«Όλα αυτά που συμβαίνουν, τώρα, στην πολιτική ζωή μας, με τις ασταμάτητες εκλογές, μοιάζουν με αδιέξοδο. Είμαστε σαν αυτά τα χάμστερ που τρέχουν ασταμάτητα μέσα σε ένα τροχό, για να μπορέσουν να εξαντλήσουν την περιττή ενέργειά τους. Εμείς, με τον ίδιο τρόπο, σπαταλάμε την ενέργεια, καθώς και τα χρήματα του λαού.» Τέτοια είναι η διάγνωση του σήμερα ενός δημιουργού, η βασική αποστολή του οποίου είναι σαν από μεγεθυντικό φακό να δείχνει στην κοινωνία τα ελαττώματά της. 

Ο γελοιογράφος Ιβάιλο Τσβετκόφ επέλεξε την εμβληματική για τη νεότερη βουλγαρική ιστορία ημερομηνία – 10^η Νοεμβρίου, για να παρουσιάσει τη νέα έκθεσή του – «Έλεγχος της όρασης». Η έκθεση παρουσιάζει γελοιογραφίες-πορτρέτα πολιτικών, επιχειρηματιών, αθλητών, αλλά το κοινό μεταξύ τους είναι ότι η δημιουργία τους συνδέεται με κάποιο συγκεκριμένο γεγονός. Και τα γεγονότα στη βουλγαρική πολιτική ζωή σαν να επαναλαμβάνονται σε επιταχυνόμενο ρυθμό:

«Παρόλο που διεξαγάγαμε πέντε εκλογές μέσα σε μόλις ενάμιση χρόνο /από τον Απρίλιο 2021 – τακτικές κοινοβουλευτικές εκλογές, εκλογές «2 σε 1» τον Νοέμβριο 2021 και τις επόμενες κατά σειρά πρόωρες κοινοβουλευτικές εκλογές τον Σεπτέμβριο φέτος/, το τελικό αποτέλεσμα είναι το ίδιο. Τώρα βλέπουμε φόβου σε όλους να αναλάβουν την πολιτική ευθύνη, ο καθένας αρνείται να συμμετάσχει σε συνασπισμό και έτσι προχωράμε στις επόμενες εκλογές», λέει ο καλλιτέχνης.

Οι περισσότερες γελοιογραφίες δε δημιουργήθηκαν ειδικά για την τωρινή έκθεση, αλλά είναι εμβληματικές για τα τελευταία 23 χρόνια της δημιουργικής πορείας του καλλιτέχνη. Ανάμεσά τους όμως ξεχωρίζουν εμβληματικά πρόσωπα του παρελθόντος και του σήμερα, για παράδειγμα ο μεγάλος κωμικός Τσάρλι Τσάπλιν, ο πρώην πρωθυπουργός της Βουλγαρίας Μπόικο Μπορίσοφ, παρουσιάζονται ο Βλαντιμίρ Πούτιν, η Άνγκελα Μέρκελ και πολλοί άλλοι.

«Ο κόσμος όμως είναι ποικιλόχρωμος, δεν είναι μόνο πολιτική και υπάρχουν πολλοί ταλαντούχοι άνθρωποι που αξίζουν και χαίρονται ότι η μορφή τους απαθανατίστηκε σε γελοιογραφία» - λέει ο διάσημος βούλγαρος γελοιογράφος Ιβάιλο Τσβετκόφ.

«Ζωγραφίζω για εφημερίδα και η δημιουργία για μένα είναι καθημερινότητα. Οι πολιτικές γελοιογραφίες είναι αναπόσπαστο μέρος της εργασίας μου για την εφημερίδα, έτσι, ζωγραφίζω και με υποχρέωση. Έτσι είναι μέχρι το μεσημέρι, ενώ το απόγευμα, όχι κάθε μέρα, βεβαίως, όταν είμαι σε διάθεση να καθίσω, δημιουργώ άλλες γελοιογραφίες, αλλά ήδη για την ψυχή, πιο έντεχνες, όπως μου αρέσουν. Γιατί καμιά φορά βαριέμαι την πολιτική. Για παράδειγμα, εάν κάποια κυβέρνηση εκπληρώσει τη θητεία της, δεν είναι τόσο ενδιαφέρουσα για τον γελοιογράφο. Τώρα για ένα-δύο χρόνια πέρασαν αρκετοί ενδιαφέροντες άνθρωποι από τη Βουλή και την κυβέρνηση. Μας ήταν ενδιαφέρον να τους ζωγραφίζουμε. Αλλά οι πολιτικοί είναι τέτοιο είδος ανθρώπων – θέλουν να είναι σημαντικοί, σπουδαίοι, αλλά αρκετοί είναι ασήμαντοι, αλλά φιλόδοξοι, που είναι ιδιαίτερα επικίνδυνος συνδυασμός.»

Ο καθένας που βρίσκεται στη δημόσια σκηνή μπορεί να γίνει αντικείμενο γελοιογραφίας, θεωρεί ο Ιβάιλο Τσβετκόφ. Δεν υπάρχει σύγχρονος βούλγαρος ή παγκόσμιος πολιτικός που να μη θέλει να ζωγραφίσει. «Οι άνθρωποι αγαπούν να κοροϊδεύουν τα πρόσωπα που βλέπουν κάθε μέρα από την οθόνη, γι’ αυτό οι εκθέσεις με γελοιογραφίες είναι επιτυχημένες», λέει ο καλλιτέχνης, ο οποίος είναι κάτοχος περισσότερων από 130 βραβεία για τα έργα του.

Η έκθεση «Έλεγχος της όρασης» του Ιβάιλο Τσβετκόφ παρουσιάζεται στη γκαλερί στην οδό «Σίπκα» 6 μέχρι τις 29 Νοεμβρίου.

• Ιβάιλο Τσβετκόφ: η βουλγάρικη πολιτική γίνεται εις βάρος των πολιτών

Φωτογραφίες: Γκεργκάνα Μάντσεβα, sbh.bg

Μετάφραση: Ντενίτσα Σοκόλοβα