Στο όρος Στράντζα, στην ΝΑ Βουλγαρία, εδώ και αιώνες υπάρχει έντονη λατρεία προς τον Άγιο Κωνσταντίνο και την Αγία Ελένη. Στην περιοχή αυτή συναντώνται έθιμα συνδεδεμένα με πυροβασίες όταν ξυπόλυτοι άνδρες και γυναίκες περπατάνε πάνω σε αναμένα κάρβουνα. Οι πυροβάτες κρατούν στα χέρια τους παλιές θαυματουργές εικόνες αγίων που θεωρούν ότι τους προστατεύουν από το κάψιμο. Τα έθιμα αυτά έχουν αναγνωριστεί από την ΟΥΝΕΣΚΟ σαν έκφραση της βουλγάρικης πολιτιστικής ταυτότητας και σαν μέρος της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς της ανθρωπότητας. 

Τώρα ο Μητροπολίτης του Σλίβεν, Αρσένιι, απαγόρευσε στους αναστενάρηδες να χρησιμοποιούν εικόνες κατά τις τελετές τους. Κατά τον Μητροπολίτη οι τελετές αυτές μιμούνται ειδωλολατρικές λατρείες από την Αρχαία Ελλάδα και την Μέση Ανατολή.

Στην συνέχεια ο Πατριάρχης Δανιήλ έκανε δημόσια έκκληση να τερματιστεί η πυροβασία.

«Η εικόνες είναι ιερά αντικείμενα, είπε ο Πατριάρχης. Πάνω τους εικονίζονται ιερές μορφές. Με την πυροβασία οι άνθρωποι δεν ανυψώνονται πνευματικά. Η εκκλησία και η πίστη δεν έχουν τίποτα κοινό με την μαγεία και τις μαγικές ικανότητες που λένε οι πυροβάτες ότι τους δίνουν οι εικόνες».

Από τον Βουλγάρικο Αρχαιολογικό Σύλλογο «Ιβάν Βενεντίκοβ» έστειλαν επίσημη θέση στον Πατριάρχη προς υποστήριξη των αναστενάρηδων.

«Δεν συμφωνούμε με την προσπάθεια απαγόρευσης αυτής της αρχαίας παράδοσης που διασώζεται στα εδάφη της Βουλγαρίας, αναγράφεται στην επιστολή. Αυτά τα έθιμα βρίσκονται στο κέντρο της βουλγάρικης πολιτιστικής ταυτότητας. Αυτή η απαγόρευση είναι πολιτιστικός φουνταμενταλισμός και φαίνεται να είναι πρώτο βήμα προς καταστροφή των εθνικών τελετουργιών και της ιστορικής μνήμης που σκοπό έχει το έθνος μας να γίνει απρόσωπο. Η πυροβασία δεν είναι απλά λαογραφικό στοιχείο και τελετουργία. Πρόκειται για ζωντανή γέφυρα μεταξύ παραδόσεις χιλιετιών των Θρακών και των Χριστιανών. Αυτήν την πολιτιστική κληρονομιά ο βουλγάρικος λαός την έχει εμπλουτίσει. Εδώ δεν μιλάμε για ειδωλολατρεία αλλά για πολιτιστικό φαινόμενο που έχει διασωθεί στον χρόνο μεταφέροντας στις επόμενες γενιές σύμβολα, πνευματικότητα και σεβασμό προς τους προγόνους. Οι Άγιοι Κωνσταντίνος και Ελένη είναι σημαντικές μορφές του Χριστιανισμού και έχουν κεντρική θέση σ’ αυτές τις τελετουργίες που συνδέουν τους ανθρώπους με την γη και την φύση».

Επιμέλεια: Ίβο Ιβανόβ, Μιγκλένα Ιβανόβα

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα