Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2025 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Tetori – muaji botëror për luftë kundër kancerit të gjirit

Foto: arkiv
Për vit të 28 të radhës teori shënohet si muaj botëror për luftë me kancerin e gjirit. Nga Asociacioni i Pacientëve me Sëmundje Onkologjike rikujtojnë se në Bullgari gratë të cilat vuajnë nga sëmundja e tmerrshme janë mijëra, por vazhdojnë të luftojnë për jetën e vet, pavarësisht nga problemet jo të pakta administrative, të cilat i hasin.

Muaji tetor u shpall për muaj i luftës me kancerin e gjirit gjatë vitit 1985. Në vetë fillimin ideja është të popullarizohet mamografia si një mjet efektiv për zbulimin e herët dhe shërimin e sëmundjes së tmerrshme. Sot mijëra njerëz nëpër botë e ndërmarrin tetorin si një muaj për fushata aktive sqaruese për shkaqet, parandalimin dhe shërimin e sëmundjes. Ky është muaji, në të cilin jo vetëm informohemi sesi të mbrohemi, por dhe sesi t’i ndihmojmë të sëmurit. Disa e përballuan. Kurse të tjerë – jo. Të dhënat statistikore tregojnë se çdo vit vetëm në Evropë zbulohen nga 321 000 raste të reja të kancerit të gjirit, kurse 124 000 gra vdesin nga kjo sëmundje. Në Bullgari çdo vit kjo diagnozë u vihet rreth 3 800 grave, kurse të tjera rreth 1200 vdesin. Nuk besojmë derisa të mos të na vijë në kokë – personalisht ose përmes shoqes më të mirë, nënës, motrës, vajzës, gruas, të dashurës – gjë e tmerrshme dhe e pakapërcyeshme. Siguri ndaj kësaj sëmundjeje nuk ka.

“Problemi është serioz për të gjithë botën, jo vetëm për Bullgarinë – thotë Evgenia Adërska, kryetare e Asociacionit të Pacientëve me Eëmundje Onkologjike. – Ne nuk mund të dalim nga kufijtë e statistikës botërore, e cila vazhdon të tregojë se, kjo është një nga sëmundjet më të shpeshta onkologjike. Diçka më tepër, përpara disa vjetëve Organizata Botërore e Shëndetësisë ofroi një informatë, sipas së cilës pritet që shpeshtësia e sëmundjeve të kancerit të rritet me rreth 50 për qind deri në vitin 2020. Ky fakt flet sesa problem serioz është kjo sëmundje për botën. Por jo në mënyrë më të ndryshme qëndron problemi edhe në Bullgari.”

Gjatë viteve të fundit u bë mjaft për këtë të zgjerohet qasja deri te shërimi i pacienteve me kancer të gjirit. Dy nga ndryshimet e mëdha janë krejtësisht të stimuluar dhe të krijuar nga Asociacioni i Pacientëve me Sëmundje Onkologjike:
Evgenia Adërska

© Foto: BGNES

“Tanimë zyrtarisht u shtua rehabilitimi në kujdes për gratë, të operuara nga kanceri i gjirit – shpjegon Evgenia Adërska. – Ka një program të krijuar me emrin “Viktoria”, i cili zhvillohet në spitale të specializuara për rehabilitim dhe paguhet krejtësisht nga buxheti i Ministrisë së Shëndetësisë. Kjo ishte një përvojë e gjatë të mund të jemi të dobishëm, e cila në fund të fundit u kurorëzua me sukses. Gjëja tjetër të cilën e shtuam si rregullim në rregulloren për shërimin dhe kujdesin për këto gra, është përfshirja zyrtare e psikologëve në ekipe multi-disiplinore për shërimin e kancerit të gjirit. Punuam pothuajse 3 vjet mbi këtë ide, duke realizuar projekt, i cili dëshmon në mënyrë kategorike efikasitetin nga puna e psikologut në procesin e shërimit. Përveç kësaj, mjaft seriozisht stimulojmë procesin për krijimin e një plani kundërkancerit, pa të cilin Bullgaria nuk mund të llogarisë rezultate në luftën me sëmundjen e tmerrshme.”

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
По публикацията работи: Diana Hristakieva


Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Më shumë nga rubrika

Dashuria dhe vëmendja janë çelësi i suksesit në shkollën bullgare të së dielës në Larnaka

Me gjallërinë, disponimin dhe ngjyrat rinore të tyre, nxënësit e shkollës bullgare të së dielës “Dr. Petër Beron” sollën frymë rinore gjatë vizitës së tyre në Radion Kombëtare Bullgare. Ata kishin ardhur nga Larnaka. Grupi nga Qiproja, i përbërë nga 16..

botuar më 25-11-03 7.15.PD

Pikturo me dritë dhe kontrollo robotët në muzeun e ri të Sofjes!

Sofja ka fituar një parajsë të re kulturore. Phenomena është muzeu i parë në Bullgari i dedikuar lidhjes midis shkencës dhe artit. Hapësira paraqet zbulime shkencore, teknologji, inxhinieri, art dhe matematikë në frymën e arsimit STEAM (Science,..

botuar më 25-11-02 7.05.PD
Foto: Shkolla Shën Kirill dhe Metodij në Athinë

Në Athinë po diskutohet lidhja midis inteligjencës artificiale dhe mësimdhënies

"Ne nuk mund të ikim nga teknologjitë bashkëkohore, por duhet të mendojmë si mund të përdorim inteligjencën artificiale në mënyrë që të përmirësojmë cilësinë e arsimit pa humbur kontaktin njerëzor" – tha në një intervistë të veçantë për Radio Bullgarinë..

botuar më 25-10-31 8.00.PD