«Χαρακτηρίζω το στιλ μου ως φανταστικό ρεαλισμό. Γιατί να ζωγραφίζω μόνο το πραγματικό για μένα είναι λιγότερο ενδιαφέρον. Πάντα θέλω να προσθέσω κάτι φανταστικό, κάτι που δεν είναι δυνατό να υπάρχει στον πραγματικό κόσμο. Προσπαθώ να συνδυάσω διάφορα αντικείμενα – ρολόγια, βιβλία, πουλιά, φτερά πουλιών, που έχουν συμβολική σημασία. Αυτό που γίνεται στην πρακτική είναι ένας πίνακας, ζωγραφισμένος με ρεαλιστικό τρόπο, σύμφωνα με όλους τους κανόνες του φωτός και της σκιάς, με όλες τις ρεαλιστικές αναλογίες. Ο συνδυασμός όμως μεταξύ των όλων των στοιχείων είναι εντελώς αδύνατος, εντελώς μη ρεαλιστικός.»

Έτσι περιγράφει τα έργα της η βουλγάρα ζωγράφος στο Μόντρεαλ Ντανιέλα Ζέκινα. Εκείνη έφτασε εκεί το περίπλοκο για τη Βουλγαρία 1993 μαζί με τον σύζυγό της – τον ζωγράφο Πέταρ Μπογιατζίεφ, και τα δύο παιδιά τους – τότε 2 και 6 χρονών. Είχαν την πρόθεση να μείνουν μόνο ορισμένο χρόνο, αλλά από τότε πέρασαν ανεπαίσθητα 28 χρόνια. 

Η αρχή ήταν δύσκολη, επειδή έπρεπε να μάθει γρήγορα τα γαλλικά. Η γλώσσα της τέχνης όμως δεν αναγνωρίζει φράγματα και ο κόσμος, στον οποίο βρέθηκε, είναι διάπλατα ανοιχτός για τον πλούτο των διαφορετικών πολιτισμών. Η Ντανιέλα ήρθε από τη Βουλγαρία με τις γνώσεις, που απέκτησε στο Εθνικό Σχολείο Καλών Τεχνών και στη συνέχεια στην Εθνική Ακαδημία Καλών Τεχνών στην ειδικότητα «Εικονογραφία». Είναι κάτοχος πολύτιμου για την ίδια βραβείου του 1989 από τον Οίκο Τεχνών για Παιδιά στη Σόφια για τις εικονογραφήσεις της στο βιβλίο «Αλογάκι-μονόκερος» της Irmelin Sandman Lilius. Αργότερα στη ζωή της ήρθε και η ζωγραφική. Και στο επίκεντρο κάθε ιστορίας της στέκεται πάντα η γυναίκα.

«Προσπαθώ να δείξω τι συμβαίνει στη φαντασία, στον αόρατο κόσμο, που υπάρχει μέσα μας. Οι ιδέες και τα πράγματα, που αγαπά μια γυναίκα και τα οποία θέλει να παρουσιάσει στον εξωτερικό κόσμο. Γι’ αυτό πάντα ξεκινώ από ένα πρόσωπο ή μια γυναικεία μορφή, προσπαθώντας να βρω συμπληρωματικά στοιχεία, που να δείξουν τι συμβαίνει μέσα στη συνείδηση, στη φαντασία.»

Η εργασία της Ντανιέλα Ζέκινα ως εικονογράφου την παροτρύνει να πειραματίζεται με διαφορετικές τεχνοτροπίες και στιλ, για να πετυχαίνει εκείνη την αρμονία με το κείμενο, που κάνει τα βιβλία από τα παιδικά μας χρόνια ακόμη πιο αγαπημένα και αξέχαστα. Ζωγραφίζει με σινική μελάνη και φτερό, γκραβούρα, ακουαρέλα και χρωματιστά μολύβια, κάνει συνδυασμούς μεταξύ ζωγραφιάς και ζωγραφικής, κολάζ… Πώς όμως γεννιούνται οι μη ρεαλιστικές μορφές της, γεμάτες τρυφερότητα και βαθιά φιλοσοφία;

«Για μένα οι πίνακες που δημιουργώ είναι οπτική ποίηση. Στην πραγματικότητα προσπαθώ να πω ένα μικρό ποίημα με τα μέσα της οπτικής γλώσσας – με τα χρώματα, τα σχήματα, τις διάφορες αντιλήψεις, που έρχονται από τη σύνθεση του πίνακα, την εσωτερική κατάσταση του πρωταγωνιστή που δημιουργώ» - απαντά η Ντανιέλα.

Αγαπά να δημιουργεί το πρωί, όταν το φως είναι πιο δυνατό και το ρολόι μετρά τον χρόνο πιο απαλά, προτού στο σπίτι εισβάλει η ματαιότητα της νέας ημέρας. Έξω μπορεί να μαίνεται ο σκληρός χειμώνας, αλλά στο ατελιέ κυριαρχεί η ζεστασιά. Αυτός είναι ο χρόνος όταν η ζωγράφος είναι μόνη της με τον εαυτό της, γεννιούνται νέες μορφές και νέες συνθέσεις.

Οι δύο τομείς, στους οποίους δημιουργεί η Ντανιέλα Ζέκινα – η ζωγραφική και η εικονογραφία, είναι αρκετά διαφορετικοί και ο καθένας εξ’ αυτών με τις προκλήσεις του. Η ζωγραφική δίνει ελευθερία για τη φαντασία και τις προσεγγίσεις, ενώ η εικονογραφία θέτει ορισμένα όρια.

«Στην εικονογραφία πρέπει να είσαι εξαιρετικά προσεκτικός για όλες τις λεπτομέρειες στο κείμενο, γιατί το παιδικό κοινό παρατηρεί και τη μικρότερη δυσαναλογία.»

Παρόλο που ζει μακριά από τη Βουλγαρία, η Ντανιέλα Ζέκινα διατηρεί συνεχώς ζωντανή την επαφή της με την πατρίδα. Επιστρέφει στη Σόφια κάθε χρόνο – για να εγκαινιάσει μαζί με τον σύζυγό της από κοινού έκθεση ή απλώς για να συναντήσει συγγενείς και φίλους.

Φωτογραφίες: Ντανιέλα Ζέκινα

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα