Vırbitsa köyü, Kuzey Bulgaristan’ın iç bölgesinde bulunuyor. Bölgedeki altyapı kötü durumda, köydeki metruk evler ise zamana direnemeyip yıkılmaya yüz tutmuş. Ne mutlu ki, köyün okulu ve ana okulu hala ayakta, ancak çocuk sayısı her geçen yıl azalıyor. Önümüzdeki eğitim yılı köy okulu için son olabilir. Daha sonra büyük ihtimalle kırık camları ve dökük kapıları ile ıssız bir binaya dönüşecektir.

Vırbitsa halkının yarısı Bulgar, yarısı da Roman. Nüfusunun büyük bir kısmı, yaklaşık 500 kişi, emekli ve çoğunun çocukları yıllardır yurtdışında yaşıyor ve kendi çocuklarını oralarda büyütüyor. Vırbitsa köyüne nadir uğramaktadırlar, çünkü onları burada tutan hiç birşey kalmamış. Yolun bozuk olması ise, köy sevdalısı, köy düşkünü olanları bile burayı ziyaret etmekten vazgeçiriyor. Oysa Vırbitsa, Gorna Oryahovitsa ve Veliko Tırnovo gibi büyük şehirlerden sadece 25 kilometre mesafede bulunuyor.

Okumaevi müdürü Aneliya Dimitrova’nın önerdiği yeni festival fikrinde köyü canlandırma arzusu görüyoruz. “Vırbitsa, Gorna Oryahovitsa belediyesinin en büyük köyüdür, toprağı ise en bereketlidir. Burada mısır, buğday, bezelye ve diğer bitkilerle ekili araziler var. Hatta neredeyse hiçbir tarım yılı kötü geçmedi,” diyor “Gradina-Vırbitsa 1894” Okumaevinin iki yıllık başkanı Aneliya Dimitrova. Bu görevi devraldığından bu yana insanları eğlendirmek ve köy hayatının sıkıcı olmadığını ispatlamak istiyor. Oysa yerli halkın, emeği ve becerileriyle gurur duymak için çok fazla gerekçeye ihtiyacı yok. Aneliya’da festival fikri de işte böyle doğuyor. Öyle sıradan bir festival de değil, en güzel Bulgar pide festivali. Ve en lezzetli, çıtır çıtır ev yapımı pidenin şerefine, şakadan “Kırma Pide” Festivali ismini vermişler.

Aneliya Dimitrova“Köyümüzde her fırsatta pide yapılır – Noel’den, taze peynirin çıktığı Petrovden (Aziz Petrus) gününe kadar,” diyor ve devam ediyor:Kadınların büyük bir kısmı, yufkaları kendi açıyor ve pide her zaman çok güzel oluyor. Ev yapımı yemekten daha güzeli yoktur. Vırbitsa köyüne has pide yoktur, ancak her ev hanımının en güzel pideyi yapma isteğinin bizi farklı kılan şey olduğunu söyleyebiliriz. Festival fikri, bölgemizde nasıl bir şenlik düzenleyelim diye düşünürken, ortaya çıktı. Bizler, farklılılk yaratmak ve diğerlerinden farklı olmak istedik. Yemek kısmını da dahil etmekte hemfikir olduktan sonra, tartıştık ve pideden daha güzel, daha sevilen ve daha ulaşılır, yılın tüm mevsimlerinde hakimiyet süren başka bir yyiyeceğin uygun olmadığına karar verdik.

“Kırma pide” Festivalinin beşincisi, bu yıl 19 Mayıs’ta düzenlendi. İlk yıllarda sadece yerli pide ustaları katılırken, Aneliya, daha fazla insanın katıldığı durumda daha güzel, daha renkli ve eğlenceli olacağını düşünüyor. Daha geçen yıl gönderdiği festival davetiyesine Bulgaristan’ın 8 belediyesinden 14 folklor topluluğu olumlu cevap vermiş. Bütün gelişmeler, doğru yolda olduklarını ve Vırbitsa köyünün canlanmasına giden ilk adımın olduğunu gösteriyor.

Açık havada uzun sofralar süslendiğinde, otantik folklor sahnesi kurulduğunda ve insanlar horoda el ele tutuştuğunda, ki Bulgar geleneği de budur, gerçekten bir bayram havası oluyor. Biraz mantıksız gelebilir, ancak bizler, büyük şehire nazaran köyde daha iyi yaşıyoruz. İnsanlar birlik içerisinde, bir araya geliyor, biribirilerine yardım ediyorlar. Ancak en kötüsü, buradaki insan sayısının gitgide azalması,” diye ekliyor Aneliya Dimitrova.

Fotoğraflar: özel arşiv

Çeviri: Şevkiye Çakır