Γνωρίζατε ότι αυτή τη στιγμή 35 χώρες σε όλο τον κόσμο, συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας, αναπτύσσουν έναν τεχνητό ήλιο στη Γη; Και όχι, δεν πρόκειται για μια μεγάλη μπάλα που εκπέμπει θερμότητα, αλλά για μια προσπάθεια δημιουργίας μιας βιώσιμης πυρηνικής σύντηξης για την παραγωγή απεριόριστων ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας. Το έργο ονομάζεται ITER -International Thermonuclear Experimental Reactor και χρονολογείται στα τέλη του 2007. Περιλαμβάνει κράτη-μέλη της ΕΕ, Ρωσία, Κίνα, Ινδία, Ιαπωνία, Ηνωμένες Πολιτείες και Δημοκρατία της Κορέας. Σύμφωνα με τον επικεφαλής του έργου Καθ. Bernard Bigot, το ITER ενσαρκώνει τη φιλοδοξία των φυσικών και των μηχανικών να αναπαράγουν την παραγωγή ενέργειας, όπως συμβαίνει στον Ήλιο. για να επιτευχθεί ελεγχόμενη σύντηξη.

Πρόκειται για μια από τις πιο φιλόδοξες ενεργειακές προσπάθειες στον κόσμο, καθώς η πυρηνική σύντηξη δεν συμβαίνει υπό φυσικές συνθήκες στη Γη. Το πρόγραμμα βρίσκεται στην φάση της κατασκευής εγκατάστασης υψηλής τεχνολογίας, σε μια έκταση 180 στρεμμάτων στο Cadarache της Γαλλίας, όπου υπάρχει ήδη ένα μεγάλο κέντρο ανάπτυξης πυρηνικής τεχνολογίας.

Η έναρξη της λειτουργία του, υπό κατασκευή, αντιδραστήρα, έχει προγραμματιστεί για το τέλος του 2025, αλλά θα εξακολουθήσει να αποτελεί μέρος της επιστημονικής και ερευνητικής εργασίας του προγράμματος. Τα αποτελέσματα της έρευνας θα χρησιμοποιηθούν στη συνέχεια για την κατασκευή και τη χρήση ενός πειραματικού αντιδραστήρα ο οποίος, όμως, θα παράγει ενέργεια. Σύμφωνα με το πρόγραμμα, αυτό θα πρέπει να συμβεί γύρω στο 2040.

Το ITER είναι ο δρόμος της ανθρωπότητας προς την δημιουργία νέων «πράσινων» πηγών ενέργειας, που στο μέλλον θα μπορούν να χρησιμοποιηθούν ως ανεξάντλητες στη Γη και στο Διάστημα, δήλωσε ο Καθ. Ντιμίταρ Τόνεφ, Αναπληρωτής. Διευθυντής του Ινστιτούτου Πυρηνικών ερευνών και πυρηνικής ενέργειας της Βουλγαρικής Ακαδημίας Επιστημών.

Επί του παρόντος, στο πρόγραμμα εργάζονται τέσσερις Βούλγαροι επιστήμονες. Μεταξύ τους, από την αρχή της δημιουργίας του ITER, είναι η μηχανικός Δρ Άννα Έντσεβα, η οποία ηγείται της ομάδας που είναι υπεύθυνη για τους μαγνήτες ή τα πηνία των συρμάτων χαλκού, που βρίσκονται μέσα στον αντιδραστήρα. Η Δρ Άννα Έντσεβα είναι κατηγορηματική σε ότι αφορά στην ασφάλεια του μελλοντικού αντιδραστήρα και υπογραμμίζει ότι αυτός δεν θα έχει καμία σχέση με το ξεπερασμένο μοντέλο πυρηνικών σταθμών που γνωρίζει η ανθρωπότητα.

«Για το κοινό, οτιδήποτε σχετίζεται με την πυρηνική ενέργεια, ανεξάρτητα από τη μορφή του, προκαλεί ανησυχία. Αλλά το ITER δεν έχει καμία σχέση με τους παραδοσιακούς πυρηνικούς σταθμούς, οι οποίοι βασίζονται στην αποσύνθεση του πυρήνα, διαδικασία κατά την οποία απελευθερώνεται μεγάλη ποσότητα ενέργειας και δημιουργείται μια αλυσιδωτή αντίδραση η οποία είναι δύσκολο να ελεγχθεί. Επίσης, η ραδιενέργεια, σε αυτό το ξεπερασμένο μοντέλο, είναι πολύ υψηλή σε περίπτωση ατυχήματος, όπως έχουμε ήδη δει στο Τσέρνομπιλ και τη Φουκουσίμα. Στην περίπτωσή μας υπάρχει πολύ μικρή ποσότητα ραδιενέργειας και αυτό οφείλεται στην μεγάλη πολυπλοκότητα της διατήρησης της ίδιας της διαδικασίας.Η διαδικασία σύντηξης, στα πειράματά μας, διατηρείται σε πολύ υψηλή θερμοκρασία, η οποία είναι περίπου δέκα φορές υψηλότερη από εκείνη του πυρήνα του ήλιου ή περίπου 150 εκατομμύρια βαθμοί. Επίσης σε ορισμένη μαγνητική δύναμη, η οποία δημιουργείται από μεγάλα μαγνητικά πηνία και με την ύπαρξη μιας ορισμένης πυκνότητας της ουσίας που βρίσκεται μέσα και η οποία ονομάζεται πλάσμα. Εάν κάποιο από αυτά τα συστατικά δεν πληρεί τις απαιτούμενες προδιαγραφές, η αντίδραση δεν συμβαίνει και δεν δημιουργείται οποιαδήποτε ραδιενεργή ρύπανση ή καταστροφές, όπως αυτές που έχει δει η ανθρωπότητα», δηλώνει η Δρ Άννα Έντσεβα.

Φωτογραφίες: ITER Organization, inrne.bas.

Επιμέλεια: Βέσελα Κράστεβα (από συν. του Μποζιντάρ Γιάνεφ ΒΕΡ-Ράδιο Σόφια)

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης