Para 40 ditësh u nda nga jeta një atdhetare e madhe – biofizikja Dimitrina Aslanian, e cila është autorja e historisë së parë të plotë të Bullgarisë në gjuhen franceze, të përkthyer më vonë edhe në gjuhët italiane dhe angleze.

Pas përfundimit të karrierës së saj shkencore në Universitetin “Pier dhe Maria Kjuri”, Dimitrina vendosi të shkruajë një histori të shkurtër të Bullgarisë në gjuhën franceze si dhuratë për birin e saj, i cili ka mbërritur në Francë në moshë 4 vjeçare. Më vonë ai jeton dhe studion në ShBA, por me vështirësi lexon dhe kupton librat historike në gjuhën bullgare. Zonja Aslanian mori si bazë një numër të madh të librave historike bullgare. Kur bëri një përmbledhje të kronikave bullgare në gjuhën franceze doli një dorëshkrim shumë herë më të madh sesa ishin planet fillestare të shkencëtares Dimitrina Aslanian. Në këtë punë ajo mori përkrahjen dhe inkurajimet e shumë historianëve bullgarë. Deri tani ky është punimi i parë i plotë historik në gjuhën franceze dhe ai doli në treg në vitin 2003 me titull “Historia e Bullgarisë nga Antikiteti deri më sot”. (Histoire de la Bulgarie de l'Antiquité à nos jours).

Më vonë, bashkë me bashkëshortin e saj Rafi Aslanian, Dimitrina shkroi përsëri në gjuhën franceze një përmbledhje të eseve biografike për bullgarë të dalluar nga shekujt XIX dhe XX-të, të cilët kanë luftuar dhe kanë punuar për çlirimin dhe për përparimin e popullit bullgar “Forgerons de l’histoire bulgare”. Gjatë 10 viteve të fundit zonja Aslanian shkroi shumë artikuj për historinë e qyteteve të mëdha bullgare, pastaj edhe për shkrimtarët e dalluar. Artikujt i botoi në gjuhën franceze në revistën e shkrimtarit Tonço Karabullkov “Pasqyra periodike e jetës në Bullgari”. Ajo ishte aq e përkushtuar në këtë ide, se në vazhdim të 4 orëve në spital shkroi për shkrimtarin Jordan Jovkov. Pësoi infarkt menjëherë pas përfundimit të këtij artikulli.

Përgatiti në shqip: Jordanka Ivanova