Οι αλεβίτες τυλίγονται σε μυστήριο και μερικές φορές είναι θύμα παρεξηγήσεων από τους άλλους. Είναι διάσπαρτοι σε διάφορα μέρη της Βουλγαρίας - κυρίως στην Ανατολική Ροδόπη και στη Βορειοανατολική Βουλγαρία, και ο αριθμός τους δεν υπερβαίνει τα 55 χιλιάδες άτομα. Κοινότητες κατοικούν επίσης στο Λουντογκόριε (Ludogorie - γεωγραφική περιοχή στη βορειοανατολική Βουλγαρία – σ.μ.) όπου για αιώνες συνυπάρχουν με τον βουλγαρικό πληθυσμό με ειρήνη και κατανόηση.

Η Ναντιέ Καραγιόζοβα είναι γεννημένη στο χωριό Μπίσερτσι (δήμος Κουμπράτ) και μεγάλωσε σε αυτήν την κοινότητα. Λέει ότι παρά την γειτονία τους με τους ντόπιους, σπάνια σηκώνουν την κουρτίνα του κλειστού κόσμου τους.

Αλλά ποιοι είναι οι αλεβίτες;

«Είναι ένα μεγάλο μυστήριο ακόμα και σήμερα», λέει ο τοπικός ιστορικός Καραγιόζοβα. «Οι Βούλγαροι αλεβίτες είναι ένας κλάδος του Σιισμού - ένα σημαντικό ρεύμα του Ισλάμ, το οποίο εμφανίστηκε τον 7ο αιώνα ως αντίθεση στον Σουνισμό. Από την ιστορία είναι γνωστό ότι ορισμένοι από τους προγόνους τους εγκατέλειψαν το έδαφος του σημερινού Ιράν και εγκαταστάθηκαν στο Λουντογκόριε και στην Ανατολική Ροδόπη που ήταν μέρος της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας.»

Οι αλεβίτες λέγονται «Μυστικιστές του Ισλάμ». Πιστεύουν στην προσωπική επικοινωνία με τον Θεό μέσω μιας κατάστασης κοντά στην έκσταση. Οι γυναίκες δεν φορούν φερετζέ και συμμετέχουν στις τελετές μαζί με τους άντρες. Κι άλλο - αυτή η μικρή μουσουλμανική κοινότητα δεν επισκέπτεται τζαμιά. Οι αλεβίτες τιμούν τους αγίους τους με κεριά, κρασί και θυσίες.

«Είναι επίσης εντυπωσιακό ότι στην κοινωνία τους ο άντρας και η γυναίκα είναι ίσοι. Και οι ανθρώπινες αξίες, όπως η ισότητα και η ελευθερία, είναι βαθιά ριζωμένες στις πεποιθήσεις τους. Αυτό φαίνεται στους τελετουργικούς χορούς τους» προσθέτει η Ναντιέ Καραγιόζοβα. «Στο χωριό μου, Μπίσερτσι, κατά τη διάρκεια σχεδόν ολόκληρης της ιστορίας του, συνυπάρχουν χριστιανοί και μουσουλμάνοι και η μεγαλύτερη κοινότητα είναι των αλεβίτων. Πήγα σχολείο μέχρι την 8η τάξη στο Μπίσερτσι και, πιστέψτε με, μέχρι σήμερα δεν θυμάμαι να υπήρχε εθνοτική σύγκρουση και ένταση στο χωριό μας.»

Οι παραδόσεις των αλεβίτων από το Λουντογκόριε είναι ενδιαφέρουσες και διαφορετικές αλλά και με βαθύ συμβολισμό. Συμπεριλαμβάνονται στον κατάλογο «Ζωντανοί θησαυροί» της UNESCO.

«Η γιορτή τους Εντερλέζι συμπίπτει με την Ορθόδοξη Ημέρα του Αγίου Γεωργίου (6 Μαΐου) και γιορτάζεται με πολεμικό χορό στον οποίο συμμετέχουν μόνο νεαρά κορίτσια ντυμένα ως πολεμιστές.

Η άλλη γιορτή είναι η αρχαία περσική Πρωτοχρονιά στις 21 Μαρτίου. Είναι γνωστή ως Νεβρούζ. Πραγματοποιείται τελετουργικός χορός με τον οποίο σηματοδοτείται η νέα αρχή, η αφύπνιση της Μητέρας Γης, με έμφαση στη σύνδεση του ανθρώπου με τη φύση.»

Φωτογραφίες: αρχείο της Ναντιέ Καραγιόζοβα

Μετάφραση και επιμέλεια: Άιλιν Τοπλεβα