδεία όμως δεν πραγματοποιείται. Η υγεία του χειροτερεύει ξαφνικά και ο Μίντσο Κατσάροφ πεθαίνει στο Παρίσι το 1953.

Πού βρίσκονται σήμερα τα πρωτότυπα του Μίντσο Κατσάροφ; Δεν ξέρουμε. «Δεν έχω πληροφορίες για τους πίνακες» λέει ο Βαλιαβιτσάρσκι. «Έψαξα στο διαδίκτυο και βρήκα μια συλλογή ανατυπώσεών του που ανήκει στον Πρόεδρο της Γαλλικής Ένωσης των θαυμαστών του Μπετόβεν, τον Ντομινίκ Πρεβό. Επικοινώνησα μαζί του και μου είπε ότι πολλοί από τους πίνακες είναι σε ιδιωτικές συλλογές.» Άλλοι δύο πίνακες – πορτραίτα του Βαλεντίν Μπουλγκάροφ και της Τάνιας, εγγονής του Λεβ Τολστόι, τα οποία ο Κατσάροφ ζωγραφίζει στη Βιέννη, αγοράστηκαν από το Ρωσικό Μουσείο στην Πράγα. Κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο το Μουσείο καταστρέφεται και οι πίνακες, σύμφωνα με τον Βαλιαβιτσάρσκι, μεταφέρονται στο Μουσείο του Τολστόι στη Μόσχα.

Σήμερα, στη Βουλγαρία, τα έργα του Μίντσο Κατσάροφ, αν και σε ανατυπώσεις και φωτογραφίες, υπάρχουν μόνο στο κτίριο του Δήμου Μπρέζοβο. Όλες οι πληροφορίες που υπάρχουν για τον ζωγράφο συνδέονται μόνο με τον Δήμο Μπρέζοβο καθώς και με το βιβλίο «Μίντσο Κατσάροφ» που γράφει η ανιψιά του, η Βασίλκα Κατσάροβα-Βαλιαβιτσάρσκα.

Φωτογραφίες: πρ. αρχείο

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα