Στις 22 Σεπτεμβρίου 1908 ανακηρύχθηκε η Ανεξαρτησία της Βουλγαρίας. Μετά την πιο τολμηρή ανεξάρτητη πράξη στη βουλγαρική ιστορία – την ένωση της Ανατολικής Ρωμυλίας και του Πριγκιπάτου της Βουλγαρίας, οι Βούλγαροι δείχνουν και πάλι τη δύναμη της ενότητας και της πίστης στη δική τους δύναμη. Αυτή η ημέρα γιορτάζεται ως επίσημη εθνική γιορτή και είναι σύμβολο της αλλαγής του διεθνούς νομικού καθεστώτος της Βουλγαρίας. Δείχνει τη μετατροπή της Βουλγαρίας από υποτελές σε ελεύθερο και κυρίαρχο κράτος. Αυτές είναι οι σύντομες πληροφορίες για την Ημέρα της Ανεξαρτησίας, τις οποίες μαθαίνουν ακόμη και Βούλγαροι μαθητές σε όλο τον κόσμο από τα σχολικά βιβλία ιστορίας. Κάθε χρόνο, ωστόσο, ανακαλύπτουμε ξανά τη μεγάλη σημασία αυτής της ημέρας.

Οι ιστορικοί μας καθοδηγούν μέσα από το περίπλοκο κουβάρι των γεγονότων,  προσωπικοτήτων και παγκόσμιων πολιτικών διαδικασιών. «Η Ημέρα της Ανεξαρτησίας είναι μια από τις πιο σημαντικές γιορτές για τους Βούλγαρους, καθώς είναι η ημέρα της επίτευξης πλήρους κρατικής υπόστασης» - λέει ο ιστορικός καθ. Νικολάι Κάνεφ, αν. πρύτανης του Πανεπιστημίου του Βελίκο Τάρνοβο. Μιλάμε μαζί του για την αξία της σημερινής γιορτής, που τόσο λαχταρούσαν εδώ και πολλά χρόνια οι πρόγονοί μας:

«Στη μαζική συνείδηση, η ημερομηνία της Απελευθέρωσης της Βουλγαρίας από την Οθωμανική κυριαρχία είναι σε πρώτο πλάνο. Αλλά ακόμα κι αν η Βουλγαρία αναστήθηκε τότε, ήταν ακόμα ένα κατώτερο κράτος, ένα υποτελές της Υψηλής Πύλης. Η Ημέρα της Ανεξαρτησίας (1908) είναι η ημερομηνία την οποία η Βουλγαρία γίνεται χώρα με την πλήρη έννοια της λέξης, επειδή δεν υπόκειται σε κανέναν άλλον, δεν πληρώνει φόρους στην Οθωμανική Αυτοκρατορία όπως ήταν πριν. Η 22^α Σεπτεμβρίου λοιπόν είναι η μέρα που πρέπει να νιώθουμε ιδιαίτερα περήφανοι που μπορέσαμε να πετύχουμε κάτι τέτοιο».

Στο επίκεντρο των γεγονότων εκείνη την περίοδο βρισκόταν ο Βούλγαρος πρίγκιπας Φερδινάνδος μαζί με τον πρωθυπουργό Αλεξάντερ Μαλίνοφ. Σε αυτούς οφείλουμε το Μανιφέστο, που διάβασε ο πρίγκιπας στην εκκλησία «Αγίων 40 Μαρτύρων» στην παλιά πρωτεύουσα της Βουλγαρίας, το Τάρνοβο. «Με τη διακήρυξη της ανεξαρτησίας, ο Φερδινάνδος από πρίγκιπα έγινε βασιλιάς των Βουλγάρων, αλλά και κάτι εξίσου σημαντικό - για τον βουλγαρικό λαό με αυτή την πράξη έρχεται η πλήρης ελευθερία και ταυτόχρονα αυτό το Μανιφέστο στοχεύει να κάνει αναφορές σε αυτούς του Βούλγαρος που παρέμειναν εκτός των συνόρων της ελεύθερης Βουλγαρίας» - λέει ο καθηγητής Νικολάι Κάνεφ.

Οι ιστορικοί συχνά μιλούν για λεπτομέρειες ιστορικών γεγονότων, αλλά ο καθηγητής Κάνεφ μιλάει για τον παγκόσμιο χάρτη με γεωπολιτικά συμφέροντα. Εκεί βλέπει την αιτία της κατάρρευσης του βουλγαρικού ονείρου:

«Κανείς δεν έχει συμφέρον από μια ενωμένη Βουλγαρία, γιατί μια ενωμένη Βουλγαρία δεν είναι απλώς μεγάλη, όπως τονίζεται συνήθως σε αυτήν την απειλή. Το πρόβλημα δεν είναι τόσο με το μέγεθος και τη δύναμη του κράτους, το πρόβλημα είναι ότι μια ενωμένη Βουλγαρία θα γίνει αναπόφευκτος παράγοντας στην ευρωπαϊκή πολιτική για καθαρά γεωπολιτικούς και οικονομικούς λόγους. Μια ενωμένη Βουλγαρία - από τον Δούναβη έως τη Θράκη και κοντά στις προσεγγίσεις στην Αδριατική Θάλασσα - σημαίνει πρακτικά ότι ούτε το παγκόσμιο εμπόριο προς την Ευρώπη και τη Μέση Ανατολή μπορεί να παρακάμψει τη Βουλγαρία, ούτε τα πολιτικά συμφέροντα των διάφορων παραγόντων στην παγκόσμια σκηνή μπορούν να πραγματοποιηθούν χωρίς να ληφθεί υπόψη ο ρόλος της Βουλγαρίας».

Κείμενο: Γκεργκάνα Μάντσεβα

Μετάφραση: Άιλιν Λάζοβα