Günün Programı
Yazı Boyutu
Bulgaristan Ulusal Radyosu © 2024 Tüm hakları saklıdır

Limez - Siyez tohumları ekmek ve bira yapımında kullanılıyor

Photo: arşiv

Siyez, kaplıca ya da einkorn (Triticum monococcum) yabani buğday türünün kültüre alınmış formudur. Triticum dicoccum buğdayı ile birlikte erken dönemde kültüre alınan buğday türlerindendir.

Daha yaşlı olanlar bilir, insanoğluna medeniyetin başlarından beri eşlik eden siyez- yani yabani buğday türüyle beslenirmiş. Dünyada izi bulunan en eski buğday türüdür siyez. Bundan 8 bin yıl öncesinden siyez izlerine rastlanmıştır. Trak gömülerinde, Mısır piramitlerinde siyez yabani buğday tanecikleri bulunmuştur. İkinci Dünya Savaşından sonra katkılar konulur, daha sonra da çağdaş buğday yabani siyez buğdayını tamamen değiştirir ve yerini alır. Bugün buğday çeşitlerinin iyileştirmek için özel seçkiler yapılır, limez - siyez ise, binlerce yıldan bu yana değişmeden, orijinal halinle kalmıştır. Siyez verimi normal buğdaya göre iki kat düşüktür. Fakat normal buğday cinslerinden farklı olarak pahalı kimyasal gübre kullanılmadan yetiştirilir.

Geçmişte unutulan siyez buğday türü, günümüzde birçok tüketici için tercih edilen ürüne dönüştü. Özellikle sağlıklı beslenen insanlar artık onu mönüsüne almaya başladı. Tatlıcılık sektörü ve fırıncılıktan başka, siyez bira üretimine de giriyor. Bulgaristan, Çekya ve Almanya bilim adamlarının kurduğu bir yenilikçi proje ekibi, siyezin bira endüstrisinde kullanımını inceliyor. Bu ekibin amacı siyez yabani buğdayının gıda-yiyecek sektöründe kullanımını arttırmaktır.

Proje ortaklarından Tarım Akademisi profesörü Valentin Biçvarov: “Siyezden bira üretimi bizim için bir sınama oldu. Siyez önce mayalanmalıdır, arpa ile siyez mayası arasındaki orantıyı iyi tutmamız lazım” dedi.

Laboratuvar deneyleri sayesinde Çekya’da siyez- arpa orantısının 50’ye 50 olamsı gerektiği anlaşıldı. Bulgar bilim adamları Lager- bira anlamında bir teknolojiyle üretim yaptı ve piyasaya sürülmesinin önceliklerini tanıttı. Prof. Bıçvarov anlatıyor: “Siyezde birkaç teknolojik eksik var. Onları bilimsel çalışmalarla projeyle gidermek istiyoruz. Bu yabani buğday türü, bira arpasından daha ufak tohumlara sahip. Ufak tohumlar mayalama işlemi yapan makineleri zorluyor. Bu kültür çok kolay yetişiyor, özel itina istemiyor, dengeli ve sağlıklı beslenmek için iyi bir gıdadır, çünkü içinde bol yararlı maddeler var. Magnezyum ve kükürt de içeriyor. Bizde üretilen siyezde çok bol çinko var. Organizmamız her gün bu maddeye ihtiyaç duymaktadır”.

Proje ekibine göre, siyezin bira üretimi küçük üreticilerde mümkün olabilecek. Son zamanlarda sağlıklı besin olarak limez- siyez üretimine ilgi artıyor. Ancak üreticiler için iyi bir organizasyon yok. Malzemelerin üretimi planlı değil ve tohumlar da yurtdışından getiriliyor.

Çeviri: Sevda Dükkancı



Последвайте ни и в Google News Showcase, за да научите най-важното от деня!

Kategorideki diğer yazılar

33. Bulgar Antarktika Bilim Seferi katılımcıları yola çıkıyor

33. Bulgar Antarktika Bilim Seferi katılımcıları, farklı ülkelerden bilimadamları ile birlikte bilimsel araştırmalara devam etmek üzere Antarktida’ya yol aldı. “Aziz Kiril ile Aziz Metodiy” araştırma gemisine ilk defa Yunanistan ve..

Eklenme 08.11.2024 11:24

ABD başkanlık seçimlerinin sonucu AB'yi nasıl etkileyecek?

ABD başkanlık seçimleri konusunda heyecanlananlar yalnızca Amerikalılar değil , Avrupalılar da nefeslerini tutarak sonuçları bekliyor – Kamala Harris'in zaferi gerçekten tutarlı bir politika ve öngörülebilirlik getirir mi ,..

Eklenme 05.11.2024 09:14

Antarktida iklim değişikliğin motorudur

İklim değişikliği küresel bir olay olup dünyanın her köşesinde kendini gösteriyor. Bunun son örneği, İspanya’nın Valencia bölgesini vuran sel felaketi oldu. Avrupa’da son 50 yılın en feci seli olarak değerlendirilen bu doğa afetinde yüzlerce kişi..

Eklenme 04.11.2024 12:50