Η 2^α Ιουνίου είναι η ημέρα που οι Βούλγαροι τιμούν την μνήμη όσων έχουν χάσει την ζωή τους για την ελευθερία της Βουλγαρίας και ιδιαίτερα τον Χρίστο Μπότεβ, ποιητή και δημοσιογράφο, ο οποίος μαζί με τους συντρόφους του, με μια πράξη εξαιρετικής αυτοθυσίας, έστρεψε την προσοχή της Ευρώπης προς την μικρή μας χώρα.

Από τότε έχουν περάσει 144 χρόνια αλλά η ανάμνηση για τα ιστορικά γεγονότα δεν ξεθωριάζει. Η απότιση φόρου τιμής στον ήρωα είναι βασικό μέρος της κοινωνικής ζωής σε όλη την Βορειοδυτική Βουλγαρία απο το Κοζλοντούι, στην ακτή του Δούναβη, ως την ορεινή Βράτσα, στην διαδρομή δηλαδή που ακολούθησε ο Μπότεβ με τους συντρόφους του στην μάχη τους με τους Οθωμανούς.

Αυτό έγινε τον Μάιο του 1876 στα τέλη της Επανάστασης του Απρίλη. Η τσέτα του Μπότεβ αντιμετώπισε αρκετά πιο πολυάριθμο αντίπαλο αλλά οι στρατηγικές της θέσεις ήταν καλύτερες και δεν ήταν εύκολο να νικηθεί. Από τα 196 άτομα της τσέτας 76 κατάφεραν να επιβιώσουν και να δουν την πατρίδα τους ελεύθερη.

Ετήσιες γιορτές και κατάθεση στεφανιών σε μνημεία του Χρίστο Μπότεβ σε όλη την χώρα γινόντουσαν ακόμα και κατά τους Παγκόσμιους Πολέμους. Η αρχή της παράδοσης ξεκίνησε πριν ακόμα από την Απελευθέρωση.

Ο πάτερ Νικόλα Πετρόβ που ήταν συγχρονος του Μπότεβ, τοποθέτησε, τον καιρό του Ρωσο-Τουρκικού Απελευθερωτικού για την Βουλγαρία Πολέμου, ξύλινο σταυρό στην περιοχή Μίλιν Κάμακ, όπου οι ήρωεςέδωσαν την πρώτη τους μάχη.

Μετά την Απελευθέρωση ο δάσκαλος Τομά Μλαντένοβ ξεκίνησε γιορτές στην ακτή του Δούναβη στο Κοζλοντούι όπου η τσέτα κατέβηκε από το αυστριακό πλοίο Ραντέτσκι. Εκεί το 1882 τοποθετήθηκε μνημείο.

«Τα επόμενα χρόνια όλος ο πληθυσμός της περιοχής της Βράτσα συμμετείχε στις τελετές, λέει για την ΒΕΡ η Μιροσλάβα Τοπάλοβα, έφορος στο τμήμα «Νέα Ιστορία» του Περιφερειακού Ιστορικού Μουσείου της Βράτσα. Το 1937 στην κορυφή Οκόλτσιτσα όπου έχασε την ζωή του ο Χρίστο Μπότεβ στήθηκε σταυρός με ύψος 30 μ. ο οποιος φαίνεται από όλη την γύρω περιοχή. Από το 1946 διοργανώνεται εθνική τουριστική εκστρατεία που ακολουθεί την πορεία της τσέτας. Ετήσιες γιορτές διοργανώνονται και στην Βράτσα. Το 1890 στο κέντρο της πόλης ανεγέρθηκε μνημείο στα εγκαίνια του οποίου παρευρέθηκε ο τότε ακόμα πρίγκιπας Φερδινάνδος, ο πρωθυπουργός Σταμπολόβ, η μητέρα, η σύζυγος και η κόρη του Χρίστο Μπότεβ, σύντροφοί του που επιβίωσαν απο τις μάχες και τα βασανιστήρια.Αμέτρητοι άνθρωποι έχουν προσκυνήσει αυτούς τους ιστορικούς τόπους, διοργανώνονται συλλογικές παννυχίδες και προσευχές, περνάνε πομπές με αναμμένους δαυλούς, βροντούν πυροτεχνήματα. Συχνό φαινόμενο είναι και οι αθλητικές εκδηλώσεις».

Φέτος παρά την πανδημία η πορεία θα πραγματοποιηθεί. Για 6 ώρες την διαδρομή θα περάσουν διαδοχικά ποδηλάτες, ποδοσφαιριστές κ.ά. αθλητές οι οποίοι θα παραδίδουν στον επόμενο την σημαία της τσέτας η οποία θα κυματίσει στο τέλος στην κορυφή Οκόλτσιτσα, λίγο πριν ηχήσουν οι παραδοσιακές σειρήνες στις 12 το μεσημέρι, όταν όλος ο βουλγάρικος λαός σταματά αυτό που κάνει για ενός λεπτού σιγή εις μνήμη των επαναστατών.

Φωτογραφίες: bgnes-αρχείο, Ίβα Αντόνοβα, ΒΕΡ-αρχείο

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα