Ακόμη και στην περίοδο της κρίσης, όταν οι Βούλγαροι έχουν περιορίσει τις δαπάνες τους σε βασικά πράγματα - τρόφιμα, καύσιμα και θέρμανση, το ενδιαφέρον για τις νέες κατοικίες δεν έχει μειωθεί. Ωστόσο, τα περισσότερα νεόδμητα σπίτια παραμένουν ακατοίκητα για μεγάλο χρονικό διάστημα. Ο λόγος είναι ότι πολλοί ιδιοκτήτες έχουν απλώς επενδύσει τις αποταμιεύσεις τους σε ακίνητα ως εναλλακτική λύση στις άτοκες τραπεζικές καταθέσεις. Το παράδοξο είναι, ότι οι Βούλγαροι συνεχίζουν να ζουν σε μικρά διαμερίσματα και, συνήθως, να μην επενδύουν στη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας και την ενεργειακή αναβάθμιση των κατοικιών τους.

Τα περισσότερα νοικοκυριά δεν έχουν σταθερά εισοδήματα και δεν μπορούν να αντέξουν οικονομικά ένα δάνειο για να αγοράσουν ένα νέο σπίτι. Σύμφωνα με τη Eurostat, λίγο περισσότερο από το 41% ​​των Βουλγάρων ζει σε υπερπλήρεις κατοικίες. Συγκριτικά, ο ανάλογος μέσος όρος στην ΕΕ είναι 17 %.

Το πρόβλημα είναι ακόμη πιο αισθητό στις πόλεις, όπου κάθε δεύτερο νοικοκυριό ζει σε περιορισμένο χώρο, σύμφωνα με μελέτη της ΜΚΟ Habitat Bulgaria. Πρόσφατα, εκπρόσωποι του βουλγαρικού τμήματος της οργάνωσης Habitat for Humanity, η οποία βοηθά εκατομμύρια ανθρώπους να βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσής τους, συμμετείχαν στο Ευρωπαϊκό Φόρουμ Στέγασης, το οποίο είναι αφιερωμένο στα προβλήματα που προκαλούνται από την κρίση Covid και την παγκόσμια κλιματική αλλαγή.

«Η πανδημία έφερε στο προσκήνιο το ζήτημα της στέγασης. Το πόσο σημαντικό είναι να μπορούμε να απομονωθούμε στο σπίτι μας, να ζήσουμε μια πλήρη ζωή και τα παιδιά μας να μπορούν να παρακολουθούν τα μαθήματά τους και να διαβάζουν σ’ αυτό», υπογραμμίζει ο διευθυντής του Habitat Bulgaria Μίντσο Μπένοφ.

«Τα σπίτια στη Βουλγαρία, σε σύγκριση με τις δυτικοευρωπαϊκές χώρες, έχουν, σχεδόν, τη μισή κατοικήσιμη επιφάνεια. Αν, μάλιστα, προσθέσουμε, το γεγονός ότι σ’ αυτά ζουν πολλά άτομα, η εικόνα επιδεινώνεται ακόμη περισσότερο. Προσπαθήστε να φανταστείτε πως θα καταφέρει να διαβάσει τα μαθήματά του ένα παιδί σ’ ένα σπίτι γεμάτο κόσμο. Η κατάσταση αυτή ανέδειξε ακόμα ένα πρόβλημα - την ενεργειακή ανέχεια χιλιάδων βουλγαρικών νοικοκυριών. Σύμφωνα με εκτιμήσεις των αρμόδιων φορέων, η Βουλγαρία εμπίπτει στην κατηγορία της ακραίας ενεργειακής φτώχειας. Αναφέρω την πανδημία, γιατί τα παιδιά βρίσκονται στο σπίτι όλη τη μέρα και η θέρμανση θα πρέπει να λειτουργεί συνέχεια. Οι ηλικιωμένοι, που συνήθιζαν να πηγαίνουν σε δημόσιους χώρους για να ζεσταθούν και να μειώσουν το κόστος θέρμανσης, δεν μπορούν να συνεχίσουν να το κάνουν, λόγω της αναγκαστικής απομόνωσης».

Από την άλλη, πάνω από το 30% των κατοικιών εξακολουθούν να παραμένουν ακατοίκητες. «Αυτό συνδέεται με την έλλειψη της συντήρησης των κτιρίων, κι έτσι χάνεται ένας τεράστιος πόρος, ο οποίος, με καλή διαχείριση, μπορεί να βοηθήσει στην επίλυση ορισμένων πιεστικών ζητημάτων», τονίζει ο Μίντσο Μπένοφ.

«Η ανάγκη αναβάθμισης των κατοικιών είναι επιτακτική. Στη συνολική κατανάλωση ενέργειας, το μερίδιο των κατοικιών ξεπερνά κατά πολύ το 40%, και αυτός είναι ένας σημαντικός παράγοντας σε ότι αφορά στην ποιότητα του αέρα που αναπνέουμε, τις εκπομπές άνθρακα κ.λπ. Η βελτίωση της ενεργειακής θωράκισης των σπιτιών είναι ένας τρόπος, για τα νοικοκυριά που ζουν σε συνθήκες ενεργειακής φτώχειας, να μειώσουν τα έξοδα θέρμανσης και ψύξης. Το πρόβλημα δεν αφορά μόνο στις υποβαθμισμένες συνοικίες-γκέτα, όπου οι κάτοικοι καίνε λάστιχα, υφάσματα, παπούτσια ή ό,τι άλλο βρουν, αλλά όλους όσοι θερμαίνονται και με ξύλα. Μαζικά καίγονται υγρά ξύλα. Αναρωτιόμαστε γιατί οι επιδοτήσεις θέρμανσης χρησιμοποιούνται για την αγορά ξύλων και κάρβουνων, λες και δεν υπάρχει τίποτα άλλο που θα ήταν πιο ορθολογικό. Γιατί άραγε, μέσω της κοινωνικής βοήθειας, επενδύουμε, σε τελική ανάλυση, στην ατμοσφαιρική ρύπανση;».

Φωτογραφίες: bgnes, hfh.bg

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης