5257 είναι οι οικισμοί στη Βουλγαρία, σύμφωνα με τα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας. Από αυτούς υπάρχουν 257 πόλεις, 4998 χωριά, καθώς και τα μοναστήρια της Κλισούρα και Ρίλα, που έχουν το καθεστώς των οικισμών. Μόνο έξι πόλεις της χώρας μας έχουν πληθυσμό πάνω από 100 000 άτομα - αυτές είναι η πρωτεύουσα Σόφια, το Πλόβντιβ, η Βάρνα, το Μπουργκάς, το Ρούσε και η Στάρα Ζαγκόρα.

Στον άλλο πόλο βρίσκονται τα χωριά - σε 747 από αυτά οι κάτοικοι είναι μεταξύ 101 και 200 ​​και λιγότεροι από 100 άνθρωποι ζουν σε 1716 οικισμούς. 425 είναι εκείνα στα οποία κατοικούν από ένα έως εννέα άτομα, σε ορισμένες περιπτώσεις σχεδόν αποκομμένα από τα δημοτικά κέντρα, για τα οποία οι δήμαρχοι ή αντιδήμαρχοι είναι ο μόνος σύνδεσμος με τη χώρα, η μόνη πηγή πληροφόρησης, τρόφιμα, φάρμακα. Επομένως, έχει μεγάλη σημασία τι είδους άνθρωποι θα πάρουν αυτές τις θέσεις μετά τις τοπικές εκλογές στις 29 Οκτωβρίου. Στη συνέχεια, οι Βούλγαροι πολίτες θα πρέπει να εκλέξουν δημοτικούς συμβούλους, δημάρχους δήμων, δημάρχους περιοχών στις πόλεις της Σόφιας, του Πλόβντιβ και της Βάρνα.

Η γήρανση του πληθυσμού και η ταχεία ερήμωση στις μικρές πόλεις και τα χωριά είναι ένα από τα κύρια προβλήματα για την τοπική αυτοδιοίκηση. Ένα άλλο εμπόδιο στη δουλειά τους συχνά αποδεικνύεται ότι είναι η επικοινωνία - τόσο με τους πολίτες όσο και με την περιφερειακή διοίκηση υπό τη δικαιοδοσία της οποίας βρίσκεται ο συγκεκριμένος οικισμός. Εδώ πρέπει να πούμε ότι διοικητικά και εδαφικά η Βουλγαρία χωρίζεται σε 28 περιφέρειες που συμπεριλαμβάνουν 265 δήμους.

Ο δήμος είναι η κύρια διοικητική-εδαφική ενότητα στην οποία λαμβάνει χώρα η τοπική αυτοδιοίκηση. Όσον αφορά την κατανομή των εξουσιών σε τοπικό επίπεδο, μπορούμε να κάνουμε μια σύγκριση με την κρατική κυβέρνηση και να πούμε ότι η εκτελεστική εξουσία ανήκει στις εξουσίες του δημάρχου και η νομοθετική εξουσία είναι στις εξουσίες του δημοτικού συμβουλίου. Δεν υπάρχει δικαστική αρχή σε τοπικό επίπεδο.

«Υπάρχει ένα, ας το πούμε, «χρυσό περιβάλλον» στη Βουλγαρία, σύμφωνα με το οποίο το κράτος και η τοπική αυτοδιοίκηση μοιράζουν τις λειτουργίες τους και φροντίζουν για την ευημερία των ανθρώπων – εξήγησε σε συνέντευξη για το Ράδιο Βουλγαρία ο καθηγητής Κλίμεντ Νάιντενοφ, εμπειρογνώμονας περιφερειακής ανάπτυξης και κοσμήτορας της Γεωλογικής και Γεωγραφικής Σχολής του Πανεπιστημίου της Σόφιας. - Ο περιφερειάρχης είναι σε κάποιο βαθμό άτομο επαφής μεταξύ του κράτους και της τοπικής αυτοδιοίκησης, αλλά εάν ο δήμαρχος και ο περιφερειάρχης είναι από διαφορετικά πολιτικά κόμματα, μπορεί να προκύψουν προβλήματα και μεγαλύτερη ένταση, γεγονός που επηρεάζει την δυνατότητα της τοπικής αυτοδιοίκησης να λειτουργήσει κανονικά. Η επαφή του περιφερειάρχη με τον δήμαρχο οποιουδήποτε οικισμού γίνεται εντός των λεγόμενων περιφερειακών συμβουλίων. Είναι σημαντικό, ωστόσο, να σημειωθεί ότι μάλλον το μέχρι τώρα μοντέλο της σχέσης που υπάρχει πρέπει να επανεξεταστεί. Πρέπει να χτιστεί από κάτω προς τα πάνω καθώς πρώτα απ’ όλα είναι ο λαός που διοικεί τον δήμαρχο μέσω των δημοτικών συμβούλων και ο δήμαρχος που κάνει απολογισμό στον περιφερειάρχη, ο οποίος αναφέρει σε επίπεδο κράτους τι έχει γίνει στον εκάστοτε δήμο».

Ο καθηγητής Νάιντενοφ τονίζει ένα σοβαρό κοινωνικό μειονέκτημα που εκδηλώνεται τόσο σε τοπικό όσο και σε κρατικό επίπεδο - τη χαμηλή ή ελλιπή κουλτούρα και ενημέρωση των ανθρώπων σχετικά με τις εξουσίες και τις λειτουργίες των κρατικών θεσμών και των ηγετών τους:

«Από τη μια, οι πολίτες στις περισσότερες περιπτώσεις δεν αντιλαμβάνονται ποιες είναι οι δυνατότητες του δημάρχου στη διακυβέρνηση ενός οικισμού και απαιτούν από αυτόν πράγματα που δεν εμπίπτουν στις αρμοδιότητές του. Από την άλλη, στους μικρούς δήμους υπάρχει άμεση σχέση μεταξύ των δημοτικών συμβουλίων και του δημάρχου ο οποίος είναι ο πραγματικός κυβερνών εκεί. Στις δυτικές χώρες, οι δήμαρχοι έχουν τις ημέρες υποδοχής τους. Δεν καταφέρνουν όμως πάντα να απαντήσουν σε όλα τα ερωτήματα και εδώ παρεμβαίνουν οι ειδικοί από τις ομάδες τους, οι οποίοι θα μπορούσαν να επικοινωνήσουν σε μεγαλύτερο βαθμό με τους πολίτες. Ωστόσο, αυτό είναι κάτι που δεν γίνεται στη χώρα μας. Εκτός αυτού, κάθε δημοτικός σύμβουλος θα πρέπει να έχει και μέρα υποδοχής, αλλά αυτές σε μεγάλο βαθμό δεν γίνονται. Στους δήμους υπάρχουν σημεία όπου οι πολίτες μπορούν να κάνουν καταγγελίες, αλλά δεν εξετάζονται πάντα από ειδικούς που μπορούν να εξηγήσουν σωστά στον δήμαρχο τα προβλήματα».

Όσον αφορά τη δυνατότητα των πολιτών να εκφράσουν τη γνώμη τους, να κάνουν ερωτήσεις και προτάσεις σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης, ο Κλίμεντ Νάιντενοφ είναι κατηγορηματικός ότι το μόνο εργαλείο που το επιτρέπει είναι οι δημόσιες συζητήσεις. Ωστόσο, συχνά όσοι επιθυμούν να συμμετάσχουν είναι πολύ λίγοι ή ανεπαρκώς ενημερωμένοι.

Μετάφραση: Άιλιν Τόπλεβα