Σήμερα είναι η Ημέρα της Ελληνικής Γλώσσας και με αυτήν την αφορμή σας παρουσιάζουμε την Άννα Νατσαρίδου, απόφοιτο της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας.

Η Άννα Νατσαρίδου γεννήθηκε το 1998 στην Έδεσσα και ήρθε να ζήσει στην Σόφια όταν ήταν 3 ετών. Η μητέρα της μητέρας της ήταν Ελληνίδα από την Θράκη ενώ ο πατέρας της μητέρας της ήταν Βούλγαρος από την περιοχή του Μπουργκάς. Ο πατέρας της Άννας είναι Έλληνας από την Έδεσσα που ήρθε να εργαστεί στην Βουλγαρία και έτσι γνώρισε την μητέρα της. Πολλοί είναι οι άνθρωποι στα Βαλκάνια που έχουν παρόμοια μοίρα. Οι δρόμοι των προγόνων τους τους φέρνουν από μακριά και έχουν να διηγηθούν ενδιαφέρουσες ιστορίες.

Η Άννα όταν ήταν μικρή ασχολιόταν με την ρυθμική γυμναστική. Άρχισε να μαθαίνει ελληνικά όταν έγινε 7 χρονών και στην 12^η τάξη (Γ΄ Λυκείου) αποφάσισε να σπουδάσει Νεοελληνική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο της Σόφιας. Εκεί έμαθε πολλά για την ελληνική γλώσσα και τον ελληνικό πολιτισμό από καλούς καθηγητές.

Το 2021 συμμετείχε για δεύτερη φορά στον Εθνικό Φοιτητικό Διαγωνισμό Μετάφρασης από τα Ελληνικά στα Βουλγάρικα και κέρδισε δύο βραβεία. Το πρώτο βραβείο ήταν 1^η θέση για μετάφραση ποίησης, μεταφράζοντας στα βουλγάρικα το ποίημα της Κατερίνα Αγγελάκη-Ρουκ «Ποιητικό υστερόγραφο», από την συλλογή «Η ανορεξία της ύπαρξης» (2011).

Κατερίνα Αγγελάκη – Ρουκ

Ποιητικό υστερόγραφο

Τα ποιήματα δεν μπορούν πια

να ’ναι ωραία

αφού η αλήθεια έχει ασχημύνει.

Η πείρα είναι τώρα

το μόνο σώμα των ποιημάτων

κι όσο η πείρα πλουταίνει

τόσο το ποίημα τρέφεται και ίσως δυναμώσει.

Πονάν τα γόνατά μου

και την Ποίηση δεν μπορώ πια να προσκυνήσω,

μόνο τις έμπειρες πληγές μου

μπορώ να της χαρίσω.

Τα επίθετα μαράθηκαν

μόνο με τις φαντασιώσεις μου

μπορώ τώρα την Ποίηση να διανθίσω.

Όμως πάντα θα την υπηρετώ

όσο βέβαια εκείνη με θέλει

γιατί μόνο αυτή με κάνει λίγο να ξεχνώ

τον κλειστό ορίζοντα του μέλλοντός μου.

Превод Анна Нацариду

Катерина Ангелаки- Рук

Поетичен послепис

Стихотворенията не могат вече

да са хубави

щом истината погрозня.

Опитът сега е

единственото тяло на стихотворенията

и колкото опитът се обогатява

толкова стихотворението се храни и може да укрепне.

Болят ме коленете

и пред Поезията не мога вече да се преклоня,

само старите си рани

мога да ѝ подаря.

Прилагателните увехнаха

само с фантазиите ми

мога сега Поезията да украся.

Винаги обаче ще ѝ служа

колкото разбира се тя ме иска

защото само тя ме кара малко да забравям

затворения хоризонт на бъдещето си.

(От стихосбирката „ Анорексията на съществуването“, 2011)

Ταυτόχρονα η Άννα κέρδισε και την  2^η θέση για μετάφραση πεζογραφήματος, μεταφράζοντας απόσπασμα από το διήγημα «Άδειες μπαταρίες» του Πέτρου Τατσόπουλου, από την συλλογή «Ανάλαφρες ιστορίες» (1996).

Πέτρος Τατσόπουλος

Άδειες μπαταρίες

Με τον εκδότη μου έχω ιδιαίτερη σχέση. Όταν ήμουν ένας ακόμη νεαρός, από τους αμέτρητους που γράφουν, εκείνος πίστεψε στις δυνατότητές μου, και, το σημαντικότερο, επέβαλε την πίστη του στην αγορά. Η γνωριμία μας αριθμεί σήμερα δώδεκα συναπτά έτη και στο διάστημα αυτό μοιρασθήκαμε, εκτός από τα βιβλία μου, μύρια όσα ξενύχτια, μεθύσια κι άλλες, ανομολόγητες, καταχρήσεις.

Δεν με είχε συνηθίσει σε κλεφτοπόλεμο. Πρώτη φορά ανέβαλλε διαρκώς τη συνάντησή μας, κρυβόταν στο γραφείο του, δεν σήκωνε αυτοπροσώπως το τηλέφωνο. Κι όλη του η στάση, η εξωφρενική, η ανεπανάληπτη, δεν μπορούσε να προμηνύει κάτι καλό.

«Δεν θα το βγάλουμε».

Όχι πως δεν το περίμενα, λοιπόν. Άλλο να το περιμένεις, όμως, κι άλλο να το ακούς.

«Θ’ αστιεύεσαι», είπα.

«Δεν πρόκειται να το βγάλουμε», επανέλαβε αγέλαστος· «είναι τελική

απόφαση».

«Αν θέλει ορισμένες διορθώσεις...»

«Δεν σώζεται με διορθώσεις. Η τεχνική σου είναι η γνωστή καλή τεχνική: δουλεμένη, ευπρεπής. Αλλά δεν έχεις ούτε μια καινούρια ιδέα, ένα φρέσκο εύρημα· αναμασάς τα ίδια και τα ίδια. Ο κόσμος θα νομίζει ότι ξαναβγάλαμε το προηγούμενο βιβλίο σου με αλλαγμένο τίτλο. Αν υπάρξει κόσμος, δηλαδή – που πολύ το φοβάμαι».

«Δεν νομίζεις πως υπερβάλλεις; Ας πούμε ότι δεν είναι και τόσο καλό. Και

λοιπόν; Το πρώτο μέτριο θα ’ναι ή το τελευταίο; Μια ζωή εδώ βγάζω τα βιβλία

μου. Δεν μπορείς να με πετάξεις στο δρόμο».

«Δεν έχω τα οικονομικά περιθώρια, αυτή τη στιγμή, να βγάλω μέτριο βιβλίο. Και το δικό σου δεν είναι μέτριο – είναι κακό, κάκιστο. Σου το λέω ως φίλος· ως αναγνώστης σου. Άδειασαν οι μπαταρίες σου; – τι να πω; Κάθησε να ξεκουραστείς λίγο καιρό. Βρες κάτι άλλο ν’ απασχολείσαι προσωρινά».

Σηκώθηκα.

«Μπορώ να πάρω το χειρόγραφό μου;»

«Φυσικά και μπορείς».

Βγήκα στον καθαρό αέρα.

(Από τη συλλογή διηγημάτων «Ανάλαφρες ιστορίες», Αθήνα: Εστία, 1996)

Превод Анна Нацариду

Петрос Тацопулос

Празни батерии

С издателя ми имам специална връзка. Когато още бях младеж, сред безбройните пишещи, той повярва в способностите ми и, най- важното, наложи вярата си на пазара. Запознанството ни днес навършва дванадесет последователни години и през този период споделихме заедно, освен книгите ми, безброй безсънни нощи, напивания и други, неизповядани, злоупотреби. Не беше свикнал да е в скрит конфликт с мен. За първи път отложи за постоянно срещата ни, криеше се в офиса си, не вдигаше телефона лично. И цялото му поведение, нелепо, неповторимо, не можеше да

вещае нищо добро.

-Няма да го издадем.

Не, че не го очаквах. Обаче, едно е да го очакваш и друго е да го чуеш.

-Сигурно се шегуваш- казах.

-Няма начин да го издадем- повтори мрачно.- Това е окончателно решение.

-Ако иска някакви корекции…

-Не се спасява с редактиране. Техниката ти е познатата добра техника: изпитана, прилична. Но нямаш нито една нова идея, едно свежо откритие; предъвкваш едно и също. Хората ще си помислят, че сме преиздали миналата ти книга със сменено заглавие. Ако, въобще, има някакви читатели- от което много ме е страх.

-Не мислиш ли, че преувеличаваш? Да кажем, че не е толкова добра. И какво от това? Ще бъде първата или последната компромисна книга ли? Цял живот тук издавам книгите си. Не можеш да ме изхвърлиш на улицата.

-В този момент, нямам финансовата възможност да издам посредствена книга. И твоята не е посредствена - тя е лоша, ужасна. Казвам ти го като приятел; като твой читател. Батериите ли ти свършиха? Какво да кажа? Седни да си починеш за някакво време. Намери нещо друго, с което да се занимаваш, засега.

Изправих се.

-Може ли да си взема ръкописа?

-Разбира се, че можеш.

Излязох на чист въздух.

(От сборника с разкази „ Ефирни истории“, Атина: Естиа, 1996)

Κατά τα 3 από τα 4 χρόνια του μπάτσελόρ της η Άννα Νατσαρίδου λάμβανε «Υποτροφία Ωνάση» χάρη στην υψηλή της βαθμολογία και τελείωσε την Νεοελληνική φιλολογία το 2021. Αυτήν την στιγμή κάνει μάστερ στην ειδικότητα «Μεταφραστής-Συντάκτης» στην Σχολή Σλαβικής Φιλολογίας. Στο πλαίσιο των σπουδών της συμμετείχε στον Εθνικό Φοιτητικό Διαγωνισμό Λογοτεχνικής Κριτικής Νέων Συγγραφέων που διοργανώνει το Ίδρυμα «13 αιώνες Βουλγαρία». Οι φοιτητές είχαν να διαλέξουν κάποιον από τους προτεινόμενος τίτλους στον οποίο να κάνουν κριτική και η Άννα επέλεξε την συλλογή διηγημάτων «Πρεκάσβανετο να σαμσάρα» (Η διακοπή της Σαμσάρα, 2021) της Ελένα Αλέξιεβα.

«Το Ανθολόγιο δίνει μια κωμική προοπτική, λέει η Άννα στην κριτική της που δημοσιεύτηκε στο τεύχος Φεβρουαρίου 2023 της εβδομαδιαίας εφημερίδας «Λιτερατούρεν βέστνικ» (Λογοτεχνική εφημερίδα, εκδίδεται από το 1991). Το κωμικό προέρχεται από την αποξένωση από το προσωπικό και το ατομικό. Η γλώσσα της Αλέξιεβα είναι ελαφριά και αυθόρμητη σαν τις σκέψεις και τις επιλογές μας. Οι ήρωες είναι γενναίοι, επίμονοι και τίμιοι με τον εαυτό τους. Το μήνυμα της συγγραφέα είναι να μην κρίνουμε τις αποφάσεις των άλλων γιατί ο καθένας έχει την δική του μοίρα».

Παράλληλα με τις σπουδές της στα ελληνικά η Άννα Νατσαρίδου τελείωσε στο Πανεπιστήμιο Εθνικής και Παγκόσμιας Οικονομίας «Λογιστική και Οικονομικό Έλεγχο». Το μέλλον είναι μπροστά της και ελπίζουμε η επαγγελματική της πορεία να την φέρει στην Ελληνική Σύνταξη της Βουλγαρικής Ραδιοφωνίας. 

Μπορούμε να θυμηθούμε την Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας του 2020 όταν στην Ελληνική Σύνταξη του Ράδιο Βουλγαρία ήρθε να εργαστεί η απόφοιτος της Νεοελληνικής Φιλολογίας στο πανεπιστήμιο της Σόφιας, Άιλιν Τόπλεβα.

• Παγκόσμια Ημέρα Ελληνικής Γλώσσας