Σήμερα η Επιτροπή Εξωτερικών της Ευρωβουλής ανέβαλε την ετήσια Έκθεση για την πρόοδο της Β.Μακεδονίας για την ένταξή της στην ΕΕ. Στο κείμενο υπάρχουν κάποια αμφιλεγόμενα σημεία από την άποψη της επίσημης βουλγάρικης πολιτικής γιατί αναγνωρίζουν την «μακραίωνη» μακεδονική ταυτότητα και γλώσσα και τον «μακραίωνο»  πολιτισμό της. Μια τέτοια διατύπωση απορρίπτεται κατηγορηματικά από την Βουλγαρία.

Η Έκθεση αυτή ετοιμάζεται εδώ και μήνες αλλά το θέμα κίνησε την προσοχή στην Βουλγαρία στα μέσα Μαΐου όταν ο πρωθυπουργός της Β.Μακεδονίας, Χριστιάν Μίτσκοσκι, έδειξε για άλλη μια φορά ότι δεν αναζητά συμφωνία όσον αφορά την επιμονή της Βουλγαρίας για την καταγραφή των Βουλγάρων στο Σύνταγμα της Β.Μακεδονίας,  ως λαού που έχει συμμετάσχει στην δημιουργία του κράτους αυτού. Τότε ο Μίτσκοσκι είχε δηλώσει ότι προτιμά να συμπεριλάβει Ισπανούς και Πορτογάλους (σ.μ. που ποτέ δεν έχουν συμμετάσχει) αλλά όχι τους Βουλγάρους. Έπειτα εξέφρασε την ελπίδα ότι στην Ευρωβουλή θα βρεθούν υποστηρικτές της Β.Μακεδονίας γι’ αυτό το θέμα και δήλωσε ότι δεν θα επιτρέψει στην Βουλγαρία να σταματήσει την πρόοδο της χώρας του.  

Από την βουλγάρικη Βουλή αντέδρασαν αμέσως. Στις 30 Μαΐου με ομοφωνία όλων των κομμάτων εγκρίθηκε Δήλωση ότι δεν υπάρχει πιθανότητα για καμία υποχώρηση από τις επίσημες συμφωνίες σε κοινό ευρωπαϊκό επίπεδο από την εποχή της Γαλλικής Προεδρίας στο Συμβούλιο της Ευρώπης το 2022. Ο βασικός όρος που δέχθηκε τότε η κυβέρνηση στα Σκόπια ήταν να καταγράψει τους Βουλγάρους στο Σύνταγμα δίνοντας εγγυήσεις για την τήρηση των δικαιωμάτων τους.

Οι βούλγαροι ευρωβουλευτές στις Βρυξέλλες επίσης αντέδρασαν στις προσπάθειες της Β.Μακεδονίας να προσελκύσει ευρεία ευρωπαϊκή υποστήριξη για την θέση της.

«Οι ευρωβουλευτές από την Βουλγαρία και η βουλγάρικη κυβέρνηση έχουν δηλώσει ξεκάθαρα ότι παραμένουμε στην θέση μας και δεν μπορεί να υπάρξει καμία αλλαγή στους όρους για την αρχή των διαπραγματεύσεων για την ένταξη της Β.Μακεδονίας στην ΕΕ, είπε ο βούλγαρος ευρωβουλευτής, Αντρέι Κοβάτσεβ. Όσον αφορά την Β.Μακεδονία μπορούμε να μιλάμε μόνο για σύγχρονη ταυτότητα και γλώσσα. Αυτό είναι μια πραγματικότητα και η Βουλγαρία δέχεται ότι σήμερα υπάρχουν άνθρωποι που νιώθουν ότι έχουν βόρειομακεδονική εθνικότητα. Για μας είναι ξεκάθαρο ότι πρόκειται για απογόνους Βουλγάρων που ζούσαν σ’ αυτήν την περιοχή και έχουν μαχηθεί για την ελευθερία της. Αλλά δεν μπορούμε να δεχτούμε ιστορικές μεταποιήσεις και μακεδονική ταυτότητα από ιστορική άποψη. Στην Β.Μακεδονία υπάρχουν πολίτες που δηλώνουν ότι έχουν μακεδονική εθνικότητα και άλλοι που δηλώνουν ότι έχουν βουλγάρικη εθνικότητα και οι πολίτες που αυτοπροσδιορίζονται σαν Βούλγαροι δέχονται πιέσεις και είναι αντικείμενο διακρίσεων».  

Την περασμένη Κυριακή η βασική αιτία που εξόργισε τον Μίτσκοσκι ήταν η χρήση του όρου «σύγχρονη ταυτότητα» από την βουλγάρικη πλευρά. Το παράξενο είναι ότι με τα σχόλιά του έδειξε ότι η Β.Μακεδονία έχει πρόσβαση σε πληροφορίες που είναι απόρρητες γιατί η Β.Μακεδονία δεν μπορεί επίσημα να γνωρίζει προτάσεις των ευρωβουλευτών που ετοίμασαν την Έκθεση που παρουσιάστηκε σήμερα.

Ανησυχίες για την Έκθεση που παρουσιάστηκε σήμερα είχε εκφράσει ο βούλγαρος ευρωβουλευτής Ιβάηλο Βάλτσεβ ήδη στα μέσα Μαΐου, σε επίσημη επιστολή προς την Πρόεδρο της Ευρωβουλής, Ρομπέρτα Μετσόλα.

«Ο ευρωβουλευτής Τόμας Βάιτς που συμμετείχε στην ετοιμασία της Έκθεσης είχε περίπου 40 συναντήσεις με την βόρειομακεδονική πλευρά και μόνο μια συνάντηση με την βουλγάρικη», έγραψε ο Βάλτσεβ στην επιστολή αυτή.  

«Αυτήν την στιγμή έχω επικεντρωθεί στον σκοπό οι διατυπώσεις στην Έκθεση να ανταποκρίνονται στην ιστορική αλήθεια και στην πολιτική πραγματικότητα, λέει τώρα για το Ράδιο Βουλγαρία ο Βάλτσεβ. Για μένα μια Έκθεση που αναγνωρίζει μια αφηρημένη ταυτότητα, που δεν βασίζεται σε καμία ιστορική πραγματικότητα δεν έχει θέση στην Ευρωβουλή».  

Για τον βούλγαρο ευρωβουλευτή, Άγγελ Τζαμπάσκι, η πιθανή αναγνώριση μιας «μακραίωνης μακεδονικής ταυτότητας» είναι στην πραγματικότητα προσπάθεια κλοπής της βουλγάρικης ιστορίας. Και η ανανγνώριση μιας ψευδούς μακεδονικής ταυτότητας θα είναι μεγάλο πρόβλημα για την Βουλγαρία. Ο ίδιος ανησυχεί για την αδράνεια του βουλγάρικου κράτους όσον αφορά την υποστήριξη του εθνικού συμφέροντος και την συνδέει με φόβο ότι από την ΕΕ μπορεί να κόψουν τον δρόμο της Βουλγαρίας προς την Ευρωζώνη γιατί σήμερα δημοσιεύεται και η Έκθεση Σύγκλισης για την Υιοθέτηση του Ευρώ στην Βουλγαρία.  

«Η Βουλγαρία δεν μπορεί να αντιπαρατεθεί σε όσους δημιουργούν δικούς τους θρύλους και μύθους αλλά είναι υποχρεωμένη να υπερασπίζεται την ιστορική αλήθεια, είπε για το Ράδιο Βουλγαρία ο πρώην Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Σόφιας, καθηγητής Ιβάν Ίλτσεβ, που είναι και μέλος της Βουλγαρο-Β.Μακεδονικής Ιστορικής Επιτροπής από την ίδρυσή της. Οι πολιτικοί της ΕΕ όμως ανησυχούν κυρίως για την ειρήνη στα Βαλκάνια και τέτοια προβλήματα τους φαίνονται μηδαμηνά. Αυτό συμβαίνει και γιατί δεν είναι αρκετά ενημερωμένοι για τις ρίζες του ζητήματος. Η Ιστορική Επιτροπή δεν παράγει κανένα αποτέλεσμα. Όλα αυτά τα χρόνια δεν έχουμε σχεδόν καμία πρόοδο. Βυθιζόμαστε σε ανόητες λογομαχίες. Στην αρχή οι συνάδελφοι από την Β.Μακεδονία υπέγραψαν ότι αναγνωρίζουν ότι ο βασιλιάς Σαμουήλ ήταν βασιλιάς Βουλγάρικου κράτους, Υπέγραψαν ότι αναγνωρίζουν ότι ο Άγιος Κλήμης της Αχρίδας και ο Άγιος Ναούμ ήταν απεσταλμένοι του βούλγαρου βασιλιά Μπορίς Α΄ για να διαδίδουν την νέα χριστιανική γραφή στα εδάφη που συμπεριλαμβάνονται στο σημερινό κράτος της Β.Μακεδονίας. Επί 6 χρόνια μας κατηγορούν ότι τα κίνητρά μας είναι πολιτικά αλλά ενώ στην Βουλγαρία άλλαξαν περίπου 6 κυβερνήσεις άλλαξε μόνο 1 μέλος της Επιτροπής. Στην Β.Μακεδονία η κυβέρνηση άλλαξε μόνο 1 φορά αλλά οι νέοι πολιτικοί άλλαξαν όλα τα μέλη της Επιτροπής από την δική τους πλευρά».

Κείμενο: Ιβάν Γκέργκοβ

Επιμέλεια και Μετάφραση: Αγάπη Γιορντανόβα