Οι Σλάβοι πρωτοδιδάσκαλοι Κύριλλος και Μεθόδιος αγιοποιήθηκαν από τη Βουλγαρική Ορθόδοξη Εκκλησία για τη μετάφραση και τη διάδοση των λειτουργικών παλαιών σλαβικών βιβλίων και για τη διάδοση του χριστιανισμού μεταξύ των Σλάβων.

Δηλωμένοι ουράνιοι συν-προστάτες της Ευρώπης από τον Πάπα Ιωάννη Παύλο Β', οι απόστολοι Κύριλλος και Μεθόδιος πραγματοποίησαν έναν πολιτιστικό άθλο τον ΙΧ αιώνα, καταρρίπτοντας τον μύθο των τριών μόνων ιερών γλωσσών που επιτρεπόταν να κηρύσσεται η Καινή Διαθήκη (Λατινικά, Ελληνικά και Εβραϊκά). Με τις μεταφράσεις τους ανοίγουν το δρόμο προς τη χριστιανική παιδεία - όχι μόνο για τους Σλάβους, αλλά και για όλους τους λαούς.

Μετά την αποστολή του Διαφωτισμού στη Μεγάλη Μοραβία και την Παννονία, κορωνίδα του έργου τους ήταν η άφιξή τους στη Ρώμη το 868. Ο Πάπας Ανδριανός Β' τους υποδέχθηκε προσωπικά. «Δεν μπορούσε να περιμένει άλλο, αλλά παίρνοντας μαζί του όλους τους ιερείς και τους ιεράρχες εκεί, βγήκε να συναντήσει τους αγίους», περιγράφει το γεγονός ο μαθητής τους Άγιος Κλήμεντος Οχρίντσκι.

Οι ερευνητές εξηγούν την επιτυχία των δύο αδελφών με την προσωπικότητα του Αγ. Κύριλλου, το κοσμικό όνομα του οποίου ήταν Κωνσταντίνος ο Φιλόσοφος. Με τα επιχειρήματά του, ο Κύριλλος διέλυσε τις αμφιβολίες ότι οι μεταφράσεις των ιερών βιβλίων θα μπορούσαν να προκαλέσουν αίρεση. Ευτυχής συγκυρία ήταν το γεγονός ότι τα αδέρφια έφεραν και δώρισαν στο Βατικανό τα λείψανα του Αγ. Ο Κλήμη, που ήταν ένας από τους πρώτους πάπες της Ρώμης και μαθητής των αποστόλων Πέτρου και Παύλου.

Ο Πάπας Ανδριανός Β' καθαγίασε και ευλόγησε το σλαβικό αλφάβητο και τις μεταφράσεις, στη ρωμαϊκή εκκλησία της Santa Maria Maggiore. Οι πανηγυρικές ακολουθίες έγιναν στη σλαβική γλώσσα. Με παπική εντολή, οι Αρχιεπίσκοποι Γκαούντερικ και Φορμόζα χειροτόνησαν τον Αγ. Μεθόδιο αρχιεπίσκοπος και τους μαθητές του ως ιερείς και διάκονους. Αργότερα, το 866, ο Φορμόζα στάλθηκε στη Βουλγαρία ως επικεφαλής της βουλγαρικής εκκλησίας που ίδρυσε ο πρίγκιπας Μπόρις.

Μετά τον θάνατο του Αγ. Κύριλλου στη Ρώμη, όπου και τάφηκε, ο Αρχιεπίσκοπος Μεθόδιος επέστρεψε στη Μοραβία και τη Βοημία. Εκεί, παρά τα εμπόδια που δημιουργούσε ο φράγκικος κλήρος, κήρυσε, βάπτιζε και μετέφραζε μέχρι το τέλος των ημερών του το 885.

Λόγω του έργου τους, οι άγιοι αδελφοί Κύριλλος και Μεθόδιος απεικονίζονται πάντα στις εικόνες ως συγγραφείς και παιδαγωγοί, κρατώντας ένα ειλητάριο με το γλαγολιτικό αλφάβητο που δημιούργησαν. Σήμερα, το όνομά τους συνεχίζει να αποτελεί μια πνευματική γέφυρα ανάμεσα στις ανατολικές και δυτικές χριστιανικές παραδόσεις, καθώς και στην πολιτιστική ενότητα στην Ευρώπη.

• Κρυφοί συμβολισμοί των εικόνων των Άγίων Κύριλλου και Μεθόδιου

Φωτογραφίες: αρχείο, bgnes

Επιμέλεια: Ίβο Ιβανόφ

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης