Fondacioni “Fëmija dhe Folklori” tashmë disponon disa libra të bukur me proverba dhe gjëegjëza bullgare, të përkthyera nga bullgarët e vegjël jashtë shtetit në gjuhë të ndryshme. Është duke u përgatitur botimi i katërt. Për fëmijët, krijimtarinë e tyre dhe planet e tyre të ardhshme na tregon Lilia Stareva – folkloriste dhe përpiluese e kësaj pasurie bullgare:
“Ky është një varg botimesh i fondacionit “Fëmija dhe Folklori” bashkë me Agjencinë Shtetërore për Bullgarët Jashtë Shtetit. Mendoj se është me rëndësi që t’i zhytim fëmijët në urtësinë e popullit tonë dhe ta paraqesim këtë urtësi nëpërmjet tyre. Në fakt pikërisht ata mund ta kuptojnë më mirë përrallën, ku kanë marrë pjesë stërgjyshërit tanë. Fëmijët nuk pushojnë të bëjnë pyetje – kush, pse, si? Prandaj folklori mund të kuptohet më mirë pikërisht nga fëmijët, sepse pikërisht në folklorin tonë ka më shumë kureshtje dhe interes më të madh ndaj botës, ka shumë mesazhe të rëndësishme. Jam shumë e lumtur duke e parë gatishmërinë e madhe të fëmijëve. Së pari për të marrë pjesë në një konkurs, i cili zhvillohet nga fondacioni tashmë më shumë se 15 vjet - “Urtësia e popullit tonë” – një konkurs për ilustrimin e imazheve folklorike, miteve, legjendave, përrallave, proverbave dhe gjëegjëzave. Fëmijët pikturojnë dhe në të njëjtën kohë rriten. Jo vetëm se mësohen, por edhe fillojnë ta pëlqejnë dhe ta respektojnë folklorin tonë.”
Fëmijët bullgarë jashtë shtetit janë jo vetëm piktorë të së bukurës, ata janë ambasadorë të kulturës bullgare dhe përkthyes. Ata e përhapin kulturën tonë folklorike në botë dhe nëpërmjet saj kanë një sedër të re dhe të fortë.
“Shumë tronditëse janë takimet tona me diasporën bullgare. Ata e vlerësojnë më lart krijimtarinë dhe folklorin tonë, sesa ne këtu. Kjo është kështu, sepse janë shkëputur nga atdheu dhe janë larg – na thotë Lilia Stareva. – Gjëegjëzat tona janë përkthyer në pesë gjuhë evropiane, kurse deri tani ka proverba të përkthyer në 12 gjuhë. Në fakt ky është një komunikim ndërkulturor dhe fëmijët tanë mësojnë paralelisht dy kultura – të vendit ku rriten dhe të Bullgarisë. Fëmijët identifikohen me kulturën bullgare, por e konstatojnë të mirën edhe në krijimtarinë e popujve të tjerë. Ata kuptojnë se ngjajmë njëri me tjetrin, por edhe se jemi të ndryshëm. Ata kuptojnë se morali ekziston kudo në botë. Në botën e fëmijëve gjithçka është më e thjeshtë. Vogëlushit pikturojnë, përkthejnë, marrin pjesë në konkurse, e shikojnë veten në libra të bukur dhe ndihen të lumtur. Vetëm duhet t’u tregoni atyre përrallën dhe t’u thoni: merrni pjesë! ”
Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva
Foto: prikazensviat.com
Nuk ka statistika që përmbledhin numrin e saktë të grupeve bullgare të vallëzimit jashtë vendit. Por një gjë është e sigurt - këto grupe të krijuara vetë, të shpërndara në të gjitha kontinentet, janë një urë lidhëse e gjallë midis Bullgarisë dhe pjesës..
Herët në mëngjes djemtë dhe vajzat mblidhen nëpër livadhe që të luajnë me diellin. “Besohet se atëherë dielli luan sepse është solstici më i gjatë i vitit” – kjo është gjëja më e rëndësishme që duhet ditur për Ditën e Enjos, sipas tetëvjeçarit Ivo..
Një Muze Etnografik Rajonal në Plovdiv hap dyert për edicionin e 16-të të Javës së Artizanateve Tradicionale, raportojnë organizatorët e muzeut. Hapja është në Ditën e Enjos (24 Qershor), e nderuar në traditën tonë popullore si dita e barërave dhe fuqisë..