Ο πατριαρχικός καθεδρικός ναός «Άγ. Αλεξάνταρ Νέβσκι» χτίστηκε στην Σόφια την περίοδο 1904 – 1912 και από το 1955 είναι πολιτιστικό μνημείο που συμπεριλαμβάνεται στα 100 Εθνικάω Τουριστικά Αξιοθέατα της Βουλγαρίας.

Πρόκειται για τον μεγαλύτερο ορθόδοξο ναό που λειτουργεί στα Βαλκάνια. Είναι πεντάκλιτη σταυροθολωτή βασιλική σε νεοβυζαντινό στυλ. Στην εικονογράφισή της έχουν συμμετάσχει οι καλύτεροι ζωγράφοι της Βουλγαρίας την εποχή εκείνη. Οι αρχιτέκτονες, οι ζωγράφοι και οι λιθοξόοι ήταν Βούλγαροι, Ρώσοι, Γερμανοί, Αυστριακοί, Τσέχοι και Ιταλοί. Στην κρύπτη του υπάρχει μουσείο για εικόνες.

Η απόφαση για το χτίσιμό του ναού πάρθηκε στην Ιδρυτική Συνέλευση του Τρίτου Βουλγάρικου Βασιλείου στο Βελίκο Τάρνοβο το 1879 και τον έχτισαν στην Σόφια που μόλις είχε επιλεγεί για πρωτεύουσα του κράτους. Η εκκλησία αγιάστηκε στις 12 Σεπτεμβρίου 1924.

Στην σύγχρονη ιστορία του ο ναός συνδέεται με δυο εξαιρετικές, παρά την ταπεινοφροσύνη τους, προσωπικότητες. Τον παππού Ντόμπρι (1914-2018) που ζούσε σαν άστεγος αλλά μάζευε δωρεές οι οποίες χρησιμοποιούνταν για την αναστήλωση εκκλησιών και μονών και  την καμπανοκρούστρια Μαρία Ζάμποβα (1929-2022), μια μικρόσωμη καθηγήτρια μαθηματικών από το Τσιρπάν με χαμογελαστά μπλε μάτια και σταθερή σιγανή φωνή, που από το 1985 και μέχρι τα 90 της χρόνια ανέβαινε 220 σκαλοπάτια και χτυπούσε τις καμπάνες του ναού «Αλεξάνταρ Νέβσκι» συμπεριλαμβανομένης και της μεγαλύτερης από αυτές που ζυγίζει 12 τόνους. Η Μαρία Ζάμποβα είχε τελειώσει το Γαλλικό Κολέγιο «Saint Joseph» στο Πλόβντιβ αλλά η εύπορη  οικογένειά της πέρασε από πολλές δυσκολίες μετά την εγκατάσταση του σοσιαλιστικού καθεστώτος στην Βουλγαρία το 1944.

• Το άγαλμα του παππύ Ντόμπρι είναι το πρώτο μνημείο, αφιερωμένο στη δύναμη του καλού
• Είναι Πάσχα! Ακούστε τις καμπάνες του Πατριαρχικού Καθεδρικού ναού του Αγίου Αλεξάντερ Νιέβσκι

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα