Programi i ditës
Madhësia e tekstit
Radioja Kombëtare Bullgare © 2024 Të gjitha të drejtat janë të rezervuara

Stojan Milenkov – mbreti kombëtar i të qeshurit të hidhur

Një ekspozitë në Muzeun Kombëtar Politeknik zbulon historinë e një trubaduri të vërtetë nga gjysma e parë e shekullit të 20. Ky është Stojan Milenkov i cili ka lindur gjatë vitit 1889 në qytetin Breznik, veprimtaria e të cilit nuk përshtatet në një përkufizim. E quajnë poet, aktor, muzikant, humorist, satirik, krijues i kupleteve, themelues i estradës, kurse sot - madje dhe reper.

Një nxënës i pabindur, ai ëndërron të mësojë dramaturgji në Paris dhe mezi e kalon klasën e gjashtë të gjimnazit. Në qytetin e dritës përfundon shkollën e Charles Masset tek aktori i njohur nga “Komedi Française” Paul Mounet dhe grumbullon përvojë si një ndihmës regjisor dhe artist praktikant në disa teatro. Me një diplomë të mirënjohur në dorë, gjatë vitit 1911 ai kthehet në atdhe, ku fillimisht punon në Teatrin e Ri Popullor dhe në Teatrin Popullor dhe shkruan libretin e operës “Moralistë”.

“Në vitet midis të dyja luftërave botërore e gjithë Sofja di përmendësh kupletet e tij - thotë Madlen Janeva nga Muzeu Kombëtar Politeknik. - Ata gumëzhijnë në rrugë, në tramvaj, në shtëpi, kurse gazetat i shesin tirazhet e tyre nëse i shtypin të parët. Stojan Milenkov përqesh çdo një manifestim negativ në jetën publike dhe politike - madje dhe në kohën kur liria e fjalës dhe e shtypit është e ndaluar rreptësishtë. Në parathënien e përmbledhjes së tij jubile “Karnaval pa maska - midis kabaresë dhe Parnasit” Stojan Çilingirov shkruan se, ai është paraardhësi i shakasë letrare, ngacmimit, talljes, humorit dhe ai do të lerë emër, që nuk do ta kenë shumë nga ata që e shikojnë atë nga lartë.”  

“Stojan Milenkovin e njihte personalisht e gjithë Bullgaria, sepse kur paraqitej në ndonjë vend publik, njeriu kishte ndjenjën, se ai ishte shok me çdo një njeri - tregon kritiku i artit Dragan Tenev në një intervistë nga viti 1994, të ruajtur në “Fondin e Artë” të Radios Kombëtare Bullgare. Nëse ai, i cili kishte përfunduar shkollën teatrale në Paris, kishte mbetur të këndojë këngët e tij rreth Senës, dhe jo buzë lumit Perllovska, do të kishte fituar lavdinë e Maurice Chevalier. Çdo gjë, të cilën ai e ka shkruar, mbeti në kujtesën e vëllezërve të mi, sepse qe aktuale dhe asnjëherë neutrale.  Ai kishte një pozitë sociale në art dhe e mbronte, pavarësisht se kjo ndodhte në një stil komik dhe humorist.  Në Paris ai dëgjon këngëtarët e shansoneve nëpër rrugë dhe pasi kthehet në Bullgari, ai merr kapelën e tij nga Teatri Popullor dhe niset nëpër rrugë me kitarën e vet”.

Në cilëndo faqe që të hapni përmbledhjen e Stojan Milenkovit, do të shikoni se asgjë nuk është ndryshuar nga vitet 20 dhe 30 të shekullit të kaluar, pohon Madlen Janeva.

“Këto janë vargje të cilat janë aktuale edhe në ditën e sotme. Për shembull “Këngë për vjedhësin” të shkruar gjatë vitit 1921:

Vjedhës na quajnë të gjithë me përbuzje,

nga ne ikin të gjithë si grerëza.

Vjedhës unë i quaj njerëzit nga një lloj tjetër,

të cilët e grabisin shtetin dhe njerëzit.

Me një kitarë në dorë Stojan Milenkov shëtit nëpër qytete dhe fshatra, duke shpërndarë këngën e tij - “pa reklamë, pa kurora, si gjinkallat e fushës”. Pas ndryshimit të rendit politik gjatë vitit 1944 del në arenën dhe nën kupolën e cirkut merr duartrokitjet e fundit. Jeta e tij e kënduar në vargje, përfundon në moshën 64 vjeçe.

Përgatiti në shqip: Nataniela Vasileva

Foto: Muzeu Kombëtar Politeknik




Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Galeria

Më shumë nga rubrika

Kur shkruaj tekste të ashpra publike, është pikërisht sepse e dua Bullgarinë dhe besoj në potencialin e bullgarëve

Kanë kaluar 116 vjet që nga 22 shtatori i vitit 1908, kur Bullgaria zuri vendin e saj të barabartë midis vendeve të tjera të pavarura të Evropës në atë kohë. Ndonëse, ndryshe nga Bashkimi, shpallja e Pavarësisë ishte një akt tërësisht politik, kjo nuk e..

botuar më 24-09-22 8.30.PD
Jaap van Beelen

Jaap van Beelen dhe koleksioni i tij unik i qilimave të vjetër bullgarë

Ai thotë se ka kohë që nuk ndihet i huaj në Bullgari. Kjo është shtëpia e tij, ai e di bullgarishten dhe, si shumica e bashkatdhetarëve tanë, është i emocionuar për situatën politike në vend. Por pasioni i tij më i madh, ajo që i mbush ditët me dritë..

botuar më 24-09-15 10.45.PD
Stefan dhe Maksim Ivanovi

Dy bullgarë kaluan Oqeanin Arktik me një varkë me vozitje

Bullgarë janë të parët në botë që guxuan dhe arritën të kalojnë nga fundi në fund hapësirën më të paparashikueshme oqeanike - Oqeanin Arktik, me një varkë me vozitje. Stefan dhe Maksim Ivanovi janë baba dhe bir që realizuan edhe më parë ekspedita..

botuar më 24-09-10 4.56.MD