Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Ndeja e 44-të e Folklorit “Mandolina e artë”

Foto: arkiv
Në mes të qershorit në qytetin buzë Danubit – Ruse u zhvillua Edicioni i 44-të i ndejës folklorike “Mandolina e artë”. Ky është një nga aktivitetet më të vjetra kushtuar kulturës tradicionale në Bullgari. Organizatorja është Bashkia e Ruses. Në ndejë marrin pjesë grupe të këngëve dhe të valleve, muzikantë që u bien instrumenteve të ndryshme, tregimtarë dhe grupe të zakoneve popullore. Çdo vit aktivitetin e vizitojnë shumë mysafirë nga Bullgaria dhe jashtë vendit.

Ndeja “Mandolina e artë” përbën një konkurs ku garojnë dy grupe interpretuesish. Në të parin bien formacionet e valleve, grupet vokale dhe orkestrat, kurse në grupin e dytë – zakonet lidhur me kalendarin popullor dhe me familjen, grupet e mucik;s instrumentale, valltarët, këngëtarët, tregimtarët dhe ata që i bien veglës frymore. Në ndejë shfaqet trashëgimia kulturore e rrethit të Ruses. Me kalimin e kohës aktiviteti ka përfshirë dhe të gjithë krahinën etnografike e folklorike Bullgaria e Mesme Verilindore.

Sivjet rreth 40 grupe u garuan për të merituar çmimin e madh – “Mandolinën e artë”. Kjo është një plastikë e mandolinës – instrumentit më të përhapur popullor në këtë krahinë. Muzikantët janë të moshës nga 6 deri në 80 vjeç. Shpërndahen dhe çmime me vlerë monetare.

Më shumë rreth ndejës rrëfen dr. Nikollaj Nenov, drejtor i Muzeut të Ruses, docent i etnologjisë dhe anëtar i jurisë:

”Mandolina e artë” është ndër ato forume të cilat linden nga nevoja e banorëve të një krahine për të ndarë zakonet e përbashkëta. Në fillim ndeja është zhvilluar në periferinë e qytetit Ruse në një hapësirë amfiteatrale. Dy vitet e fundit ndeja u zhvendos në qytet. Aktiviteti vazhdimisht zgjerohet dhe gëzon publik gjithnjë e më të madh. Vitin e kaluar pjesëmarrje morën disa grupe nga Veliko Tërnovo. Muzikantët nga kryeqyteti i vjetër i Bullgarisë janë shumë aktivë. Juria përbëhet nga një muzikolog, një etnograf dhe një koreograf. Me kalimin e kohës kriteret e jurisë ndryshuan, sepse vetë atmosfera ndryshoi. Në periudhën midis dy luftërave botërore atmosfera e fshatit pësoi disa ndryshime të cilat kishin të bënin me kulturën e qytetit. Sigurisht se kjo kulturë ka ndikuar mbi këngët dhe vallet, d.m.th. në të gjithë folklorin e banorëve. Ky aktivitet mundëson komunikimin midis brezave të ndryshëm. Ka fshatra të shpopulluara, ku banorët numërojnë nga 50 deri në 100 veta. Brezi i këtyre banorëve që brez është shpërngulur nëpër qytetet e mëdha nxjerr grupe folklorike. Disa nga ato janë në listën e trashëgimisë jo materiale të UNESCO-s.

Ndër ritet interesante etnografët dallojnë “Xhamal” dhe “buencite”. “Xhamal” praktikohet në fshatin Koshov. Burra të maskuar hidhen në vallen e dhëndrit. Në fundin e shek. XIX-të. këtë rit e ka përshkruar etnografi i njohur Dimitër Martinov. “Buencite” janë vajza të reja dhe të pamartuara të cilat këndojnë dhe vallëzojnë në mënyrë specifike gjatë pranverës. Ndeja “Mandolina e artë” nxjerr në pah këto rite e shumë të tjera.

Përgatiti në shqip: Anna Kapitanova
По публикацията работи: Valja Bozhillova


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

"Qetë"

Roberto Nikollov, i njohur si Robi, është i palodhur – pasi prezantoi albumin e tij "Të dy" këtë pranverë, tani është gati me një koleksion të ri. Një nga këngët e tij të reja “Qetë” trajton një temë të rëndësishme sociale. Edhe këtu është e..

botuar më 24-10-25 12.40.MD

Big Bendi i Radios Kombëtare Bullgare hap sezonin e ri me një koncert atraktiv

Big Bendi i Radios Kombëtare Bullgare (BNR)   me dirigjent Antoni Donçev hap sezonin e ri krijues me një koncert më 24 tetor në Studion e Parë të Radios. Programi përfshin muzikë origjinale nga Dimitër Bodurov - pianist, kompozitor dhe producent..

botuar më 24-10-24 8.10.PD

“Çdo ditë" – një këngë me mesazh të posaçëm

Gjithmonë origjinale, Preja tërheq vëmendjen e adhuruesve të saj me këngën e re "Çdo ditë". Në të këngëtarja drejton një mesazh të veçantë bazuar në një histori shumë personale. Si autore e tekstit, Preja mori frymëzim nga partneri i saj prej shumë..

botuar më 24-10-24 6.40.PD