Το 80% του σεξουαλικά ώριμου πληθυσμού του κόσμου έχει ήδη αντιμετωπίσει τον επικίνδυνο ιό των ανθρώπινων θηλωμάτων (HPV). Αυτά τα τρομακτικά στατιστικά στοιχεία δίνουν λόγους να πιστεύουμε ότι αντιμετωπίζουμε τις προκλήσεις της πιο κοινής σεξουαλικά μεταδιδόμενης λοίμωξης - λένε γιατροί που γνωρίζουν καλύτερα την ταλαιπωρία των ασθενών που υποτίμησαν τον κίνδυνο της. Ανάμεσα στους περισσότερους από 100 τύπους HPV ιών, υπάρχουν ορισμένοι που θεωρούνται υψηλού κινδύνου και μπορούν να προκαλέσουν υψηλό ποσοστό άτυπων αλλαγών στους ιστούς, ακόμη και καρκίνο, μετά από χρόνια μόλυνση. Έχει επίσης αποδειχθεί ότι έως και το 99% των περιπτώσεων καρκίνου του τραχήλου της μήτρας (CRC) έχουν γενετικό υλικό του ιού. Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι ο δεύτερος πιο συχνός τύπος καρκίνου μεταξύ των γυναικών μεταξύ 15 και 44 ετών στην Ευρώπη, με σχεδόν 325,3 εκατομμύρια γυναίκες να κινδυνεύουν να εμφανίσουν αυτή την ασθένεια σε ετήσια βάση. Κάθε χρόνο, περίπου 61.072 γυναίκες διαγιγνώσκονται και 25.829 πεθαίνουν από την ασθένεια αυτή.

Το πρόβλημα στη Βουλγαρία είναι ακόμη πιο σοβαρό. Το ποσοστό θνησιμότητας στη χώρα μας είναι σχεδόν διπλάσιο από το μέσο όρο της Ευρωπαϊκής Ένωσης (9/100.000 έναντι 5/100.000) και ενώ στην Ευρωπαϊκή Ένωση υπάρχει τάση μείωσης του ποσοστού θνησιμότητας από CRC, στη Βουλγαρία σημειώνεται αύξηση. Η Βουλγαρία βρίσκεται στην τρίτη θέση στην Ευρώπη όσον αφορά τη θνησιμότητα, μετά τη Ρουμανία και τη Μολδαβία. Προκειμένου να εστιαστεί η προσοχή σε αυτό το πρόβλημα, έχει εκπονηθεί Εθνικό Πρόγραμμα Πρωτογενούς Πρόληψης, το οποίο ισχύει από το 2021 έως το 2024.

«Ωστόσο, οι άνθρωποι δεν είναι επαρκώς ενημερωμένοι για τους κινδύνους που εγκυμονεί ο HPV», λέει η Δρ Αλίνα Στάικοφ, γυναικολόγος που εργάζεται στη Ζυρίχη της Ελβετίας. Η Δρ Στάικοφ προσθέτει ότι η λοίμωξη μπορεί να οδηγήσει σε μια σειρά αλλαγών στους ιστούς που δεν είναι θανατηφόρες, αλλά εάν η μόλυνση συνεχιστεί για χρόνια, ο ιός δημιουργεί συνθήκες για την ανάπτυξη ακόμα και καρκινικών κυττάρων και υπογραμμίζει ότι τόσο οι γυναίκες όσο και οι άνδρες επηρεάζονται από τις μεταλλάξεις στους ιστούς.

Σύμφωνα με τη Δρ Αλίνα Στάικοφ και την ομάδα της, ο σωστός τρόπος για την καταπολέμηση της μόλυνσης είναι η καλή ενημέρωση και η πρόληψη σε όσο το δυνατό περισσότερους ανθρώπους, ειδικά όταν ο ιός απειλεί κυρίως τους νέους. Προκειμένου να προσεγγίσει το μεγαλύτερο δυνατό κοινό, η Δρ Στάικοφ ξεκίνησε μια εκστρατεία για την πρόληψη του κινδύνου μόλυνσης από HPV. Εκτός από τις εμφανίσεις στα μέσα μαζικής ενημέρωσης, η καμπάνια χρησιμοποιεί πολυμέσα που έχουν σχεδιαστεί ειδικά για να προσελκύσουν το νεανικό κοινό. Στο έργο αυτό συμμετέχουν κυρίως Βούλγαροι. Ανάμεσά τους, εκτός από ιατρικό προσωπικό, συμμετέχουν μουσικοί, σχεδιαστές ιστοσελίδων, εικονογράφοι και ειδικοί στην παραγωγή ήχου και βίντεο. Όλοι μαζί δημιούργησαν την Ηλέκτρα (χαρακτήρα κινουμένων σχεδίων - δότη του φωτός, σύμφωνα με την ελληνική μυθολογία), που θα γινόταν ένα αναγνωρίσιμο σύμβολο της εκστρατείας. Οι δημιουργικοί καλλιτέχνες Ζαν Μαρίνοφ και Μαρία Μαρίνοβα δημιούργησαν το τραγούδι Ain't just a thing, το οποίο παρουσιάζει, διακριτικά, το κύριο μήνυμα της φροντίδας της υγείας του καθενός.

«Εργαστήκαμε επίσης για την δημιουργία μιας ενημερωτικής ιστοσελίδας, η οποία θα δίνει έμφαση στα πιο σημαντικά πράγματα σχετικά με τη μόλυνση από τον ιό HPV», λέει η Δρ. Αλίνα Στάικοφ. Μιλώντας στην δημοσιογράφο του Ράδιο Βουλγαρία Γκεργκάνα Μάντσεβα, η Δρ. Στάικοφ εξήγησε την προσέγγιση της εκστρατείας στους νέους.

«Πιστεύω ότι η πρωτοβουλία μας θα έχει επιτυχία, διότι οι νέοι προσέχουν την υγεία τους και την εκτιμούν, αλλά οι μέχρι τώρα προσεγγίσεις δεν ήταν οι καλύτερες δυνατές. Αυτή η διαδραστική επικοινωνία επιτρέπει στους εφήβους να κάνουν πολλές ερωτήσεις. Πηγαίνουμε στο επίπεδο επικοινωνίας τους, προσφέροντάς τους αυτό που τους ενδιαφέρει και έτσι προσεγγίζουμε το νεανικό κοινό. Μπορούμε να πούμε ότι πρόκειται για ένα έργο που ετοιμάστηκε και υλοποιήθηκε σχεδόν εξ ολοκλήρου από βουλγαρική ομάδα. Γι' αυτό έχουμε μεγάλη επιθυμία να φτάσει και στη Βουλγαρία. Στόχος μας είναι να γίνει κατανοητό το περί τίνος πρόκειται, τι είδους μόλυνση είναι, πώς να προστατευτεί κάποιος από αυτήν και πώς πρέπει να αναλάβει την ευθύνη για την υγεία του. Η καμπάνια είναι ήδη γεγονός στην Ελβετία, αλλά θέλω να γίνει γνωστή και στη Βουλγαρία. Πρώτα απ' όλα, η ιστοσελίδα μας θα παρουσιαστεί και στα βουλγαρικά. Ελπίζω ότι πολλοί νέοι θα ενημερωθούν και θα ασχοληθούν με τις συστάσεις που θα ακούσουν από τους ειδικούς μας. Στόχος μας είναι να αναλάβουν την ευθύνη τόσο για τη δική τους υγεία όσο και την υγεία του κοινωνικού συνόλου».

Μετάφραση: Σταύρος Βανιώτης

Φωτογραφίες: hpv-shield.ch, πρ. αρχείο,  freepik.com