2021 yılı, resmi olarak Avrupa demiryolu taşımacılığı yılı ilan edildi. Avrupa Komisyonu’nun bu teklifinin Avrupa Parlamentosu’nda ortak destek görmesinin sebeplerinden birisi bu tür bir ulaşım hareketliliğinin AB’nin 2050 yılına kadar dönem için gelişen, rekabet gücü olan, iklim nötr ekonomi hedeflerine ulaşma yönündeki etkisidir.

Bu yönde en perspektifli ortaklardan birisi de henüz tam potansiyeline ulaşmamış olan demiryolu taşımacılığı. Demiryollarının büyük sayıda insan seyahati ve mal taşımacılığında kullanımı diğer ulaşım araçlarının çevrede bıraktıkları zararlı emisyonların yüzde 70 ile azalmasına sebep olacaktır.

Bunun dışında, Covid-19 krizi demiryolu ulaşım ile tıbbi araçlar, gıda ve pandemi koşullarında temel ihtiyaç ürünlerinin tedariğini de kolaylaştırdığını gösterdi. Bu bağlamda Covid-19 pandemisi Avrupa’da kıta için bu tür ulaşımın da son derece önem taşıdığı yönünde bir farkındalık oluşmasına katkı sağladı.

Almanya’daki Yeşiller Partisi’nden Avrupa Parlamentosu milletvekili Anna Deparnay-Grunenberg, “Belki kriz bize bu belirsizlikle dolu zamanlarda hepimizin birbirimize bağlı olduğumuzu gösterdi” dedi ve şöyle devam etti:

“Bu amaçla ulaşımda karbon ayak izimizi “sıfırlamalıyız”. Bir bağlantı endeksi kurmak istiyoruz ve demiryolu ulaşımını cazip hale getirmek istiyoruz.

Avrupa demiryolu ağı için 30 milyarlık yatırımlara rağmen bu ağın hala çok parçalanmış kalıyor olması büyük bir sorun. Trans Avrupa ağının tamamlanması için gereken iyi düzenlenmiş bağlantılar mevcut değil. Bu yoldan iletilen ürünlerin ne seviyede eko olduklarını işaretleyen bir yeşil etiket de yürürlüğe sokmak istiyoruz. Aynı şekilde biletler hakkında yeterince bilgi de gerekli; bu bilgiyi bilet satın almak için bir ortak platform kurarak sağlayabiliriz.”

Demiryolu ağının modernizasyonuna ilişkin ortak Avrupa planları tabi ki bir bakımdan bizim ülkemizi de ilgilendiriyor. Bulgaristan’da 2020 yılında tren ile seyahat eden yolcuların yüzde 40 azalmasına rağmen, bu seyahatler hala vatandaşların ülkenin farklı yerleşim yerlerine ulaşmak için uygun tercihleri arasında yer almaya devam ediyor.

Bulgaristan Demiryolu Şirketi, OHAL ve locdown dönemlerinde planlanan seferlerin hiçbirini durdurmadan çalışmaya devam etti. Bunun dışında demiryolu ulaşımının modernizasyonu ve gelişimi için birkaç önemli başarı da kaydetti. Bununla ilgili olarak Bulgaristan Demiryolu Şirketi “Hizmet ve satışlar” Dairesi Müdürü Konstantin Azov şunları paylaştı:

“2020 yılında ilk elektrikli otoban lokomotiflerini satın aldık. 34 yıldan beri ilk defa tamamen yeni lokomotifler satın alındı. Bunların toplam sayısı 15. İki tanesi artık demiryolu ağlarında çalışmaya başladı ve uzun mesafeli yolcu seferlerinde kullanılıyor. Aynı şekilde büyük bir tamirat programı da yürütülüyor. Ne yazık ki Covid krizi bazı gecikmelere yol açtı, ancak bunların telafi edilebileceğini umuyorum. Kriz döneminde iki Bulgar fabrikası ile 15 vagonun tamamen yenilenmesi için toplam 15 milyon levalık sözleşmeler imzaladık.”

Konstantin Azov, bu sözleşmelerin kârlı olduğuna dair örnek olarak tamamen yeni bir vagonun 1 800 000 avro tutarında olduğunu, Bulgaristan’daki fabrikalarda parçalardan yapılan vagonların ise bunun yaklaşık üç katı daha ucuz olduğunu belirtti. Yolcuların faydalandığı diğer bir kolaylık da bütün tren garlarında monte edilen elektronik tablolar ve aynı şekilde trenlerin yolunu, varış saatleri ve muhtemel gecikme sebepleri takip eden mobil uygulama.

Bulgaristan Demiryolu Şirketi, AB finansmanı sayesinde ileri teknoloji ve saatte 160 km hız ile çalışan daha 20 vagon satın almayı umuyor. Bu vagonlar şu anda tamir edilen ve yenilenen demiryollarında çalışacak.

Bulgaristan’daki demiryolu altyapısının bakımı ile ilgilenen şirket, Gorna Oryahovitsa’daki merkez istasyonunda intermodal terminal kurmayı ve ülke çapındaki tren garlarını yenileme çalışmalarını sürdürmeyi planlıyor.

Fotoğraflar: bdz.bg, ruse-direct.eu, Facebook /Anna Deparnay-Grunenberg ve arşiv

Çeviri:Özlem Tefikova