Strehimi i përshtatshëm është një e drejtë themelore e njeriut që duhet të përfshihet në ligjin kombëtar dhe evropian, sipas një rezolute të Parlamentit Evropian të miratuar në një mbledhje në janar të vitit të kaluar. Brenda BE-së, duhet të futen kërkesat minimale të detyrueshme për shtëpi të shëndetshme, të cilat përfshijnë cilësinë e ajrit të brendshëm, aksesin në ujë të pijshëm të pastër dhe me cilësi të lartë dhe objektet e duhura sanitare dhe higjienike. Dokumenti thekson gjithashtu qëllimin pan-evropian për t'u dhënë fund të pastrehëve në Union deri në vitin 2030.

Deri në vitin 2020, ka pasur 700 000 njerëz të pastrehë në BE, një rritje prej 70% gjatë dekadës së fundit. Nuk ka statistika të sakta për numrin e të pastrehëve në Bullgari. Arsyet për zgjedhjen e një stili jetese nomade janë individuale, por një nga më të zakonshmet është mungesa e shtëpisë ose pamundësia për të jetuar në të. Shpesh për këta persona në nevojë, edhe aplikimi për strehim social bëhet një mision i pamundur.

Cilat janë arsyet?

“Shikuam statistikat për ndryshimin e numrit të banesave komunale ndër vite, në të cilat komuna mund të strehojë nevojtarët me qira më të mira. “Në krahasim me vitin 1993, kur këto shtëpi ishin 120 000 në territorin e Sofjes, sot ato janë më pak se 9000, sipas të dhënave zyrtare të ofruara nga Bashkia e Sofjes. Nga ana tjetër, aktualisht në qytet ka më shumë se 10 000 nevojtarë të cilët kanë të drejtë të marrin strehim të tillë”, tha Stefan Krëstev, bashkëautor i një raporti të specializuar me titull “Shtëpi për çdonjëri, një mision i (pa)pamundur” në një. intervistë për BNR.

Për shkak të mungesës së vendeve të lira të mjaftueshme, një pjesë e nevojtarëve detyrohen të jetojnë në strehimore të përkohshme për të pastrehët. Në kryeqytet janë vetëm tre, me një kapacitet prej 510 personash.

15 vite më parë, shteti ia delegoi thuajse tërësisht politikën e strehimit prerogativave të bashkive, të cilat nuk kanë fonde të mjaftueshme ndërtimore për banesat sociale, as burime financiare për zbatimin e këtyre politikave.

“Për 30 vitet e fundit, i vetmi burim financiar i disponueshëm për të përballuar këto probleme vjen nga programet operative që lidhen me zhvillimin rajonal. Banesat sociale po ndërtohen me një pjesë të fondeve. Në 10 vitet e fundit janë ndërtuar gjithsej 1400 shtëpi në kuadër të këtyre programeve operative, që përbën pak më shumë se 1% prej asaj që realisht nevojitet në vend”, tha Krëstev, duke shtuar se sipas analizave në mbarë vendin, ato duhet të jetë së paku 85 000. Shuma e nevojshme për ndërtimin e tyre është rreth 2 miliardë euro.”

Vetëm në dy vitet e fundit të pandemisë Covid-19 njerëzit u bënë dëshmitarë të një sërë ndryshimesh që i shtynë ata të rimendojnë mënyrën, vendin dhe mjedisin në të cilin kanë jetuar deri më tani.

“Vitet e fundit ka një fluks të kërkimit të vendbanimeve të vogla dhe të blerjes së pronave. Shumë familje që punojnë online bëjnë prova për të jetuar në këtë mënyrë. Kujdesi për këto familje dhe veçanërisht për politikën përkatëse është jashtëzakonisht i rëndësishëm për komunat individuale për t'i motivuar ata të qëndrojnë në to, dhe në Bullgari në përgjithësi”, tha në një intervistë për BNR arkitektja Iskra Dandollova.

• Gjithnjë e më shumë të rinj bullgarë zgjedhin të jetojnë jashtë qyteteve të mëdha

Përpiloi: Joan Koev (sipas intervistave të Ivana Murxhevës, BNR – “Hristo Botev” dhe Valerija Nikollovës – BNR “Horizont”)

Përgatiti në shqip: Vesella Mançeva

Foto: BGNES