Dita e bullgarëve besarabë, të cilën e shënojmë më 29 tetor, është arsyeja të kujtojmë veprën e akademikut Nikollaj Kaufman – një nga folkloristët më të mëdhenj muzikor bullgar.

• Dita e bullgarëve të Besarabisë është festë e shpirtit bullgar

Atij i detyrohemi koleksionit unik të këngëve dhe melodive instrumentale të shënuara, të cilat ai u regjistrua në fshatrat bullgare në Moldavi, si dhe në fshatrat përreth Bollgradit, Odesas, deri në rajonin e Azovit. Përderisa ishte gjallë Nikollaj Kaufman thoshte se e vlerëson veçanërisht këtë punë të tij, pasi arriti të grumbullonte materiale jashtëzakonisht të pasura nga mbartësit e folklorit të cilën prej kohësh kanë ndërruar jetë. Siç dihet, bashkatdhetarët tanë nga Besarabia u larguan nga kufijtë e Bullgarisë në vite të ndryshme, me zhvendosjen më masive në vitet 1828-1830. Për herë të parë shkencëtari i takoi në vitin 1968, kur shoqëroi një ansambël që interpretonte aranzhimet e tij të këngëve popullore.  Atëherë ai regjistroi njëqind mostra nga bullgarë, emigrantë nga rajoni i qytetit Sliven. Shkon fshat më fshat, bisedon me njerëzit, i predisponon të kujtojnë tekste dhe melodi të vjetra. Duke u kthyer, pothuajse menjëherë (me fjalët e tij) ai arriti të përgatiste për shtyp “Këngët popullore të bullgarëve nga Bashkimi i Republikave Sovjetike - Ukrainë dhe Moldavi” dhe i dërgoi për shtyp në të njëjtin vit 1971. Ata u botuan mjaftë më vonë mezi në vitin 1982. Libri është në dy vëllime dhe përmban rreth 2600 këngë popullore dhe melodi instrumentale. Edhe më sot ai është një burim i pashtershëm i informacionit, një pikënisje për studiuesit dhe një material i paçmuar për kompozitorët.

Përgatiti në shqip: Svetllana Dimitrova