Η αναγνώριση της ανεξαρτησίας των δημοκρατιών του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ και η αποστολή «ειρηνευτικών» ρωσικών στρατευμάτων έβαλαν την Ευρώπη σε δοκιμασία. Η πλειονότητα της διεθνούς κοινότητας, συμπεριλαμβανομένης της Βουλγαρίας, χαρακτήρισε τις ενέργειες της Ρωσίας ως «κατάφωρη παραβίαση του διεθνούς δικαίου» και «πρόσχημα για πόλεμο». Οι αποφάσεις για κυρώσεις κατά του ρωσικού κράτους και των αποσχισμένων δημοκρατιών δεν άργησαν να έρθουν.

• Η Βουλγαρία και η διεθνής κοινότητα κατακρίνουν την αναγνώριση της ΛΔΝ και ΛΔΛ από την Ρωσία

Στο πλαίσιο των πρόσφατων γεγονότων, οι συνέπειες για τη Βουλγαρία είναι πολύπλευρες. Σύμφωνα με τον μακροχρόνιο ανταποκριτή της ΒΕΡ στη Μόσχα και πολιτικό αναλυτή Βαλέρι Τοντορόφ, η κατάσταση στην περιοχή αλλάζει ώρα με την ώρα. Από τη μια πλευρά, οι ανησυχίες για μια μαζική ρωσική εισβολή δεν έχουν πραγματοποιηθεί, αλλά από την άλλη, η εξέλιξη της κρίσης παραμένει ανησυχητική.

«Είναι σαφές ότι η κλιμάκωση της έντασης και η διατήρηση μιας ταραγμένης κατάστασης σε αυτές τις περιοχές θα έχει θλιβερό αντίκτυπο στην οικονομική ανάπτυξη και τη ζωή των ανθρώπων εκεί», σημειώνει ο Βαλέρι Τοντορόφ.

«Έχουμε βάσιμους λόγους να ανησυχούμε, καθώς σε αυτές τις περιοχές ζει βουλγαρικός πληθυσμός. Μερικοί από αυτούς συμπαθούν τη Ρωσία, άλλοι την Ουκρανία, αλλά είναι σημαντικό για εμάς να διασφαλίσουμε την ασφάλειά τους, ώστε να μπορούν να είναι ήρεμοι για το μέλλον τους. Πιστεύω ότι η Βουλγαρία πρέπει να υιοθετήσει μια πιο μετριοπαθή προσέγγιση. Δεδομένων των ιστορικών μας δεσμών, έχουμε εξίσου καλή στάση τόσο προς τη Ρωσία όσο και προς την Ουκρανία, και δεν μπορούμε παρά να λυπόμαστε που δύο κοντινά έθνη κατέληξαν σε μια τέτοια σύγκρουση. Οποιαδήποτε ενθάρρυνση επιθετικότητας, προς οποιαδήποτε κατεύθυνση, θα είναι αντιπαραγωγική».

Η αναγνώριση των δύο δημοκρατιών θεωρήθηκε από ορισμένους πολιτικούς αναλυτές ως προσπάθεια να ξεπεραστεί μια μεγαλύτερης κλίμακας στρατιωτική σύγκρουση, αλλά σύμφωνα με τον Βαλέρι Τοντορόφ, η ένταση εξακολουθεί να σιγοβράζει. Και αν προσθέσουμε την κατάσταση που επικρατεί στην Υπερδνειστερία, την Αμπχαζία και τη Νότια Οσετία, ακόμη και το Ναγκόρνο-Καραμπάχ, που δημιουργεί μια αλυσίδα προβλημάτων γύρω από τη Ρωσία, η μετρημένη απάντηση της Βουλγαρίας στην κρίση με την Ουκρανία είναι κατανοητή, σύμφωνα με τον Τοντορόφ. Η λεπτή θέση στην οποία βρίσκεται η Βουλγαρία συνδέεται με δύο σημαντικές συνθήκες. Από τη μια, αυτή είναι η πολιτική που υπαγορεύουν οι συνεργασίες μας με την ΕΕ, το ΝΑΤΟ και τις ΗΠΑ, και από την άλλη η κοινωνία και η έντονη θετική στάση των ρωσόφιλων στη χώρα μας. «Νομίζω ότι τουλάχιστον μέχρι στιγμής η Βουλγαρία έχει βρει τη σωστή προσέγγιση για να μην εμπλακεί σε άμεση στρατιωτική δραστηριότητα ή σε δραστηριότητα που θα ερμηνευόταν ως εχθρική, είτε πρόκειται για Ουκρανία είτε για Ρωσία», δήλωσε ο Βαλέρι Τοντορόφ.

«Πρέπει να συνειδητοποιήσουμε ότι η Ρωσία δεν είναι μια χώρα που μπορεί να αναγκαστεί να κάνει ειρήνη με τη βία. Πρέπει να γίνει διάλογος μαζί της, είναι μια μεγάλη χώρα με πυρηνική δύναμη, τα ζητήματα ασφάλειας δεν μπορούν να διευθετηθούν με επιτακτικούς τόνους. Η Ρωσία πρέπει να θεωρείται ισότιμος εταίρος και η μεταχείρισή της ως «εχθρού» προσθέτει επιβαρυντικά στοιχεία στο διάλογο. Ο νέος ηγετικός ρόλος της, εκνευρίζει ξεκάθαρα τις ΗΠΑ, οι οποίες είναι συνηθισμένες στη μονοπολική ειρήνη. Νέες παγκόσμιες δυνάμεις αναδύονται, η συγκυρία αυτή θα δημιουργεί όλο και περισσότερες ανησυχίες, αλλά πρέπει να γίνει αποδεκτή με ψυχραιμία. Σε αυτό το πλαίσιο, οι συνομιλίες για την ασφάλεια πρέπει να είναι σε ισότιμη βάση μεταξύ του Βορρά, του Νότου, της Δύσης και της Ανατολής».

Αν και ελάχιστη, υπάρχει ακόμα κάποια ελπίδα ότι η διπλωματία θα επικρατήσει, αλλά οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας είναι ήδη γεγονός. Όσο για τη Βουλγαρία, όπως στις περισσότερες περιπτώσεις, όταν σκληραίνει ο διάλογος μεταξύ Ρωσίας και Δύσης, η αναταραχή επηρεάζει αναπόφευκτα τη βουλγαρική οικονομία. Η πιστοποίηση του Nord Stream 2 έχει ήδη ανασταλεί, η Γερμανία και η Γαλλία θα υποστούν απώλειες, αλλά για τις μικρές χώρες όπως η Βουλγαρία, που βρίσκεται σε ενεργειακή κρίση, οι συνέπειες θα είναι πολύ σημαντικές. «Ας ελπίσουμε ότι με δυναμικά, προληπτικά μέτρα, η κυβέρνηση θα μπορέσει να αποτρέψει κάποιες απ’ αυτές, αλλά δεν είμαι αισιόδοξος. Δεν είναι ακόμη σαφές εάν δεν θα κλιμακωθεί η κατάσταση σε νέες υπερβολές», κατέληξε ο Βάλερι Τοντορόφ.

• Ο Γ.Γ. του ΝΑΤΟ χαιρέτισε την αναβολή της πιστοποίησης του Nord Stream-2

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης