Аğaç kesimi, toplumu, ekoloji uzmanlarını ve devlet kurumlarını kaygılandırmaya devam eden ciddi bir sorundur. Çevre koruma teşkilatlarının verilerine göre ormanların yaklaşık yüzde 1’i kesiliyor, ağaç kesiminden gelirler ise yılda yaklaşık 100 milyon leva değerinde oluyor. Yasa dışı ağaç kesimi, bazen devlet kurumlarının kayıtsızlığı yüzünden de yapılıyor, çünkü görevliler, siyasetle ilgileri veya özel çıkarları yüzünden suçlara gözlerini kapatıyorlar. Ekoloji uzmanlarına göre doğaya karşı bu ihlallere son verilmesi için bu sorun hakkında kamusallık ve sivil faaliyet gereklidir. Bunun için bir araç, WWF-Bulgaria’nın üyeleri tarafından yaratılan GİS elektronik platformudur.

Teşkilatta uzman olan Aleksandır Dunçev, bunun hakkında işte neler söyledi: “Yasadışı ağaç kesimi ile sadece kontrol organlarına ihbarlar göndermekle başa çıkamıyoruz. Bu yüzden daha 2-3 sene önce bir GİS platformu yarattık. Bunun yardımıyla her vatandaş, ormanda kuşkulu bir şey görürse ihbar yapabiliyor.”

Platform, günde 200-300 kişi tarafından kullanılıyor ve orman çeşidi, arsanın büyüklüğü, orada ağaç kesimi izinleri olup olmadığı konularında bilgi veriyor. Buna benzer interaktif haritalar bir de Romanya ve Ukrayna’da var. Orada da ağaç kesimi büyük bir sorundur. Her ay ülkemizde ekoloji uzmanları, yasadışı ağaç kesimi için 4-5 ihbar alıyor, ancak tek birine tepki verebiliyor, çünkü kişi olarak az sayıdalır. Uzmanlar, medyaların ormanlara dair sorunları daha çok yansıtmasını umuyor. Böylece insanlar, bazı sorunların zor da olsa çözümlendiğini anlayacak. Aleksandır Dunçev, şunları da açıklıyor: “Son yıllarda biz Ormanlar Ajansı ile orman yasalarının iyileştirilmesi için ortak çözümler aradık, öyle ki ihlal imkanları azalsın. Çözümler arasında kamyonlar üzerinde GPS’lerin kurulması, elektronik ulaştırma biletlerinin yürürlüğe koyulması ve saire yer alıyor.”

Öte yandan Ormanlar İcra Ajansı’na bağlı “Ormanlar Korunması” Müdürlüğü Müdürü Dimitır Batalov, Ceza Yasası’nda ve İdari İhlaller Yasası’nda değişiklikler yapılmasında ısrar ediyor. Değişiklikler, ormanları kesen ihlalcilere karşı kontrole ait olmalıdır. Ormanlar İcra Ajansı’nın istatistik verilerine göre ülkemizde sistemli bir şekilde ihlaller yapanların sayısı 1000’in üzerindedir.

Uzmanlara göre orman yangınları da ciddi bir sorundur. Bunların başlıca nedeni insan ihmali ve dikkatsizliğidir. Yangından zarar gören ormanlar sıklıkla mahvoluyor ve bu alanların yeniden ağaçlandırılması gerekli oluyor. Tarım Bakanlığı’nın verilerine göre 2016 yılında ülkemizde 49 bin 437 dekar ormanlar yangından zarar görmüştür. Bir dekar ormanın yeniden ağaçlandırılması için ortalama fiyat, 800 ile 1000 leva arasındadır.

Ormanların yokedilişi, sera etkisini pekiştiriyor, zararlı emisyonlar fotosentez yoluyla işlenemiyor ve atmosferdeki oksijen seviyesi çok azalıyor. Oksijensiz hayat da imkansızdır. Geç olmadan bunun farkına varmak çok önemlidir.

Çeviri: Rayna İvanova