Podcast στα ελληνικά
Μέγεθος κειμένου
Βουλγαρική Εθνική Ραδιοφωνία © 2024 Όλα τα δικαιώματα διατηρούνται σύμφωνα με τον νόμο

Ο καθολικισμός και οι καθολικοί στην Βουλγαρία

Άγιος Ιωσήφ, Σόφια
Φωτογραφία: Άνι Πετρόβα

Στην Βουλγαρία υπάρχουν περίπου 38 709 καθολικοί. Ο καθολικισμός είναι η τέταρτη θρησκεία στην Βουλγαρία. Η πρώτη είναι ο ορθόδοξος χριστιανισμός με 4 091 780 πιστούς, δεύτερη είναι το ισλάμ με 638 708 πιστούς και τρίτη είναι ο προτεσταντισμός (διαμαρτυρόμενοι και ευαγγελικοί) με 69 852 πιστούς.

Η καθολική εκκλησία στην Βουλγαρία έχει δυο τελετουργικά, δυτικό (λατινικό ή ρωμαιοκοθολικό) και ανατολικό (βυζαντινο-σλάβικο) το οποίο εφαρμόζεται από την Εκκλησία των Ενωμένων με την Ρώμη Βουλγάρων. Στην αγγλική βιβλιογραφία οι καθολικοί που εφαρμόζουν το ανατολικό τελετουργικό ονομάζονται ελληνοκαθολικοί ενώ στην βουλγάρικη βιβλιογραφία τους συναντάμε σαν ουνιάτες (ενωτικούς).

Το δυτικό τελετουργικό εφαρμόζεται σε 2 επαρχίες. Η πρώτη είναι αυτή της Σόφιας-Πλόβντιβ (για την Ν. Βουλγαρία) με επίσκοπο τον Γκεόργκι Γιόβτσεβ. Ο καθεδρικός ναός της επαρχίας αυτής είναι ο «Άγιος Λουδοβίκος» στο Πλόβντιβ όπου βρίσκεται η σαρκοφάγος της πριγκίπισσας Μαρία Λουίζα, πρώτης συζύγου του βασιλιά της Βουλγαρίας Φερδινάνδου. Νονός της Μαρία Λουίζα ήταν ο Πάπας Πίος 9ος. Ο δεύτερος καθεδρικός ναός της επαρχίας Σόφια-Πλόβντιβ είναι ο «Άγιος Ιωσήφ» στην Σόφια. Η δεύτερη επαρχία είναι αυτή της Νικόπολης στο Δούναβη (για την Β. Βουλγαρία), με επίσκοπο τον Στραχήλ Καβαλένοβ και καθεδρικό ναό τον «Άγιο Παύλο του Σταυρού» στο Ρούσε.

Το ανατολικό τελετουργικό εφαρμόζεται σε μια επαρχία, αυτήν την Σόφιας (για όλη την Βουλγαρία), με επίσκοπο τον Χρίστο Πρόικοβ και καθεδρικό ναό την «Κοίμηση της Θεοτόκου». Τα κοινά προβλήματα αυτής της Βουλγάρικης Καθολικής Εκκλησίας λύνονται από το Επισκοπικό Συνέδριο στο οποίο συμμετέχουν οι επίσκοποι, με πρόεδρο τον Πρόικοβ που είναι Αποστολικός Έξαρχος.  

Άγιος Λουδοβίκος, Πλόβντιβ
Ιστορικά ήδη ο εκχριστιανιστής των Βουλγάρων βασιλιάς Μπόρις Α΄ είχε αλληλογραφία με τον Πάπα Νικόλαο Α΄ τον 9ο αιώνα ενώ το 1204 ο βασιλιάς Καλογιάν υπέγραψε Ουνία με την καθολική εκκλησία στο πρόσωπο του Πάπα Ινοκεντίου Γ΄ στα συμφραζόμενα της άλωσης της πρωτεύουσας του Βυζαντίου, της Κωνσταντινούπολης, από τους Λατίνους. Τότε οι βουλγάρικες επισκοπές πέρασαν υπό την διοίκηση της Ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας. Την Ουνία διέκοψε ο βασιλιάς Ιβάν Ασέν Β΄ τον 13ο αιώνα.

Το 1366 και για 3 χρόνια η περιοχή του Βίντιν κατεχόταν από την Ουγγαρία η οποία προσπάθησε να επιβάλλει τον καθολικισμό στους κατοίκους όμως μετά την απόσυρση της ουγγρικής διοίκησης έμεινε μόνο η καθολική κοινότητα στο Τσίπροβτσι όπου ζούσαν μεταλλωρύχοι από την Σαξωνία.

Το 1396 ο Αυτoκράτορας της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, Σιγισμούνδος, διεξήγαγε Σταυροφορία κατά των Οθωμανών. Η εκστρατεία δεν είχε επιτυχία αλλά οι κάτοικοι της ΒΔ Βουλγαρίας έμειναν με φιλοδυτικές διαθέσεις.

Βασική επιρροή στους καθολικούς στην Βουλγαρία είχε το Τάγμα των Φραγκισκανών. Το 1601 πρώτος επίσκοπος των καθολικών στην Βουλγαρία έγινε ο φραγκισκανός, Πέταρ Σολινάτ, στην Σόφια. Το 1621 στο Τσίπροβτσι ιδρύθηκε Καθολική Σχολή. Η επισκοπή της Σόφιας έγινε Αρχιεπισκοπή το 1642. Την ίδια εποχή δημιουργήθηκε άλλη μια Αρχιεπισκοπή με κέντρο την Σιλίστρα και άλλη μια Επισκοπή στην Νικόπολη.  

Οι Οθωμανοί έκαναν συνέχεια προσπάθειες να περάσουν στην Κεντρική Ευρώπη. Το 1529 για πρώτη φορά πολιόρκησαν την Βιέννη. Παρά την αποτυχία τους να την καταλάβουν βρέθηκαν μπροστά στα τείχη της ξανά το 1683. Η δεύτερη ήττα τους έκανε του ευρωπαίους και ειδικά τους Αυστριακούς να ελπίζουν ότι μπορούν να απελευθερώσουν τα εδάφη που σήμερα αποτελούν την ΒΔ Βουλγαρία. Την άνοιξη του 1684 η Αυστρία, η Πολωνία και η Βενετία συμμάχησαν κατά των Οθωμανών ενώ το 1686 στην συμμαχία προσχώρησε και η Ρωσία.

Πέταρ Πάρτσεβιτς
Επαναστατικές τάσεις στο Τσίπροβτσι υπήρχαν ήδη από το 1630 όταν ο πνευματικός και διπλωμάτης, επίσκοπος Πέταρ Πάρτσεβιτς, μαζί με τον επίσκοπο Πέταρ Μπόγκνταν έγιναν δεκτοί από τον αυτοκράτορα της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατόρίας, Φερδινάνδο Γ΄ των Αψβούργων, τον μονάρχη της ενωμένης Πολωνικής-Λιθουανικής Κοινοπολιτείας, Σιγισμούνδο Γ΄ και τον βοεβόδα της Βλαχίας, Ματέι Μπασαράμπ. Συνθήκες για επανάσταση εμφανίστηκαν μόλις το 1689 όταν οι Αυστριακοί κατέλαβαν το Βίντιν. Αλλά η επανάσταση απέτυχε και οι Βούλγαροι της περιοχής πήραν τον δρόμο της προσφυγιάς προς τα εδάφη της σημερινής Ρουμανίας και της Βλαχίας για να αποφύγουν την αντίδραση των Οθωμανών. Τότε η έδρα της Καθολικής Επαρχίας της Σόφιας μεταφέρθηκε από το Τσίπροβτσι στο Πλόβντιβ. Από το 1840 στο Πλόβντιβ εγκαταστάθηκε μονή του Τάγματος των Καπουτσίνων.

Το 1860 βούλγαροι καθολικοί συναντήθηκαν με τον εκπρόσωπο του Πάπα στην Κωνσταντινούπολη και υπέγραψαν πράξη προσχώρησης στο βατικανό. Αυτή η κοινότητα αναγνωρίστηκε από τον Πάπα και από την Υψηλή Πύλη της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας και το 1861 στην Καπέλα Σιστίνα στην Ρώμη ο Πάπας Πίος 9ος χειροτόνησε τον πρώην ορθόδοξο Αρχιμανδρίτη, Ιωσήφ Σοκόλσκι, ως Αρχιεπίσκοπο και πνευματικό αρχηγό των Βουλγάρων. Η Ρωσία όμως δεν ήταν ικανοποιημένη με αυτήν την εξέλιξη των γεγονότων και ο Σοκόλσκι αποχώρησε και έζησε μέχρι το τέλος της ζωής του στην λάβρα του Κίεβο-Πετσέρσκ. Το 1865 ο Ραφαήλ Ποπόβ χειροτονήθηκε επίσκοπος στην Αδριανούπολη και η κρίση ξεπεράστηκε.

Το 1833 επίσκοπος Νικόπολης χειροτονήθηκε ο Ιπολίτ Λουί Αγκόστο που ίδρυσε Καθολική Σχολή στο Ρούσε και τον διαδέχθηκε ο Νταμιάν Τέελεν το 1915. Κατά τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο οι βουλγάρικες αρχές προσπάθησαν να επιβάλλουν οι ιερείς στην Βουλγαρία να είναι Βούλγαροι. Το 1947 μετά τον θάνατο του Τέελεν επίσκοπος Νικόπολης χειροτονήθηκε ο Εβγκένι Μποσίλκοβ ο οποίος το 1952 εκτελέστηκε από το βουλγάρικο κομμουνιστικό καθεστώς όπως και πολλοί άλλοι ιερωμένοι. Η περιουσία της καθολικής εκκλησίας εθνικοποιήθηκε και από το 1949 ο υπουργός Εξωτερικών, Βασίλ Κολάροβ, ανακοίνωσε την διακοπή των διπλωματικών σχέσεων μεταξύ της Βουλγαρίας και του Βατικανού. Έπειτα στην Βουλγαρία ο ύψιστος καθολικός ιεράρχης ήταν ο επίσκοπος Κύριλ Κούρτεβ.

Οι σχέσεις Βουλγαρίας-Βατικανού άρχισαν να εξελίσσονται ξανά μετά την επίσημη συνάντηση βουλγάρικης αντιπροσωπείας με τον Πάπα Παύλο ΣΤ΄ το 1975. Οι Επαρχίες Σόφιας-Πλόβντιβ και Νικόπολης ανανεώθηκαν  και το 1979 ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ αναδιοργάνωσε την Καθολική Εκκλησία στην Βουλγαρία.

Μέρος της περιουσίας των καθολικών ναών επιστράφηκε μετά την αλλαγή του καθεστώτος στην Βουλγαρία το 1989. Το 2002 την Βουλγαρία επισκέφτηκε ο Πάπας Ιωάννης Παύλος Β΄ και το 2019 ο Πάπας Φραγκίσκος. Από τότε η επαρχία της Σόφιας ονομάζεται «Πάπας Ιωάννης ΚΓ΄» και δη φέρει το ιερατικό όνομα του νούντσιου του Βατικανού στην Βουλγαρία την περίοδο 1925-1935, του οποίου το κοσμικό όνομα ήταν Άτζελο Ρονκάλι. 

Άγαλμα του Πάπα Ιωάννη ΚΓ΄

Φωτογραφίες: αρχείο, catholic-bg.org, registersofia.bg


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Περισσότερα στην κατηγορία

Τίμησαν τον Ατανάς και τον Λιουμπομίρ Ντάλτσεφ με αναμνηστική πλάκα στη Θεσσαλονίκη

Αναμνηστική πλάκα των Ατανάς και Λιουμπομίρ Ντάλτσεβι εγκαινιάστηκε στη Θεσσαλονίκη με πρωτοβουλία του Βουλγαρικού Πρακτορείου Ειδήσεων (BTA) και του Γενικού Προξενείου της Βουλγαρίας στην πόλη. «Η Βουλγαρία πρέπει να θέτει σήματα στον κόσμο με..

δημοσίευση: 9/17/24 9:10 AM

Το μοναστήρι του Παλίγκοντέν είναι αφιερωμένο στην Γέννηση της Παναγίας

Σήμερα η ΒΟΕ τιμά την γέννηση της Παναγίας. Η γιορτή σημειώνεται σε πολλά μέρη της χώρας, ειδικά όπου υπάρχουν εκκλησίες αφιερωμένες στην γέννηση της Θεοτόκου. Τέτοια είναι και η εκκλησία ενός μοναστηριού στην τοποθεσία Παλίγκοντέν περίπου 3 χλμ...

δημοσίευση: 9/8/24 6:00 AM

Οι εορτασμοί για την Ένωση στην Σόφια

Οι εορτασμοί για την Ένωση του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας με την Ανατολική Ρωμυλία το 1885 στην Σόφια σημειώθηκαν μπροστά στο μαυσωλείο του Πρίγκιπα Αλεξάνταρ Μπάτενμπεργκ στην Λεωφόρο Βασίλ Λέβσκι. Εκεί παραβρέθηκε ο δήμαρχος βασίλ Τετζίεβ και ο..

δημοσίευση: 9/6/24 4:00 PM