Siyez, kaplıca ya da einkorn (Triticum monococcum) yabani buğday türünün kültüre alınmış formudur. Triticum dicoccum buğdayı ile birlikte erken dönemde kültüre alınan buğday türlerindendir.
Daha yaşlı olanlar bilir, insanoğluna medeniyetin başlarından beri eşlik eden siyez- yani yabani buğday türüyle beslenirmiş. Dünyada izi bulunan en eski buğday türüdür siyez. Bundan 8 bin yıl öncesinden siyez izlerine rastlanmıştır. Trak gömülerinde, Mısır piramitlerinde siyez yabani buğday tanecikleri bulunmuştur. İkinci Dünya Savaşından sonra katkılar konulur, daha sonra da çağdaş buğday yabani siyez buğdayını tamamen değiştirir ve yerini alır. Bugün buğday çeşitlerinin iyileştirmek için özel seçkiler yapılır, limez - siyez ise, binlerce yıldan bu yana değişmeden, orijinal halinle kalmıştır. Siyez verimi normal buğdaya göre iki kat düşüktür. Fakat normal buğday cinslerinden farklı olarak pahalı kimyasal gübre kullanılmadan yetiştirilir.
Geçmişte unutulan siyez buğday türü, günümüzde birçok tüketici için tercih edilen ürüne dönüştü. Özellikle sağlıklı beslenen insanlar artık onu mönüsüne almaya başladı. Tatlıcılık sektörü ve fırıncılıktan başka, siyez bira üretimine de giriyor. Bulgaristan, Çekya ve Almanya bilim adamlarının kurduğu bir yenilikçi proje ekibi, siyezin bira endüstrisinde kullanımını inceliyor. Bu ekibin amacı siyez yabani buğdayının gıda-yiyecek sektöründe kullanımını arttırmaktır.
Proje ortaklarından Tarım Akademisi profesörü Valentin Biçvarov: “Siyezden bira üretimi bizim için bir sınama oldu. Siyez önce mayalanmalıdır, arpa ile siyez mayası arasındaki orantıyı iyi tutmamız lazım” dedi.
Laboratuvar deneyleri sayesinde Çekya’da siyez- arpa orantısının 50’ye 50 olamsı gerektiği anlaşıldı. Bulgar bilim adamları Lager- bira anlamında bir teknolojiyle üretim yaptı ve piyasaya sürülmesinin önceliklerini tanıttı. Prof. Bıçvarov anlatıyor: “Siyezde birkaç teknolojik eksik var. Onları bilimsel çalışmalarla projeyle gidermek istiyoruz. Bu yabani buğday türü, bira arpasından daha ufak tohumlara sahip. Ufak tohumlar mayalama işlemi yapan makineleri zorluyor. Bu kültür çok kolay yetişiyor, özel itina istemiyor, dengeli ve sağlıklı beslenmek için iyi bir gıdadır, çünkü içinde bol yararlı maddeler var. Magnezyum ve kükürt de içeriyor. Bizde üretilen siyezde çok bol çinko var. Organizmamız her gün bu maddeye ihtiyaç duymaktadır”.
Proje ekibine göre, siyezin bira üretimi küçük üreticilerde mümkün olabilecek. Son zamanlarda sağlıklı besin olarak limez- siyez üretimine ilgi artıyor. Ancak üreticiler için iyi bir organizasyon yok. Malzemelerin üretimi planlı değil ve tohumlar da yurtdışından getiriliyor.
Çeviri: Sevda Dükkancı
Göz kamaştıran Noel süsü, müzik, salıncaklar, tatlılar ve el yapımı anmalıklarla dolup taşan rengârenk tezgahlar ... Bütün bunlar etrafımızı saran krizleri, savaşları ve kargaşayı en azından kısa süreliğine unutarak içimizi ısıtan Noel ve Yılbaşı..
1 Aralık tarihinde resmi olarak göreve başlayan Avrupa Komisyonu'nun yeni yönetiminin geçtiğimiz Çarşamba günü onaylanmasıyla birlikte , sadece parayla değil aynı zamanda politika larla da ilgili olan gelecek yıl için Avrupa..
Dünyanın farklı ülkelerindeki Bulgar topluluklarından soydaşlarımızın, ülkemizdeki memurların "Bulgar olduğunu söylüyorsun, ancak Bulgarca bilmiyorsun” azarlamasıyla karşılaşması alışılmadık bir durum değil. Bunlardan biri Arnavutluk’tan Bledar..
Camdan yapılan Yılbaşı süsleri, el yapımı göz nuru, tek ve eşsiz oldukları için insanın içini ısıtan çocuksu sevinç kaynağıdır . Gümüşümsü..
BKP tarafindan Bulgaristan Türklerine uygulanan baskılar ve isim değiştirme kampanyasına karşı ilk protesto yürüyüşlerinin 40. yılı tamamlanıyor...