Bulgaristan’ın 62 yerleşim yerindeki okumayurtları, katılmacı ve emekli klüpleri, Pernik ili Peştera köyündeki ‘Krüger Nikolov-1922’ kültür evinin 100’üncü kuruluş yılı vesilesiyle düzenlenen ‘Şareni çorapye’ çevrimiçi yarışmasına katıldı. Düzenleyicilerin amacı ülke genelinden özgün çorap çeşitlerini göstermekti.

Geleneksel Bulgar halk giysisi zenginliğinden çoraplar rastgele seçilmedi, zira bunlar halk giysilerinin çok renkli bir öğesidir. Bulgar nakışında olduğu gibi, her çorap çeşidinde özel semboller yer alıyor. Bulgaristan’ın farklı folklor bölgelerinden çoraplara neler özgüdür acaba? 

„Bana gönderilen fotoğraf koleksiyonundan gül çiçeği gibi floral motiflerle geometrik figürlerin çoğunlukta olduğu görülüyor. Boncuklu, örülü geometri figürleriyle, kelebek, hayvan ve bitkilerle süslenmiş çorapların bulunduğunu gösteren örnekler de gördüm’ diye anlatıyor okumayurdu sekreteri Stoyan Stoyanov. 

Online çorap yarışmasında gösterilen en eski çorap çeşidi Sofya ilinin Alino köyünden olup tam 120 yaşındadır. Diğer bazılarının yaşı da 100’ün üstünde. Hepsinin renk cümbüşü dikkati çekiyor. Bu da bir rastlantı değil çünkü gönderilen resimlerin çoğunda bayramlık çoraplar gösterilir.  

Stoyan Stoyanov şöyle devam ediyor:

„Bunlar, düğün ve halk şenlikleri sırasında giyilen çorap türleridir, bunun için bugüne dek korunmuştur. Günlük hayatta kadınlar siyah, genç erkekler ise beyaz çorap giyiyormuş.’

Yılların içinde çorap motifleri korunur, renkleri ise değişir. Yünlü çoraplardan başka diğer malzemeden de çorapörülür, yapağının eskiden boyandığı boyalar da daha açık renkli ve parlak olur. Bulgar kadını estetik anlayışından hareketle giydiği çorapların geleneksel folklor giysisinin diğer bölümleri ile uyum içinde olmasına özen gösterir. 

„Uyum önemli olduğundan çorapların halk giysisiyle ortak özellikleri olmalıymış.Kırmızı halk giysisine kırmızı çorap gidermiş. Tabii, her kadının kendi zevki varmış’diyor Stoyan Stoyanov.  

Okumayurdu sekreteri Stoyanov, farklı yerleşim yerlerinden insanların çok daha ilginç ve çekici çoraplar araştırıp bulmaları için ‘Şareni çorapye’ yarışmasının her yıl düzenleneceğini umuyor. Şahsen kendisi de doğduğu köyden zengin bir çorap koleksiyonuna sahiptir. Bunlara neler özgüdür?  

 „Peştera köyünde birkaç çorap çeşidi var.  

Çoraplardan biri doğurganlık sembolü olarak anadan kızına, gelin olacağı zaman için armağan edilirmiş. Diğer çeşidinde çiçek unsurları görülür. Kaynana bunları gelinine düğün sırasında hediye edermiş. Üçüncü bir çorap çeşidinde gökkuşağının renkleri yer alır. Dördüncüsünün temel rengi kırmızı. Üzerinde çiçek ve hayvan nakışı mevcut. Nazar değmesin diye, bu çorap türünün koruyucu gücü var, kadın sağlıklı ve uğurlu olması için bunları giyer.“

Özgün Bulgar halk çoraplarının renk cümbüşü ve sembollerinden zevk almak için şu linki kullanabilirsiniz.

Çeviri: Neli Dimitrova