Në lashtësi bizonët kanë populluar tokat trake, por me përparimin e qytetërimit dhe me prerjen e pyjeve popullimi i tyre ka filluar të pakësohet. Derisa një ditë në fillim të shekullit të kaluar në Kontinentin e Vjetër u zhduk dhe përfaqësuesi i fundit i këtij lloji të specieve shtazore.
Një kope prej 7 bizonëve evropianë prej disa muajve jeton në liri në parkun e gjuetisë “Studen Klladenec” në malet Rodope. Pak nga pak bizonët evropianë kthehen në natyrën e egër në sajë të përpjekjeve për rivendosjen e tyre në mjedisin e natyrshëm me ndihmën e përfaqësuesve të paktë në parqet zoologjike. Projekti realizohet nga Rewilding Europe dhe nga Bashkimi i Gjahtarëve dhe i Peshkatarëve në Bullgari.
Gjatë vitit 2013 nga qendrat e mbarështimit në Gjermani tek ne mbërritën kafshët e parë. Ata kaluan disa vjet në një hapësirë të rrethuar, derisa u përshtatën me mjedisin e ri. Ndërkohë lindi dhe bizoni i parë. Sot gardhet rrethuese janë hequr dhe bizonët i gëzohen jetës së tyre të lirë.
“Bizonët tanimë po përshtaten, por që të mund të themi se plotësisht janë përshtatur me natyrën, duhet të paktën të kalojë një vit kalendarik dhe kafshët të provojnë vështirësitë e çdo një stine - thotë Hristo Hristov, përfaqësues për Bullgarinë i nismës pan-evropiane për rimëkëmbjen e natyrës së egër Rewilding Europe. Në parim, që të rimëkëmbet ndonjë lloji i zhdukur, është e domosdoshme të jenë në dukje kafshë të lindur në natyrë dhe ato në radhë të vet të krijojnë një brez të ri. Sa u përket bizonëve evropianë ky proces do të jetë i gjatë, sepse ata arrijnë pjekuri gjatë vitit të katërt dhe lindin minimum në moshën 5 vjeçare.”
Aktualisht në hapësirën e rrethuar jetojnë akoma bizonë të tjerë, të cilët herët ose vonë po kështu do të dalin në liri. Fillimisht në natyrë do të lirohen disa kafshë femra, që të mund të shtohet mbarështimi i tyre.
“Tani për tani ne nuk i lëmë bizonët, të cilët janë të lirë, të përballojnë vetë situatën dhe u ndihmojmë - thotë akoma mbrojtësi i natyrës. Qëllimi ynë është që ata të qëndrojnë në fermën e drerëve, që të mund të vërejmë sjelljen e tyre. Dhe gjithmonë u japim nga diçka të vogël si ushqim, pavarësisht se ata mundin të ushqehen dhe vetë. Bizonët evropianë kullosin bar, hanë degët e shkurreve dhe të pemëve, marrin myshkun nga gurët.”
Kthimi i bizonëve evropianë është me rëndësi të madhe për rimëkëmbjen e natyrës së egër në Rodope. Sipas Hristo Hristovit në pjesën lindore të malit tanimë janë rivendosur pothuajse të gjitha llojet e kafshëve të zhdukura - mes tyre janë kuajt e egër, drerëtеrëndomtë dhe hutat.
“Presim që kthimi i bizonëve të ndikojë pozitivisht, me qenë se ato janë pjesë e barngrënësve të mëdhenj, kurse çdo një nga këta kafshë e ka vendin e vet në natyrë - shton ai. Atje ka vend po kështu dhe për shqiponjat mbretërore, edhe për korbat blu, edhe për shumë më tepër lloje të fluturave dhe të hardhucave. Kështu që shpresojmë që me ndihmën e përbashkët të kafshëve barngrënëse të mëdhenj të mund të kemi një larmi biologjike më të pasur. “
Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva
Foto: Staffan Widstrand / Rewinding Europe dhe Rewilding Rhodopes
Më 31 tetor festojmë Ditën Ndërkombëtare të Detit të Zi. Qëllimi i saj është të tërheqë vëmendjen e shoqërisë për problemet e detit dhe mënyrat për ta mbrojtur atë, për të siguruar një të ardhme më të mirë për 16 milionë njerëz nga gjashtë vende që..
Rezultatet e referendumit për anëtarësimin e Moldavisë në BE, si një qëllim strategjik për t'u shkruar në kushtetutën e vendit, përforcuan pikëpamjen pro-evropiane të vendit, edhe pse me një dallim shumë të vogël nga euroskeptikët. Mirëpo, pritet..
Ambasada e Francës dhe Instituti Francez në Bullgari, në partneritet me Institutin Polar Francez "Paul-Emile Victor", Institutin Antarktik Bullgar, Universitetin e Sofjes "Shën Kliment Ohridski" dhe Televizionin Kombëtar Bullgar organizojnë një takim..
Më 31 tetor festojmë Ditën Ndërkombëtare të Detit të Zi. Qëllimi i saj është të tërheqë vëmendjen e shoqërisë për problemet e detit dhe mënyrat për..
Iluministët janë individët për të cilët ndjejmë jo vetëm mirënjohje dhe admirim, por edhe i perceptojmë si disa nga figurat më domethënëse të historisë..
Persona me aftësi të kufizuara mendore ndajnë këndvështrimin e tyre unik mbi trashëgiminë arkitekturore të Sofjes në ekspozitën fotografike "Histori..